Ниислэлнүүдэй жагсаалта

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ

Энэнь үндэһэнэй ниислэлнүүдэй жагсаалта юм, мүн нютаг дэбисхэр ба мэдэлдэ байдаг нютагнууд, ассоциацитай улас ба суверенитет нь арсалдаантай тусгаар бэшэ уласуудай ниислэлнүүдые оруулһан.

Энэ жагсаалтада ороһон ниислэлнүүд нь уласхоорондын ISO 3166-1 стандартда жагсаагдаһан улас гү, али газар нютагтай холбоотой гү, али зүбшөөгдэһэн али зарим хубиин зүбшөөгдэһэн улас оронуудай жагсаалтада багтаһан ниислэлнүүд юм.

Нэгэдэһэн Үндэһэтэнэй Байгуулга дахи тусгаар ба ажаглагша уласуудые тарган үзэгээр харуулба.

Жагсаалта[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хото/Һуурин Улас/Газар Тэмдэглэл
Абиджан (хуушан ниислэл; одоошье олон гүрэнэй байгуулгатай)  Кот д'Ивуар
Ямусукро (албан)
Абу-Даби  Арабай Нэгэдэһэн Эмиртэ Улас
Абуджа  Нигери Лагос хото 1914-һаа 1991 оной хоорондо ниислэл байһан.
Аваруа  Кукай аралнууд Шэнэ Зеландтай сүлөөтэ ассоциаци дахи өөрын захиргаан.
Адамстаун  Питкэрнын аралнууд Британиин далайн саанахи газар.
Аддис-Абеба  Эфиопи
Аден (де-факто, түр)  Йемен Сана хотые 2015 оной 2 һараһаа хойшо Хуситууд эзилһэн. Урда Йеменэй хуушан ниислэл Аден болбол Йеменэй де-факто ниислэл юм. Мүн үзэхэ: Йеменэй эрхэтэнэй дайн (2015–мүнөө).
Сана (де-юре)
Аккра  Гана
Алжир  Алжир
Алофи  Ниуэ Шэнэ Зеландтай сүлөөтэ ассоциаци дахи өөрын захиргаан.
Амман  Иордани
Амстердам (албан)  Нидерланд Нидерландын үндэһэн хуулида Амстердамые "ниислэл" гэжэ нэрлэдэг. Мүн гүрэнэй байгуулганууд:  Бонайре,  Саба ба  Синт-Эстатиус.
Гаага (де-факто) Нидерландын засагай газар, мүн монарх, засагай газарай яамад, сүүд засаглал ба дипломат түлөөлэгшын газаруудые абадаг Гаага хотодо байдаг.
Андорра-ла-Велла  Андорро
Анкара  Түрэг
Антананариву  Мадагаскар
Апиа  Самоа
Асмара  Эритрей
Асунсьон  Парагвай
Афина  Греци
Ашхабад  Туркменистан
Багдад  Ирак
Баку  Азербайджан
Бамако  Мали
Банги  Түб Африкын Бүгэдэ Найрамдаха Улас
Бангкок  Тайланд
Бандар-Сери-Бегаван  Брүнэй
Банжул  Гамби
Бастер  Сент-Китс ба Невис
Бейрут  Ливан
Белград  Серби
Бельмопан  Белиз
Берлин  Германи
Берн (де-факто)  Швейцари Швейцари де-юре ниислэлгүй.
Бисау  Гвиней-Бисау
Бишкек  Кыргызстан
Блумфонтейн (сүүдэй)  Урда Африка
Кейптаун (хуули тогтоохо)
Претори (гүйсэдхэхэ)
Богота  Колумби
Браззавилл  Конго
Бразилиа  Бразил
Братислава  Словаки
Брейдс (де-факто)  Монтсеррат Британиин далайн саанахи газар. 1997 ондо Суфриер-Хилс вулкан дэлбэрэлгын дараа Плимут хото орхигдоһон. Тэрэ гэhэнhээ хойшо засагай газарые Монтсерратай хойто-баруун талда оршохо Брейдс рүү нүүһэн.
Плимут (албан)
Бриджтаун  Барбадос
Брюссель  Бельги Мүн  Европын холбооной де-факто ниислэл юм.
Будапешт  Унгар
Бухарест  Румыни
Бээжэн  Хитад Мүн үзэхэ: Хитадай түүхэн ниислэлнүүд.
Буэнос-Айрес  Аргентинэ
Вадуц  Лихтенштейн
Валлетта  Мальта
Валли  Ангилья Британиин далайн саанахи газар.
Варшава  Польшо
Ватикан  Ватикан Хото-улас.
Вашингтон  АНУ
Веллингтон  Шэнэ Зеланд Мүн үзэхэ: Шэнэ Зеландын Ниислэл.
Венэ  Австри
Виктори  Сейшелиин аралнууд
Виллемстад  Кюрасао Нидерландын хаанта улас дахи өөрын-захирагша улас.
Вильнюс  Литва
Виндхук  Намиби
Вьентьян  Лаос
Вэст-Айленд  Кокос (Кийлийнг) аралууд

||

Габороне  Ботсвана
Гамильтон  Бермуда Британиин далайн саанахи газар.
Гватемала  Гватемала
Гибралтар  Гибралтар Британиин далайн саанахи газар.
Гитега (албан)  Бурунди Бужумбура 1962-һаа 2018 оной хоорондо ниислэл байһан.
Бужумбура (де-факто)
Густавия  Сен-Бартелеми Франциин далайн саанахи ниигэмлэг.
Дакар  Сенегал
Дамаск  Сири
Дар-эс-Салам (де-факто, сүүдэй)  Танзани Дар-эс-Салам, хуушан ниислэл ба хамагай томо хотонь юрэнхылэгшын резиденци, засагай газарай яамад, сүүд засаглал ба дипломат түлөөлэгшын газаруудые байлгагдаһан де-факто засагай газарай резиденци хэбээр байна.
Додома (албан, хуули тогтоохо)
Дакка  Бангладеш
Дили  Зүүн Тимор
Джибути  Джибути
Доха  Катар
Дуглас  Мэн арал Британиин Титимэй газар.
Дублин  Ирланд
Душанбе  Таджикистан
Каир  Египет Шэнэ Захиргаанай Ниислэлдэ шэнэ ниислэл баригдажа байгаа. Энэниие Ведиан гэжэ нэрлэхэ болоно.
Канберра  Австрали 1890-д ондо Австралиин Холбооной конвенцидэ боломжото ниислэл гэжэ тодорхойлогдоһон Мельбурн ба Сидней хоёрой хоорондохи арсалдааниие дабажа гарахын тулада түсэблэгдэһэн хото юм. Үндэһэн хуулиин 125-р бүлэгдэ ниислэлэй байра, газар нютагай хэмжээ г.х. үндэһэн мэдээниие зааһан, бол 1908 оной Засагай газарай Резиденциин тухай хуулида түүнэй байрые нарин заажа үгэһэн байдаг.
Каракас  Венесуэлэ
Кастри  Сент-Люси
Цетине (Хуушан хаанай ниислэл, мүнөөнэй Юрэнхылэгшын резиденци)  Черногори
Подгорица (албан)
Шарлотта-Амалия  АНУ-ай Виргиниин аралнууд АНУ-ай нютаг дэбисхэр.
Кишинэу  Молдави
Коберн-Таун  Тёркс ба Кайкос Британиин далайн саанахи газар.
Коломбо (гүйсэдхэхэ, сүүд)  Шри Ланка 1980-д он хүрэтэр, Коломбо ниислэл хото байһан, ба олон шухала засагай газарай байгуулганууд байһаар байгаа ба Шри Ланкын аралжаанай ниислэл гэжэ тоологдодог.
Шри-Джаяварденепура-Котте (албан) Мүн "Котте" гээшэ танигдаһан.
Конакри  Гвиней
Копенһаген  Дани
Котону (де-факто)  Бенин
Порто-Ново (албан)
Эль-Аюн (зарлаһан)  Баруун Сахара [c] 82 уласууд зүбшөөрһэн Бүгэдэ найрамдаха Сахари улас нь, ехэнхиинь Мароккогой хиналтада байдаг Баруун Сахарые эзэлхые хүсэдэг. Мароккогой хиналтада байдаг газарта Эль-Аюн байдаг, ба Марокко бүхы Сахарын хинадаг газарые эзэлхые хүсэдэг. Тифарити нь одоо БНАСАУ-ай түр ниислэл (үмэнэхи Бир-Лелугай орондо) юм. Зарим засагай газарай ба сэрэгэй байгуулганууд Алжирай Тиндуфда сүлэлгэндэ байдаг.[1]
Тифарити (де-факто)
Флайинг-Фиш-Ков  Зул hарын арал Австралиин гадаада газар нютаг.
Фритаун  Сьерра-Леоне
Фунафути  Тувалу
Джорджтаун  Кайманай аралнууд Британиин далайн саанахи газар.
Джорджтаун  Гайана
Хагатна  Гуам АНУ-ай нютаг дэбисхэр.
Ханой  Вьетнам
Хараре  Зимбабве
Харгейса  Сомалиланд Зүбшөөрэгдэгүй ба өөрөө тунхаглаһан улас, де-юре Сомалиин нэгэ хэсэг.
Һавана  Куба
Хельсинки  Финланд
Хониара  Соломоной аралнууд
Исламабад  Пакистан Карачи нь Пакистанай анханай ниислэлээр һунгагдаһан ба 1958 ондо ниислэлиие Равалпинди руу шэлжүүлхэ хүрэтэр иимэ байдалаар ажаллажа байһан. Исламабадай барилгын ажал дууһаха хүрэтэр Равалпинди бараг арбан шадар жэлэй турша түрэ нисслэл болобо.
Джакарта  Индонези Калимантан дахи Нусантара гэхэ шэнэ хотые 2020-д оной үеын дунда үеһээ уласай ниислэл Джакартые һэлгэхээр түсэблэгдэжэ байна.[2]
Джеймстаун  Гэгээн Елена Британиин далайн саанахи газар.
Иерусалим (арсалдаантай)  Израиль (мэдүүлһэн) Иерусалимай тухай Хуулида "Иерусалим нь бүрин ба нэгэдэмэл, Израилиин ниислэл юм" гэжэ зааһан ба хотонь Израилиин засагай газар ба тэрэнэй байгуулгануудай резиденци болодог. НҮБ-ын Аюулгүйн Зүблэлэй 478-р тогтоол Иерусалимай тухай Хуулиие "хүсэгүй" гээшэ зарлажа, гэшүүн уласуудые Иерусалимһаа дипломат түлөөлэгшын газараа гаргахые уряалба. Одоогоор ехэнхи уласууд Тель-Авив ба тэрэнэй оршон тойрондо элшэн сайдай яамадаа ажалуулжа байна. 2018 оной 5 һарада АНУ Иерусалимые ниислэл гэжэ зүбшөөһэн ба тиишэ элшэн сайдай яаманаа нүүлгэһэн.[3] 1947 оной Хубаалгын Түсэбдэ хараадаа абаһанаар Иерусалимые уласхоорондын статустай болгохо һаналые олон улас албан ёһоор барижа байна.[4] Палестина улас Зүүн Иерусалимые өөрын ниислэл гэжэ үзэдэг. Иерусалимай статус ба Иерусалимай улас түрын статусые харагты.
 Палестина (мэдүүлһэн)
Рамалла (де-факто)
Джуба  Урда Судан
Кабул  Афганистан
Кампала  Уганда
Катманду  Балба
Хартум  Судан
Кигали  Руанда
Кинг-Эдуард-Пойнт  Урда Джорджи ба Урда Сандвич аралнууд Британиин далайн саанахи газар.
Кингстон  Ямайка
Кингстон  Норфолк Арал Австралиин гадаада газар нютаг.
Кингстаун  Сент-Винсент ба Гренадин
Киншаса  БНАКУ
Куала-Лумпур (албан, хуули тогтоохо ба хаан)  Малайзи
Путраджая (захиргаанай ба сүүдэй)
Эль-Кувейт  Кувейт
Киев  Украина
Ла-Пас (захиргаанай)  Боливи Ла-Пас нь дэлхэйн хамагай үндэр захиргаанай ниислэл (3,650 м) ба Китоһоо үндэр.[5]
Сукре (үндэһэн хуулиин)
Либревилл  Габон
Лилонгве  Малави
Лима  Перу Перугай Үндэһэн Хуулиин 49-р зүйлдэ Куско хотые "Түүхэн Ниислэл" (Испани: Capital Historica) гэжэ тунхаглаһан ба энэнь зүбхэн һүлдэ тэмдэгтэй мэдүүлгэ юм.
Лиссабон  Португал
Любляна  Словени
Лобамба (хаанай ба хуули тогтоохо)  Эсватини
Мбабане (захиргаанай)
Ломе  Того
Лондон  Нэгэдэһэн Хаанта Улас 1707 оной Холбооной Актуудай гарахаһаа үмэнэ, Лондон хото зүбхэн Англиин ниислэл байһан; Эдинбург Шотландын хаанта уласай ниислэл байһан.
 Англи,  Шотланд,  Уэльс,  Хойто Ирландын хубаалга.
Луанда  Ангола
Лусака  Замби
Люксембург  Люксембург
Мадрид  Испани
Маджуро  Маршаллай аралнууд АНУ-тай сүлөөтэ ассоциаци дахи өөрын захиргаан.
Малабо  Экваторын Гвиней Сьюдад-де-ла-Пас мүнөө баригдажа байгаа ба ашаглалтада ороһоной дараа шэнэ ниислэл болоно.[6]
Мале  Мальдива
Манагуа  Никарагуа
Манама  Баһрэйн
Манила  Филиппина
Мапуту  Мозамбик
Мариехамн  Аланд Финландын автономито можо.
Мариго  Сен-Мартен Франциин далайн саанахи ниигэмлэг.
Масеру  Лесото
Мата-Уту  Валлис ба Футуна Франциин далайн саанахи ниигэмлэг.
Мехико хото  Мексикэ
Минск  Беларусь
Могадишо  Сомали
Монако  Монако Хото-улас. Монакогой Гүнтэ Улас нь тэрэнэй үндэһэн хуулида зааһанаар албан ёһоной ниислэлгүй, болобошье, уласай гансахан коммуна болохо Монакогой Коммуна нь уласай нэгэ хилэдэ байдаг тула де-факто ниислэл юм.[7][8]
Монровиа  Либери
Монтевидео  Уругвай
Морони  Коморой аралнууд
Москва  Орос
Маскат  Оман
Найроби  Кени
Нассау  Бахама
Нейпьидо  Мьянма Янгон 2006 он хүрэтэр ниислэл байһан. Мүн үзэхэ: Мьянмагай ниислэлнүүдэй жагсаалта
Нджамена  Чад
Шэнэ Дели  Энэдхэг Калькутта нь 1911 он хүрэтэр Британиин Ражай үедэ Энэдхэгэй ниислэл байба.
Нгерулмуд  Палау АНУ-тай сүлөөтэ ассоциаци дахи өөрын захиргаан. Корор 2006 он хүрэтэр Палаугай ниислэл байһан.
Ниамей  Нигер
Никоси  Кипр
Нуакшот  Мавритани
Нумеа Шэнэ Каледони Франциин далайн саанахи газар.
Нукуалофа  Тонга
Нур-Султан  Казахстан Нур-Султан үмэниинь Астана гэгдэдэг байһан; нэрые 2019 оной 3 һарын 23-да һолиһон.

Алимта 1929-1997 оной хоорондо ниислэл байһан.

Нуук  Гренланд Даниин хаанта улас дахи өөрын-захирагша улас.
Ораньестад  Аруба Нидерландын хаанта улас дахи өөрын-захирагша улас.
Осло  Норвеги
Оттава  Канада
Уагадугу  Буркино-Фасо
Паго-Паго  Америкын Самоа АНУ-ай нютаг дэбисхэр.
Паликир  Микронези АНУ-тай сүлөөтэ ассоциаци дахи өөрын захиргаан.
Панама Хото  Панама
Папеэте  Франциин Полинези Франциин далайн саанахи ниигэмлэг.
Парамарибо  Суринам
Парис  Франци Мүн үзэхэ: Франциин ниислэлнүүдэй жагсаалта
Филипсбург  Синт-Мартен Нидерландын хаанта улас дахи өөрын-захирагша улас.
Пномпень  Кампучи
Порт-Луи  Маврики
Порт-Морсби  Папуа Шэнэ Гвиней
Порт-оф-Спейн  Тринидад ба Тобаго
Порт-Вила  Вануату
Порт-о-Пренс  Һаити
Прага  Чехи
Прайа  Кабо-Верде
Приштина  Косово[g] НҮБ-ын 112 гэшүүн улас ба Тайвань зүбшөөһэн де-факто тусгаар тогтониһон улас. Бүгэдэ Найрамдаха Серби Улас нь Косово ба Метохиин Автономито Можо мэтээр бүринээр абахые үнгэлзэдэг. Бүгэдэ Найрамдаха Косово Улас нютаг дэбисхэрэйхээ ехэнхи хэсэгые де-факто ударидадаг, ба Хойто Косовогой хиналга хизаарлагданги байна.
Пхёнъян  Хойто Солонгос
Кито  Эквадор Хамагай үндэр албан ниислэл (2,850 м).[5]
Рабат  Марокко
Рейкьявик  Исланд
Рига  Латви
Эр-Рияд  Саудай Арави
Род-Таун  Британиин Виргиниин аралнууд Британиин далайн саанахи газар.
Рим  Итали
Розо  Доминика
Сайпан  Хойто Марианай аралнууд АНУ-ай нютаг дэбисхэр.
Сан-Хосе  Коста-Рика
Сан-Хуан  Пуэрто-Рико АНУ-ай нютаг дэбисхэр.
Сан-Марино  Сан-Марино
Сан-Сальвадор  Сальвадор
Сантьяго (албан)  Чили
Вальпараисо (хуули тогтоохо) Чилиин Үндэһэнэй Шуулган нь Вальпараисодо байрладаг.
Санто-Доминго  Бүгэдэ Найрамдаха Доминикана Улас
Сан-Томе  Сан-Томе ба Принсипи
Сараево  Босни ба Герцеговина
Сеул  Урда Солонгос
Сингапур  Сингапур Хото-улас.
Скопье  Хойто Македони
Софи  Болгари
Урда Тарава  Кирибати
Сент-Жоржес  Гренада
Сент-Хелиер  Джерси Британиин Титимэй газар.
Сент-Жонс  Антигуа ба Барбуда
Сент-Питер-Порт  Гернси Британиин Титимэй газар.
Сен-Пьер  Сен-Пьер ба Микелон Франциин далайн саанахи ниигэмлэг.
Стэнли  Фолкландын аралнууд Британиин далайн саанахи газар.
Степанакерт  Арцах Өөрые тунхаглаһан энэ уласые НҮБ-ын гэшүүн оронууд, Армениие оруулалсаад дипломат байдалаар зүбшөөдэггүй. Транснистри, Урда Осети, ба Абхази бүгэдэ Арцахые зүбшөөдэг. Бүхэлидөө Азербайджан абахые үнгэлзэдэг.
Стокхольм  Швеци
Сухум  Абхази Де-факто тусгаар улас. Орос, Науру, Никарагуа, Венесуэлэ, Урда Осети ба Транснистри зүбшөөһэн. Бүгэдэ Найрамдаха Гүржи Улас нь Бүгэдэ Найрамдаха Автономито Абхази Улас мэтээр абахые үнгэлзэдэг.
Сува  Фиджи
Тайбэй  Тайвань Албан ёһоор Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Улас (БНХУ), нь 1949 онһоо хойшо Хитадай ганса засагай газар гэдэгээ зүбшөөрүүлхын түлөө Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Арад Уластай (БНХАУ) арсалдажа байна. Тайвань нь Тайвань арал ба түүнтэй холбогдохо аралнууд болохо, Куэмой, Мацзу, Пратас, ба Спратлиин аралнуудай нэгэ хэсэгые хинадаг.[Note 1] Тайваниин газар нютагые бүхэлидөө Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Арад Улас абахые үнгэлзэдэг.[Note 2] Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Улас нь Дэлхэйн элүүр мэндын байгуулга ба Дэлхэйн худалдаанай байгуулга, Уласхоорондын Олимпиин Хороо зэргэ НҮБ-ын бэшэ уласхоорондын байгуулгануудта инза бүриин нюуса нэрээр оролсодог, ходо Хитадай Тайбэй юм.
Таллин  Эстони
Ташкент  Узбекистан
Тбилиси  Гүржи
Тегусигальпа  Һондурас
Тегеран  Иран
Тхимпху  Бутан
Тирана  Албани
Тирасполь  Транснистри Де-факто тусгаар улас, ямаршье НҮБ-ын гэшүүн зүбшөөхэгүй, гэбэшье Абхази ба Урда Осети зүбшөөһэн. Бүгэдэ Найрамдаха Молдави Улас нь Транснистриин Газар Нютагай Нэгжэ мэтээр абахые үнгэлзэдэг.
Токио  Япон
Торсхавн  Фарерай аралнууд Даниин хаанта улас дахи өөрын-захирагша улас.
Триполи  Ливи
Цхинвали  Урда Осети Де-факто тусгаар улас. Орос, Науру, Никарагуа, Венесуэлэ, Абхази ба Транснистри зүбшөөһэн. Бүгэдэ Найрамдаха Гүржи Улас нь Урда Осетиин Түр Зуурын Захиргаан мэтээр абахые үнгэлзэдэг.
Тунис  Тунис
Улаан Баатар  Монгол
Яунде  Камерун
Ярен (де-факто)  Науру Науру нь албан ниислэлгүй; гэбэшье, засагай газарай байгуулганууд Ярендэ байрладаг.
Ереван  Армени
Загреб  Хорвати

Тэмдэглэл[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

  1. The sovereignty over the Spratly Islands is disputed by the PRC, the ROC, Vietnam, the Philippines (part), Malaysia (part), and Brunei (part). Except Brunei, each of these countries occupies part of the islands (see List of territorial disputes).
  2. In 1949, the Republic of China government led by the Kuomintang (KMT) lost the Chinese Civil War to the Chinese Communist Party (CCP) and set up a provisional capital in Taipei. The CCP established the People's Republic. As such, the political status of the ROC and the legal status of Taiwan (alongside the territories under ROC jurisdiction) are in dispute. In 1971, the United Nations gave the China seat to the PRC instead of the ROC: most states recognize the PRC to be the sole legitimate representative of all China, and the UN classifies Taiwan as "Taiwan, Province of China". The ROC has de facto relations with most sovereign states. A significant political movement within Taiwan advocates Taiwan independence.

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

  1. CIA - The World Factbook -- Western Sahara (June 12, 2007). the original on 2020-05-20 үдэрһөө архивлагдаһан. 2022-05-22 үдэртэ хандаһан.
  2. "Indonesia announces site of capital city to replace sinking Jakarta", The Guardian, 26 August 2019 
  3. See the CIA Factbook and Map of Israel
  4. Sharkansky, Ira (1996). Governing Jerusalem: Again on the world's agenda. Wayne State University Press. ISBN 0-8143-2592-0. 
  5. 5,0 5,1 Jacobs, Frank. "Amazonia or Bust!", 19 June 2012 
  6. Fortin, Jacey (19 December 2012). Poverty-Stricken Equatorial Guinea Builds Expensive Capital City In The Middle Of Nowhere.
  7. Constitution of the Principality (en). Principauté de Monaco (17 December 1962).
  8. Monaco (en).