Аляска

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Аляска можо улас
State of Alaska
АНУ-ай можо улас
Далбаа Уласай тамга
Уряа
North to the Future
Хойто ерээдүйн зүг

АНУ-да Аляскын байра
Ниислэл Джуно
Албан ёһоной хэлэн Англи
Нютаг дэбисхэр
  Ниитэ 1 717 854 км²
  Уһанай хуби 236 507 км² (13,77 %)
Хүн зон Increase 731 449 (2012)[1]
Можо улас болоһон үдэр 1959 оной 1 һарын 3 (49-дэхи)
Захиргаан
 - Амбан захирагша Шон Парнелл
 - Дэд захирагша Мид Тредвелл

Аляска (Англи: Alaska) — Хойто Америкэ түбиин баруун хойто хэһэгтэ оршихо Америкын Нэгэдэһэн Уласай можо улас юм. 2007 оной байдалаар хүн зон 683,478 байһанай ойролсоогоор 50%-нь Анкоридж метрополиин бүһын дагуу ажаһуудаг.[2]

Конгрессһоо Аляскын байгаалиин нөөсэ баялигые АНУ-ай ерээдүйн үдэлтэ хүгжэлдэ онсо шухала ажа холбогдолтой гэжэ үзэн шиидбэри гаргаһанай үндэһэн дээрэ тус нютагые Россиин эзэнтэ гүрэнһөө худалдан абаа. Америкын Нэгэдэһэн Улас 1867 оной гурбадугаар һарын 30-нда нэгэ акр газарые 2 түб гү, али нэгэ га газарые 5 цент оршом үнээр ниитэ 7.2 сая доллараар худалдан абаһан. Ханша уналтые тоосожо үзэбэл тухайн үедэ түлэһэн мүнгэн дүн 2008 оной 360 сая оршом доллартай тэнсэнэ. 1912 оной табадугаар һарын 11-нда зохёон байгуулалтай нютаг дэбисхэр болгохоһоо үмэнэ энэ нютагта засаг захиргаанай хэд хэдэн өөршэлэлтэ хэгдэһэн. 1959 оной нэгэдүгээр һарын 3-нда АНУ-ай 49-дэхи можо улас болоо. Хойгые нэрэлхэдэл хэрэглэдэг байһан "Аляска" гэхэ нэрые Россиин колонизацилгын үедэ үгэһэн болоод энэ нэрэнь алеут хэлэнэй alaxsxaq ("эхэ газар" гү, али үгэшэлбэл "тэнгисэй ажаллалга шэглэдэг зүйл" гэһэн үгэһөө гаралтай.[3] Энэ можо уласые мүн эжэл үндэһэнһөө гаралтай алеут үгэ болохо Alyeska гү, али "ехэ газар" гэһэн үгээр нэрэлдэг.

Холбооһон[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Можо уласай засагай газар
АНУ-ай засагай газар
Бусад
АНУ-ай засаг захиргаанай хуубари
Можо уласууд Айдахо | Айова | Алабама | Аляска | Аризона | Арканзас | Баруун Вирджини | Вайоминг | Вашингтон | Вермонт | Вирджини | Висконсин | Гавай | Делавэр | Джорджи | Иллинойс | Индиана | Калифорни | Канзас | Кентукки | Колорадо | Коннектикут | Луизиана | Массачусетс | Миннесота | Миссисипи | Миссури | Мичиган | Монтана | Мэн | Мэриленд | Небраска | Невада | Нью-Гэмпшир | Нью-Джерси | Нью-Йорк | Нью-Мексико | Огайо | Оклахома | Орегон | Пенсильвани | Род-Айленд | Теннесси | Техас | Урда Дакота | Урда Каролина | Флорида | Хойто Дакота | Хойто Каролина | Юта
Холбооной тойрог Вашингтон (Колумби тойрог)
Арал нютаг дэбисхэрнүүд Америкын Самоа | АНУ-ай Виргиниин аралнууд | Гуам | Пуэрто-Рико | Хойто Марианай аралнууд
Бишыхан аралнууд Бахо-Нуэво* | Бейкэр арал | Уэйк арал | Джарвис арал | Джонстон атолл | Кингмен шүрэн арал | Мидуэй атолл | Навасса арал | Пальмира атолл | Серранилла арал | Хаулэнд арал
  1. http://www.census.gov/popest/states/NST-ann-est.html 2007 Population Estimates
  2. Archive copy. the original on 2011-10-07 үдэрһөө архивлагдаһан. 2014-11-20 үдэртэ хандаһан.
  3. Ransom, J. Ellis. 1940. Derivation of the Word ‘Alaska’. American Anthropologist n.s., 42: pp. 550-551