Крым хахад арал: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Soul Train (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Другое зеркало
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
1 мүр: 1 мүр:
[[Файл:Satellite image of Crimea.png|right|300px|thumb|[[Замбуулин]]һаа абаһан зураг]]
[[Файл:Satellite image of Crimea.png|right|300px|thumb|[[Замбуулин]]һаа абаһан зураг]]
'''Крим хахад арал''' ([[Крим татар хэлэн]] ''Qırım'' [[Украина хэлэн]] ''Крим'', {{lang-ru|''Крым''}}) — [[Хара тэнгис]]эй хойто эрэгтэ, [[Азовой тэнгис]]эй баруун хэһэгтэ оршохо, [[Украина]]да/[[Росси]]до харьяалагдаха [[хахад арал]] юм. Эртэ сагта '''Таурика''' (Taurica) гэжэ нэрэлэгдэдэг байба.
'''Крым хахад арал''' ([[Крим татар хэлэн]] ''Qırım'', [[Украина хэлэн]] ''Крим'', {{lang-ru|''Крым''}}) — [[Хара тэнгис]]эй хойто эрэгтэ, [[Азовой тэнгис]]эй баруун хэһэгтэ оршохо, [[Украина]]да/[[Росси]]до харьяалагдаха [[хахад арал]] юм. Эртэ сагта '''Таурика''' (Taurica) гэжэ нэрэлэгдэдэг байба.


== Газарзүй ==
== Газарзүй ==
[[Файл:Yalta.jpg|right|300px|thumb|[[1945 он]]до Ялтын хэлэлсээр ябагдаһан амаралта һубилалай хото [[Ялта]]]]
[[Файл:Yalta.jpg|right|300px|thumb|[[1945 он]]до Ялтын хэлэлсээр ябагдаһан амаралта һубилалай хото [[Ялта]]]]
Крим хахад аралынь 5-8 км үргэнтэй зурбаһаар Евразиин эхэ газартай холбогдодог. [[Хойто үргэриг]]эй 44 хэм 23 минутаһаа 44 хэм 23 минутын хоорондо (322 км), [[зүүн утариг]]ай 32 хэм 30 минутаһаа 32 хэм 30 минутын хоорондо (177км) 26,100 км<sup>2</sup> оршом талмайе эзэлэн оршоно.
Крым хахад аралынь 5-8 км үргэнтэй зурбаһаар Евразиин эхэ газартай холбогдодог. [[Хойто үргэриг]]эй 44 хэм 23 минутаһаа 44 хэм 23 минутын хоорондо (322 км), [[зүүн утариг]]ай 32 хэм 30 минутаһаа 32 хэм 30 минутын хоорондо (177км) 26,100 км<sup>2</sup> оршом талмайе эзэлэн оршоно.


Эргын хэһэгынь уһанда эдигдэһэн, гүн хабсал ехэтэй.
Эргын хэһэгынь уһанда эдигдэһэн, гүн хабсал ехэтэй.
11 мүр: 11 мүр:


== Улас түрэ ==
== Улас түрэ ==
Кримэй хахад аралай [[Украина]] уласай [[Автономито Бүгэдэ Найрамдаха Крим Улас]] оршоно байна. 2014 он хойшо [[ОХУ|РФ]]-дэ эзэлһэн байна.
Крымэй хахад аралай [[Украина]] уласай [[Автономито Бүгэдэ Найрамдаха Крим Улас]] оршоно байна. 2014 он хойшо [[ОХУ|РФ]]-дэ эзэлһэн байна.


== Хүн зон ==
== Хүн зон ==
[[Крим татар]]нууд Крим хахад аралай үндэһэн арад юм. [[Ородууд]] хүн зоной ехэнхи хэһэгые эзэлнэ, мүн [[Украйн үндэһэтэн|украинашууд]] оршоно һуудаг.
[[Крым татар]]нууд Крым хахад аралай үндэһэн арад юм. [[Ородууд]] хүн зоной ехэнхи хэһэгые эзэлнэ, мүн [[Украйн үндэһэтэн|украинашууд]] оршоно һуудаг.


Ород, Украинашууд тус хахад арал [[1783 он]]до Ородой харьяанда ороһонһоо хойшо шэлжэн һууришэжэ эхилһэн болоод тэдэнэй ехэнхинь [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн]]ай дараа нүүн ерэбэ. Кримэй татарнууд 13-р зуунһаа амидаржа байгаа юм.
Ород, Украинашууд тус хахад арал [[1783 он]]до Ородой харьяанда ороһонһоо хойшо шэлжэн һууришэжэ эхилһэн болоод тэдэнэй ехэнхинь [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн]]ай дараа нүүн ерэбэ. Крымэй татарнууд 13-р зуунһаа амидаржа байгаа юм.


== Мүн үзэхэ ==
== Мүн үзэхэ ==

12:42, 5 арбан нэгэ һара 2015-нэй һанал

Замбуулинһаа абаһан зураг

Крым хахад арал (Крим татар хэлэн Qırım, Украина хэлэн Крим, [Крым] Error: {{Lang-xx}}: text has italic markup (help)) — Хара тэнгисэй хойто эрэгтэ, Азовой тэнгисэй баруун хэһэгтэ оршохо, Украинада/Россидо харьяалагдаха хахад арал юм. Эртэ сагта Таурика (Taurica) гэжэ нэрэлэгдэдэг байба.

Газарзүй

1945 ондо Ялтын хэлэлсээр ябагдаһан амаралта һубилалай хото Ялта

Крым хахад аралынь 5-8 км үргэнтэй зурбаһаар Евразиин эхэ газартай холбогдодог. Хойто үргэригэй 44 хэм 23 минутаһаа 44 хэм 23 минутын хоорондо (322 км), зүүн утаригай 32 хэм 30 минутаһаа 32 хэм 30 минутын хоорондо (177км) 26,100 км2 оршом талмайе эзэлэн оршоно.

Эргын хэһэгынь уһанда эдигдэһэн, гүн хабсал ехэтэй.

Зүүн урда эргын дагуу Яйлагийн уулс (Yaila-Dagh) сунан тогтоһон. Ниитэ нютагай 75%-нь тала хээр нютаг болоод эртын скифүүдэй булша, дурасхал элбэг байдаг.

Улас түрэ

Крымэй хахад аралай Украина уласай Автономито Бүгэдэ Найрамдаха Крим Улас оршоно байна. 2014 он хойшо РФ-дэ эзэлһэн байна.

Хүн зон

Крым татарнууд Крым хахад аралай үндэһэн арад юм. Ородууд хүн зоной ехэнхи хэһэгые эзэлнэ, мүн украинашууд оршоно һуудаг.

Ород, Украинашууд тус хахад арал 1783 ондо Ородой харьяанда ороһонһоо хойшо шэлжэн һууришэжэ эхилһэн болоод тэдэнэй ехэнхинь Дэлхэйн хоёрдугаар дайнай дараа нүүн ерэбэ. Крымэй татарнууд 13-р зуунһаа амидаржа байгаа юм.

Мүн үзэхэ

Холбооһон

Оросой холбоото уласай нютаг можонууд

Бүгэдэ Найрамдаха Уласууд
Адыгей • Алтай • Башкортостан • Буряад • Дагестан • Саха (Яхад) • Ингушети • Кабардино-Балкари • Карели • Крым • Марий Эл • Мордова • Чечня • Татарстан • Тыва • Удмурти • Хальмаг • Карачай-Черкеси • Хакаси • Хойто Осети • Коми • Чуваши


Хизаарнууд
Алтай • Далайн шанар хизаар • Забайкалиин хизаар  • Камчатка • Краснодар • Красноярск • Пермь • Ставрополь • Хабаровск

Можонууд
Амурай можо • Архангельскын можо • Астраханиин можо • Белгород можо • Брянскын можо • Владимирай можо • Волгоградай можо • Вологдын можо • Воронежай можо • Доодо Новгородой можо • Ивановын можо • Калининградай можо • Калугын можо • Кемеровын можо • Кировой можо • Костромагай можо • Курганай можо • Курскын можо • Ленинградай можо • Липецкын можо • Магаданай можо • Мурманскын можо • Москвагай можо • Новгородой можо • Новосибирскын можо • Омскын можо • Оренбургай можо • Орёлой можо • Пензын можо • Псковой можо • Ростовой можо • Рязаниин можо • Самарын можо • Сахалинай можо • Свердловскын можо • Смоленскын можо • Тамбовой можо • Твериин можо • Томскын можо • Тюмениин можо • Тулын можо • Ульяновскын можо • Челябинскын можо • Саратовай можо • Эрхүү можо • Ярославлиин можо

Холбооной захиргаатай хотонууд
Москва • Санкт-Петербург • Севастополь

Автономито можо
Еврей автономито можо

Автономито тойрогууд
Чукотка • Ненец • Ханты-Манси • Ямал Ненец

Ородой Холбооной Уласай холбооной тойрогууд

Түб • Урда • Баруун Хойто • Алас Дурна • Шэбэр • Урал • Волга Үмэнэ • Хойто Кавказ • Крым