Платон

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Платон
Πλάτων
portrait
Ажал үйлэ:

гүн ухаанша

Түрэһэн үдэр:

не ранее МЭҮ 428 оной и не позднее МЭҮ 427 оной

Түрэһэн газар:

Афина

Эрхэтэнэй харьяалал:

Древние Афины[d][1]

Наһа бараһан үдэр:

не ранее МЭҮ 348 оной и не позднее МЭҮ 347 оной

Наһа бараһан газар:

Афина

Хэб маяг:

гүн ухаан

Платон (Грек: Πλάτων, латиншалһан: Plátōn; буюу "үргэн" гэһэн утгатай үгэ MЭҮ 428348) бол эртэнэй Грекай гүн ухаантан Сократай шаби юм. Гэхэдээ Платон Сократай һургуулиһаа тусгаарлажа Афинда өөрын бэе дааһан һургуули лицей байгуулжа «Бүгэдэ Найрамдаха Улас», «Федр», «Тимей», «Федон», «Критон».

Тэрэнэй шаби Аристотелиин хамтаар Платон байгаалиин гүн ухаан, шэнжэлхэ ухаан, баруун гүн ухаанай үндэһэ һууриие табяа.[2] Платон анха Сократын шаби байһан болоод Платонай сэтьгэлгээ маша ехэ нүлөөлээ.

Платонай бэшэгэй болобсорол Сократын диалогтань тусгалаа олоһон байдаг. Гушан табан диалог, 13 захидалые Платон бэшэһэн гэжэ үзэдэг байһан болобош оршон үедэ эрдэмтэд заримыень жэнхэни буса гэжэ һэжэглэжэ болоо.[3] Платонай бэшэһэн бүтээлүүд хэд хэдэн маягаар хэблэгдэжэ ерэһэн; энэнь Платонай бэшэһэн бүтээлэй нэрын талаар хэд хэдэн конвенци бии болоход хүргээ.

Платон байгуулһан академидаа багшалжа байһан бараг һэжэглээгүй болобош, тэрэнэй диалогуудай һургалтын функци мүнөө хүрэтэр тодорхой мэдэгдээгүй юм. Платонай үеһөө хойшо диалогые янза бүриин һэдэбээр хэшээл заахад ашаглаха болоһон. Энэнэй дотор гүн ухаан, ушар ухаан, уран элидхэхэ шадабари, тооной ухаан болон бусад һэдэбээр хэшээл заахада ашаглажа ерэһэн.

Холбооһон[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

  1. Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes — 1999.
  2. "Plato", Encyclopaedia Britannica, 2002 
  3. For example, some were excluded from Thrasyllus' tetralogies. See e.g. the table of contents to John M. Cooper (ed.), Plato: Complete Works, Hackett, 1997.