Крым хахад арал: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Другое зеркало |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
1 мүр: | 1 мүр: | ||
[[Файл:Satellite image of Crimea.png|right|300px|thumb|[[Замбуулин]]һаа абаһан зураг]] |
[[Файл:Satellite image of Crimea.png|right|300px|thumb|[[Замбуулин]]һаа абаһан зураг]] |
||
''' |
'''Крым хахад арал''' ([[Крим татар хэлэн]] ''Qırım'', [[Украина хэлэн]] ''Крим'', {{lang-ru|''Крым''}}) — [[Хара тэнгис]]эй хойто эрэгтэ, [[Азовой тэнгис]]эй баруун хэһэгтэ оршохо, [[Украина]]да/[[Росси]]до харьяалагдаха [[хахад арал]] юм. Эртэ сагта '''Таурика''' (Taurica) гэжэ нэрэлэгдэдэг байба. |
||
== Газарзүй == |
== Газарзүй == |
||
[[Файл:Yalta.jpg|right|300px|thumb|[[1945 он]]до Ялтын хэлэлсээр ябагдаһан амаралта һубилалай хото [[Ялта]]]] |
[[Файл:Yalta.jpg|right|300px|thumb|[[1945 он]]до Ялтын хэлэлсээр ябагдаһан амаралта һубилалай хото [[Ялта]]]] |
||
Крым хахад аралынь 5-8 км үргэнтэй зурбаһаар Евразиин эхэ газартай холбогдодог. [[Хойто үргэриг]]эй 44 хэм 23 минутаһаа 44 хэм 23 минутын хоорондо (322 км), [[зүүн утариг]]ай 32 хэм 30 минутаһаа 32 хэм 30 минутын хоорондо (177км) 26,100 км<sup>2</sup> оршом талмайе эзэлэн оршоно. |
|||
Эргын хэһэгынь уһанда эдигдэһэн, гүн хабсал ехэтэй. |
Эргын хэһэгынь уһанда эдигдэһэн, гүн хабсал ехэтэй. |
||
11 мүр: | 11 мүр: | ||
== Улас түрэ == |
== Улас түрэ == |
||
Крымэй хахад аралай [[Украина]] уласай [[Автономито Бүгэдэ Найрамдаха Крим Улас]] оршоно байна. 2014 он хойшо [[ОХУ|РФ]]-дэ эзэлһэн байна. |
|||
== Хүн зон == |
== Хүн зон == |
||
[[ |
[[Крым татар]]нууд Крым хахад аралай үндэһэн арад юм. [[Ородууд]] хүн зоной ехэнхи хэһэгые эзэлнэ, мүн [[Украйн үндэһэтэн|украинашууд]] оршоно һуудаг. |
||
Ород, Украинашууд тус хахад арал [[1783 он]]до Ородой харьяанда ороһонһоо хойшо шэлжэн һууришэжэ эхилһэн болоод тэдэнэй ехэнхинь [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн]]ай дараа нүүн ерэбэ. |
Ород, Украинашууд тус хахад арал [[1783 он]]до Ородой харьяанда ороһонһоо хойшо шэлжэн һууришэжэ эхилһэн болоод тэдэнэй ехэнхинь [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн]]ай дараа нүүн ерэбэ. Крымэй татарнууд 13-р зуунһаа амидаржа байгаа юм. |
||
== Мүн үзэхэ == |
== Мүн үзэхэ == |
12:42, 5 арбан нэгэ һара 2015-нэй һанал
Крым хахад арал (Крим татар хэлэн Qırım, Украина хэлэн Крим, [Крым] Error: {{Lang-xx}}: text has italic markup (help)) — Хара тэнгисэй хойто эрэгтэ, Азовой тэнгисэй баруун хэһэгтэ оршохо, Украинада/Россидо харьяалагдаха хахад арал юм. Эртэ сагта Таурика (Taurica) гэжэ нэрэлэгдэдэг байба.
Газарзүй
Крым хахад аралынь 5-8 км үргэнтэй зурбаһаар Евразиин эхэ газартай холбогдодог. Хойто үргэригэй 44 хэм 23 минутаһаа 44 хэм 23 минутын хоорондо (322 км), зүүн утаригай 32 хэм 30 минутаһаа 32 хэм 30 минутын хоорондо (177км) 26,100 км2 оршом талмайе эзэлэн оршоно.
Эргын хэһэгынь уһанда эдигдэһэн, гүн хабсал ехэтэй.
Зүүн урда эргын дагуу Яйлагийн уулс (Yaila-Dagh) сунан тогтоһон. Ниитэ нютагай 75%-нь тала хээр нютаг болоод эртын скифүүдэй булша, дурасхал элбэг байдаг.
Улас түрэ
Крымэй хахад аралай Украина уласай Автономито Бүгэдэ Найрамдаха Крим Улас оршоно байна. 2014 он хойшо РФ-дэ эзэлһэн байна.
Хүн зон
Крым татарнууд Крым хахад аралай үндэһэн арад юм. Ородууд хүн зоной ехэнхи хэһэгые эзэлнэ, мүн украинашууд оршоно һуудаг.
Ород, Украинашууд тус хахад арал 1783 ондо Ородой харьяанда ороһонһоо хойшо шэлжэн һууришэжэ эхилһэн болоод тэдэнэй ехэнхинь Дэлхэйн хоёрдугаар дайнай дараа нүүн ерэбэ. Крымэй татарнууд 13-р зуунһаа амидаржа байгаа юм.