Альмата
| Альмата хото ᠠᠯᠢᠮᠠᠳᠤ ᠬᠣᠲᠠ |
|||
|---|---|---|---|
| — уласай ажахолбогдолтой хото — | |||
| Алматы қаласы | |||
 |
|||
|
|||
Ошибка Lua в Модуль:Location_map/multi на строке 27: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Kazakhstan" does not exist.Казахстандахи Альмата хото |
|||
| Улас орон |  Казахстан |
||
| Уласай хото |  Альмата |
||
| Хороо | 8 хороотой | ||
| Газар нютаг | 682[1] км² | ||
| Хүн зон | 1 703 500[2] | ||
| Нягтарал | 4139 хүн/км² | ||
| Арад түмэн | хасагууд 57,18% ородууд 28,47% уйгаршууд 5,41% солонгосууд 1,85% татарнууд 1,41% бусад 5,68% (2015)[3] |
||
| Телефоной_код | +7 727 | ||
| Шууданай индекс | 050000—050063 | ||
| Автомашин | А | ||
| Сахим газар | almaty.kz (хасагаар) | ||
Альмата (хас. Алматы, ород: Алма-Ата, монгол: Алимт[4]) — Казахстанай эгээн томо хото юм. 2017 оной 12 һарын 1 үдэрэй байдалаар, хотын ажаһуугшадай тоонь 1 797 431 хүн байгаа. Хоёр саятан Альматын бөөгнэрэлэй түб мүн.
Альмата хотын нэрэ монгол үүдэлтэй, тэрэнь эгээ эртэ XVII зуун жэлдэ Заяа Бандидын бэшэһэн ойрад түүхэ бэшэг соо Гурбан Альматай нэрэтэйгээр дуурдаһан байна[5]. Ойрадуудай ажаһууһан тэрэ нютагта гурбан альма модон ургаһан ушар гээшэ.
Улсатаа «Урда ниислэл» гэжэ хэлээд, Альмата хото 1929-һөө 1997 он хүрэтэр Казахстанай ниислэл байгаа. 1997 ондо ниислэл Астанада шэлжэһэншье һаа, уласайнгаа худалдаан арилжаан, соёлой түб хэбээр үлөө. Альмата хото уласайнгаа эгээн урда захада Эли Алатау уулын хүбөөндэ байрлажа хэсүү экологиин байдалтай тусхай зөөлэн уларилтай байна.
2007 ондо тус хото дэлхэйн эгээн үндэр үнэтэй хотонуудай нэгэ болоһон.[6]90-ээд онһоо жэнхэни эдэй засагай, инвестициин болон эршэмтэй барилгын ажалай дэбжэлтэ болоно.
Альмата хотын хүн зон 1989 ондо 1,07 сая, 1999 ондо 1,13 саягаар тоологдожо байгаа.[7] 2010 оноор таһалан үзэбэл 1,42 сая хүн ажаһуудаг гэһэн тоосоон бии. Хэрбээ бүридхэлгүйшүүдые (ажаллажа хүдэлмэрилхээр ерэһэн) багтаабал 2 саяда дүтэлнэ. 2010 оной тоо бүридхэлээр ажаһуугшадай 51,06% - казах, 33,02% - ород, 5.73% - уйгар, үлэхэ 10% гаран болохоор бусад яһа үндэһэтэ хүн гэжэ мэдэгдэжэ байна.[8]
Алдарта түрэhэн зон
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]Полина Ледкова — кулинарна номой зохёогшо, фудблогер
Наталья Назарова — театрын болон киногой зүжэгшэн
Димаш Адилет — бизнесмен, блогер, телевиз хабаадагша
Владимир Жириновский — улас түрын ба гүрэнэй хүдэлмэрилэгшэ
Ирина Линдт — зүжэгшэн
Радионова Светлана — Росприроднадзор ударидагша[9][10][11]
Зүүлтэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]- ↑ Альмата хотын хилэ хизаар үргэдхэхэ тухай зарлиг. the original on 2014-04-22 үдэрһөө архивлагдаһан.
- ↑ "2015 оной эхинһээ 2 һарын 1 хүрэтэр хугасаада Казахстанай хүн зоной хубилалта", Статистикын хороон, 2015 оной 3 һарын 1. 2015-03-10-нд авсан. Archived from the original on 2015-04-02.
- ↑ 2015 оной эхиндэ Казахстан Уласай хүн зоной яһа үндэһэтэн. the original on 2020-09-18 үдэрһөө архивлагдаһан. 2018-02-18 үдэртэ хандаһан.
- ↑ Монгольские топонимы в Казахстане (Г.К.Конкашпаев 1956)
- ↑ Норбо Ш. Зая-Пандита (материалы к биографии). — Элиста: Калмыцкое книжное издательство, 1999. — С. 202—263.
- ↑ «Алмати в переліку дорогих»[permanent dead link]
- ↑ О некоторых итогах переписи населения Казахстана (Казахстанай хүн зоной тоололгын зарим дүн тухай) (Русский)
- ↑ Национальный состав населения Республики Казахстан. the original on 2013-01-17 үдэрһөө архивлагдаһан. 2018-02-18 үдэртэ хандаһан.
- ↑ https://tass.ru/encyclopedia/person/radionova-svetlana-gennadevna
- ↑ https://fedpress.ru/person/2733024
- ↑ https://www.globalmsk.ru/person/id/5777