Уушханай хадхаляа: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

← Урид хэгдэһэн заһабари Удаадахи заһабари →

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ

Шугам түхэлтэй

12:35, 6 хоёр һара 2016-нэй һанал

Үбшэнүүдэй олон уласай ангилал (МКБ-10; ICD-10)
J12	Вирусай гаргаһан уушханай хадхаляа, ангилалгүй
J13	Streptococcus pneumoniae гаргаһан уушханай хадхаляа
J14	Haemophilus influenzae гаргаһан уушханай хадхаляа
J15	Нянгай гаргаһан уушханай хадхаляа, ангилалгүй
J16	Бусад халдабаритай махабадай гаргаһан уушханай хадхаляа, ангилалгүй
J17*	Бусад үбшэндэ ангилагдаһан уушханай хадхаляа
J18	Уушханай хадхаляа, махабадынь тодорхойлһонгүй
P23	Түрэлхиин уушханай хадхаляа
ICD-10 онлайн (2019 оной ДЭМБ-ын хубилбари)

Уушханай хадхаляа (ᠠᠭᠤᠰᠬᠢᠨ ᠤ ᠬᠠᠳᠬᠤᠯᠭ᠎ᠠ) гү, али пневмони (Грек: πνευμονία) гээшэ уушханда шэдэрэл (үрбисэл) үүсхэхэ замаар элирдэг бүлэг үбшэн юм. Уушханай хадхаляаниие пневмококк, стафилококк, стрептококк, эдеэрүүлэгшэ хүхэ сабхансар зэргэ нян, А, В, С хэжэгэй вирус, эрьехэ хэжэгэй вирус, аденовирус ба мөөгэнсэрнүүд үүсхэдэг.

Юрэнхы

Эрьехэ хэжэгэй вирус, аденовирус ба мөөгэнсэрнүүд үүсхэдэг. Уламаар үбшэн үүсхэгшэһээн шалтагаалаад үбшэнэй ябасань илгаатай байдаг. Жэшээлхэдэ, стафилококкоор үүсхэгдэһэн хадхаляаниинь маша хүнды байдаг. Саашалаад, үбщэн үүсхэгшые даража, аюулгүй болгохо антибиотигуудай һунгалташье ондоо байна.

Шалтагаан

Уушханай хадхаляаниинь хүнды халдабарилна гэжэ бараг байдаггүй болон ябаса ямаршуу байхань гол түлэб тухайн хүнэй бэеын эсэргүүсэлһээ шалтагаалдаг. Гэбэшье һүүлэй үеын шэнжэлгээгээр хэжэгэй вирус хадхаляанай бактеридэ үртэмтэгы болгодогые тогтооһон байдаг. Иимэшье болохоор хэжэг һүүлдэ уушханай хадхаляа гараха аюул ямагта үндэр байдаг.

Ябаса

Уушханай рентген зураг дээрэ харлаһан хэһэгүүд гарахань шэдэрэл гараһаниие харуулдаг. Антибиотигуудай зохёохоһоо урда уушханай хадхаляань үхэлдэнь хүргэхэнь үсөөнгүй байһан болон АНУ-да 1920—1930 онуудта эгээн олон хүнэй амиие абажа одоһон аймшагтай үбшэнөөр тодоржо болонхой. Гэбэшье һүүлшын жэлнүүдтэ оношлогооной үлүү һайн арга, олон түрэлэй үйлэшэлгээтэй антибиотигуудтай болоһон тула уушханай хадхаляаһаа наһа барахань үсөөрһэн. Харамтай, уушханай хадхаляа гэжэ оношологдоһон нэгэ хүнэй саана оношологдоогүй хэдхэн хүн байжа байдаг гэһэн шудалгаа байдаг. Уушханай хадхаляан үүсхэгшэдынь олон янза байдаг талаар дээрэ үгүүлһэн. Гэбэшье үбшэн үүсхэгшэһээн үлэ хамаараад хадхаляанай үедэ уушханай агаараар дүүргэгдэг эдүүд гэмтэдэг. Тиимэһээ үүдэн агаараар орожо ерэжэ байгаа хүшэлтүрэгшэ шуһанда хангалтатай шэнгэжэ шадахаяа байдаг.

«Уушханай хадхаляа» үгүүлэл хадаа Википедидэ заатагүй байха 1000 эгээн шухала үгүүлэлнүүдэй нэгэн юм. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо туһалалсажа хайрлыт!

@@ 1 мүр: / 1 мүр: @@
+{{Үбшэн |
-'''Уушханай хадхаляа''' ({{mongolUnicode|ᠠᠭᠤᠰᠬᠢᠨ ᠤ ᠬᠠᠳᠬᠤᠯᠭ᠎ᠠ|h}}) гү, али '''пневмони''' ({{lang-el|πνευμονία}}) гээшэ уушханда шэдэрэл (үрбисэл) үүсхэхэ замаар элирдэг бүлэг үбшэн юм. Уушханай хадхаляаниие пневмококк, стафилококк, стрептококк, эдеэрүүлэгшэ хүхэ сабхансар зэргэ [[нян]], А, В, С хэжэгэй [[вирус]], эрьехэ хэжэгэй вирус, аденовирус ба мөөгэнсэрнүүд үүсхэдэг.
+| 01-КОД = J12
+| 01-НЭРЭ = Вирусай гаргаһан уушханай хадхаляа, ангилалгүй
+| 02-КОД = J13
+| 02-НЭРЭ = ''Streptococcus pneumoniae'' гаргаһан уушханай хадхаляа
+| 03-КОД = J14
+| 03-НЭРЭ = ''Haemophilus influenzae'' гаргаһан уушханай хадхаляа
+| 04-КОД = J15
+| 04-НЭРЭ = Нянгай гаргаһан уушханай хадхаляа, ангилалгүй
+| 05-КОД = J16
+| 05-НЭРЭ = Бусад халдабаритай махабадай гаргаһан уушханай хадхаляа, ангилалгүй
+| 06-КОД = J17*
+| 06-НЭРЭ = Бусад үбшэндэ ангилагдаһан уушханай хадхаляа
+| 07-КОД = J18
+| 07-НЭРЭ = Уушханай хадхаляа, махабадынь тодорхойлһонгүй
+| 08-КОД = P23
+| 08-НЭРЭ = Түрэлхиин уушханай хадхаляа
+}}
+'''Уушханай хадхаляа''' ({{mongolUnicode|ᠠᠭᠤᠰᠬᠢᠨ ᠤ ᠬᠠᠳᠬᠤᠯᠭ᠎ᠠ|h}}) гү, али '''пневмони''' ({{lang-el|πνευμονία}}) гээшэ уушханда шэдэрэл (үрбисэл) үүсхэхэ замаар элирдэг бүлэг [[үбшэн]] юм. Уушханай хадхаляаниие пневмококк, стафилококк, стрептококк, эдеэрүүлэгшэ хүхэ сабхансар зэргэ [[нян]], А, В, С хэжэгэй [[вирус]], эрьехэ [[хэжэг]]эй вирус, аденовирус ба [[мөөгэ]]нсэрнүүд үүсхэдэг.
 == Юрэнхы ==
-Эрьехэ хэжэгэй вирус, аденовирус ба мөөгэнсэрнүүд үүсхэдэг. Уламаар үбщэн үүсхэгшэһээн шалтагаалаад үбшэнэй ябасань илгаатай байдаг. Жэшээлхэдэ, стафилококкоор үүсхэгдэһэн хадхаляаниинь маша хүнды байдаг. Саашалаад, үбщэн үүсхэгшые даража, аюулгүй болгохо антибиотигуудай һунгалташье ондоо байна.
+Эрьехэ хэжэгэй вирус, аденовирус ба мөөгэнсэрнүүд үүсхэдэг. Уламаар үбшэн үүсхэгшэһээн шалтагаалаад үбшэнэй ябасань илгаатай байдаг. Жэшээлхэдэ, стафилококкоор үүсхэгдэһэн хадхаляаниинь маша хүнды байдаг. Саашалаад, үбщэн үүсхэгшые даража, аюулгүй болгохо антибиотигуудай һунгалташье ондоо байна.
 == Шалтагаан ==
 Уушханай хадхаляаниинь хүнды халдабарилна гэжэ бараг байдаггүй болон ябаса ямаршуу байхань гол түлэб тухайн хүнэй бэеын эсэргүүсэлһээ шалтагаалдаг. Гэбэшье һүүлэй үеын шэнжэлгээгээр хэжэгэй вирус хадхаляанай бактеридэ үртэмтэгы болгодогые тогтооһон байдаг. Иимэшье болохоор хэжэг һүүлдэ уушханай хадхаляа гараха аюул ямагта үндэр байдаг.
+== Ябаса ==
+Уушханай рентген зураг дээрэ харлаһан хэһэгүүд гарахань шэдэрэл гараһаниие харуулдаг. Антибиотигуудай зохёохоһоо урда уушханай хадхаляань үхэлдэнь хүргэхэнь үсөөнгүй байһан болон АНУ-да 1920—1930 онуудта эгээн олон хүнэй амиие абажа одоһон аймшагтай үбшэнөөр тодоржо болонхой. Гэбэшье һүүлшын жэлнүүдтэ оношлогооной үлүү һайн арга, олон түрэлэй үйлэшэлгээтэй антибиотигуудтай болоһон тула уушханай хадхаляаһаа наһа барахань үсөөрһэн. Харамтай, уушханай хадхаляа гэжэ оношологдоһон нэгэ хүнэй саана оношологдоогүй хэдхэн хүн байжа байдаг гэһэн шудалгаа байдаг. Уушханай хадхаляан үүсхэгшэдынь олон янза байдаг талаар дээрэ үгүүлһэн. Гэбэшье үбшэн үүсхэгшэһээн үлэ хамаараад хадхаляанай үедэ уушханай агаараар дүүргэгдэг эдүүд гэмтэдэг. Тиимэһээ үүдэн агаараар орожо ерэжэ байгаа [[хүшэлтүрэгшэ]] шуһанда хангалтатай шэнгэжэ шадахаяа байдаг.
 [[Категори:Үбшэнүүд]]