Алан Тюринг: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Ссылкэнүүдые заһаха
Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Интерактивная навигация по истории
← Урид хэгдэһэн заһабариУдаадахи заһабари →
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
ВизуальныйВики-текст
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
15 315 заһабаринуудай
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
15 315 заһабаринуудай
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
17 мүр: 17 мүр:
| гар = [[File:Alan_Turing_signature.svg|100px]]
| гар = [[File:Alan_Turing_signature.svg|100px]]
}}
}}
'''Алан Мэтисон Тюринг '''([[Англи хэлэн|англ.]]&#x3A; <span lang="en">''Alan Mathison Turing''</span>, <small>OBE</small>, <small>FRS</small>, 1912 оной 6 һарын 23 — 1954 оной 6 һарын 7), [[Ехэ Британи|Британиин]] математик, криптолог, [[Ушар ухаан|логик]], компьютерэй шэнжэлхэ ухаанай анхадагша. Алгоритм ба тоололго үзэлые Тюрингэй машина гэһэн абстрактна загбараар хэлбэришүүлһэнээр информатикын хүгжэлдэ ехэ хуби нэмэр оруулба.<ref name="frs"><cite class="citation journal">맥스 뉴먼(M. H. A. Newman) (1955년 11월 1일). </cite></ref><ref name="AFP"><cite class="citation news">Paul, Gray (1999년 3월 29일). </cite></ref><ref>{{Harvnb|Sipser|2006|p=137}}</ref> Тюрингын туршалтын болбосоруулгаар алдартай. Информатикын шухала амжалтые үлөөһэн хүнүүдтэ жэл бүри Тоосолхо машинын ассоциациин гардуулдаг Тюрингын шагнал тэрэнэй нэрэмжэтэй байна. Теориин информатика болон [[хэмэл оюун|хэмэл оюунай]] һалбарда ехэхэн хуби нэмэр оруулһан ушар тэрэниие «информатикын баабай» гэжэ нэрлэнэ.
'''Алан Мэтисон Тюринг '''([[Англи хэлэн|англ.]]&#x3A; <span lang="en">''Alan Mathison Turing''</span>, <small>OBE</small>, <small>FRS</small>, 1912 оной 6 һарын 23 — 1954 оной 6 һарын 7), [[Ехэ Британи|Британиин]] математик, криптолог, [[Ушар ухаан|логик]], компьютерэй шэнжэлхэ ухаанай анхадагша. Алгоритм ба тоололго үзэлые Тюрингэй машина гэһэн абстрактна загбараар хэлбэришүүлһэнээр информатикын хүгжэлдэ ехэ хуби нэмэр оруулба.<ref name="frs"><cite class="citation journal">맥스 뉴먼(M. H. A. Newman) (1955년 11월 1일). </cite></ref><ref name="AFP"><cite class="citation news">Paul, Gray (1999년 3월 29일). </cite></ref><ref>{{Harvnb|Sipser|2006|p=137}}</ref> Тюрингын туршалтын болбосоруулгаар алдартай. Информатикын шухала амжалтые үлөөһэн хүнүүдтэ жэл бүри Тоосолхо машинын ассоциациин гардуулдаг Тюрингын шагнал тэрэнэй нэрэмжэтэй байна. Теориин информатика болон [[хэмэл оюун]]ай һалбарда ехэхэн хуби нэмэр оруулһан ушар тэрэниие «информатикын баабай» гэжэ нэрлэнэ.


Дэлхэйн II дайнай үедэ Алан Тюринг Блетчли-паркта байрлаха криптоанализэй шэглэлээр засагай газарай код болон шифрын һургуулида ажаллажа байгаа.
Дэлхэйн II дайнай үедэ Алан Тюринг Блетчли-паркта байрлаха криптоанализэй шэглэлээр засагай газарай код болон шифрын һургуулида ажаллажа байгаа.
Тэрэ Hut 8 гэхэ бүлэгые ударидажа байһан болон [[Кригсмарине|Германиин уһан сэрэгэй флотой]] мэдээдэ криптоанализ хэхэдэ шэглэгдэжэ байгаа.
Тэрэ Hut 8 гэхэ бүлэгые ударидажа байһан болон [[Кригсмарине|Германиин уһан сэрэгэй флотой]] мэдээдэ криптоанализ хэхэдэ шэглэгдэжэ байгаа.
Тюринг захяанай нюусалалые эбдэхэ хэдэ хэдэн арга зохёоһон болоод энэ дотор Германиин [[Энигма шифратор]]ой нюусые тайлахада ашаглагдажа байһан [[«Бомба крыптологична»]] машинада зорюулһан онолой һуури бүтээлшье гэһэн орожо байгаа.
Тюринг захяанай нюусалалые эбдэхэ хэдэ хэдэн арга зохёоһон болоод энэ дотор Германиин [[Энигма|«Энигма»]] шифраторой нюусые тайлахада ашаглагдажа байһан «[[Бомба крыптологична]]» машинада зорюулһан онолой һуури бүтээлшье гэһэн орожо байгаа.
1945 ондо тэрэнэй зохёон бүтээгдэһэн Тюрингын машинань эхин шатын компьютераар, хэсүү тоолохо ба логикын асуудалые шиидбэрилхэ шадаба.
1945 ондо тэрэнэй зохёон бүтээгдэһэн Тюрингын машинань эхин шатын компьютераар, хэсүү тоолохо ба логикын асуудалые шиидбэрилхэ шадаба.


Дайнай һүүлдэ Тюринг [[National Physical Laboratory, UK| Ехэ Британиин физикын үндэһэнэй лабораторида]] ажаллажа байгаа. Эндэ тэрэ өөрын түһэлые дахажа дэлхэйдэ түрүүшынхиеэ һанаха ойдо хадаглагдаха программатай компьютер [[ACE]] бүтээгдэбэ.
Дайнай һүүлдэ Тюринг [[National Physical Laboratory, UK| Ехэ Британиин физикын үндэһэнэй лабораторида]] ажаллажа байгаа. Эндэ тэрэ өөрын түһэлые дахажа дэлхэйдэ түрүүшынхиеэ һанаха ойдо хадаглагдаха программатай компьютер [[ACE]] бүтээгдэбэ.
1948 ондо эрдэмтэн маань [[Манчестерэй ехэ һургуули]]ин дэргэдэхэ Макс Ньюманай тоосоолон бодохо лабораторида нэгдэһэн болоод тэндэ [[Manchester computers|Манчестерэй компьютернүүд]]{{sfn|Leavitt|2007|с=231–233}} бүтээхэдэ туһалхаар оролсоһон ба дараагаар [[Математикын биологи|математик биологиин]] талаар һонирхожо эхилээ.
1948 ондо эрдэмтэн маань [[Манчестерэй ехэ һургуули]]ин дэргэдэхэ Макс Ньюманай тоосоолон бодохо лабораторида нэгдэһэн болоод тэндэ [[Manchester computers|Манчестерэй компьютернүүд]]{{sfn|Leavitt|2007|с=231–233}} бүтээхэдэ туһалхаар оролсоһон ба дараагаар [[Математикын биологи|математик биологиин]] талаар һонирхожо эхилээ.


Тиимэшье, Тюринг 1952 ондо тэрэ үедэ гэмтэ хэрэг байһан [[гомосексуализм|гомосексуализмаар]] англиин сагдаагай баригдажа, ялалагдаһан байгаа.<ref name="seosaa">[http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2013/12/25/2013122500191.html 비운의 英 수학자, 59년만에 "동성애 罪" 사면받아] 조선일보 2013년 12월 25일자</ref> Харин түрмэ шорондо хаагдахын орондо тэрэ кастрировалагдаһан байгаад, хоер оной һүүлдэ цианидтай алимые эдеэд амяа хорлобо.<ref name="seosaa">[http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2013/12/25/2013122500191.html 비운의 英 수학자, 59년만에 "동성애 罪" 사면받아] 조선일보 2013년 12월 25일자</ref>
Тиимэшье, Тюринг 1952 ондо тэрэ үедэ гэмтэ хэрэг байһан [[гомосексуализм]]аар англиин сагдаагай баригдажа, ялалагдаһан байгаа.<ref name="seosaa">[http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2013/12/25/2013122500191.html 비운의 英 수학자, 59년만에 «동성애 罪» 사면받아] 조선일보 2013년 12월 25일자</ref> Харин түрмэ шорондо хаагдахын орондо тэрэ кастрировалагдаһан байгаад, хоер оной һүүлдэ цианидтай алимые эдеэд амяа хорлобо.<ref name="seosaa">[http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2013/12/25/2013122500191.html 비운의 英 수학자, 59년만에 «동성애 罪» 사면받아] 조선일보 2013년 12월 25일자</ref>


Наһа бараһанай һүүлдэ 59 ой болохо [[2013 он|2013]] оной 12 һарын 24-дэ [[II Елизавета]] хатан Крис Грейлинг хуули зүйн сайдай мэдүүлэлээр Тюрингын гомосексуализмын гэмые амнистировалба. Һүүлдэнь гэмгүй гэһэн шиидхэбэри гараад, тэрэнэй нэрые һэргээбэ.<ref name="seosaa">[http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2013/12/25/2013122500191.html 비운의 英 수학자, 59년만에 "동성애 罪" 사면받아] 조선일보 2013년 12월 25일자</ref>
Наһа бараһанай һүүлдэ 59 ой болохо [[2013 он|2013]] оной 12 һарын 24-дэ [[II Елизавета]] хатан Крис Грейлинг хуули зүйн сайдай мэдүүлэлээр Тюрингын гомосексуализмын гэмые амнистировалба. Һүүлдэнь гэмгүй гэһэн шиидхэбэри гараад, тэрэнэй нэрые һэргээбэ.<ref name="seosaa">[http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2013/12/25/2013122500191.html 비운의 英 수학자, 59년만에 "동성애 罪" 사면받아] 조선일보 2013년 12월 25일자</ref>

07:15, 12 арба һара 2016-нэй һанал

Алан Тюринг
Alan Turing
portrait
16 наһатай Тбринг
Ажал үйлэ:

математик

Түрэһэн үдэр:

1912 оной 6 һарын 23

Түрэһэн газар:

Вестминстер, Лондон, Ехэ Британи

Эрхэтэнэй харьяалал:

 Нэгэдэһэн хаанта улас

Наһа бараһан үдэр:

1954 оной 6 һарын 7

Наһа бараһан газар:

Уилмслоу, Чешир, Ехэ Британи

Гарай үзэг:

Алан Мэтисон Тюринг (англ.: Alan Mathison Turing, OBE, FRS, 1912 оной 6 һарын 23 — 1954 оной 6 һарын 7), Британиин математик, криптолог, логик, компьютерэй шэнжэлхэ ухаанай анхадагша. Алгоритм ба тоололго үзэлые Тюрингэй машина гэһэн абстрактна загбараар хэлбэришүүлһэнээр информатикын хүгжэлдэ ехэ хуби нэмэр оруулба.[1][2][3] Тюрингын туршалтын болбосоруулгаар алдартай. Информатикын шухала амжалтые үлөөһэн хүнүүдтэ жэл бүри Тоосолхо машинын ассоциациин гардуулдаг Тюрингын шагнал тэрэнэй нэрэмжэтэй байна. Теориин информатика болон хэмэл оюунай һалбарда ехэхэн хуби нэмэр оруулһан ушар тэрэниие «информатикын баабай» гэжэ нэрлэнэ.

Дэлхэйн II дайнай үедэ Алан Тюринг Блетчли-паркта байрлаха криптоанализэй шэглэлээр засагай газарай код болон шифрын һургуулида ажаллажа байгаа. Тэрэ Hut 8 гэхэ бүлэгые ударидажа байһан болон Германиин уһан сэрэгэй флотой мэдээдэ криптоанализ хэхэдэ шэглэгдэжэ байгаа. Тюринг захяанай нюусалалые эбдэхэ хэдэ хэдэн арга зохёоһон болоод энэ дотор Германиин «Энигма» шифраторой нюусые тайлахада ашаглагдажа байһан «Бомба крыптологична» машинада зорюулһан онолой һуури бүтээлшье гэһэн орожо байгаа. 1945 ондо тэрэнэй зохёон бүтээгдэһэн Тюрингын машинань эхин шатын компьютераар, хэсүү тоолохо ба логикын асуудалые шиидбэрилхэ шадаба.

Дайнай һүүлдэ Тюринг Ехэ Британиин физикын үндэһэнэй лабораторида ажаллажа байгаа. Эндэ тэрэ өөрын түһэлые дахажа дэлхэйдэ түрүүшынхиеэ һанаха ойдо хадаглагдаха программатай компьютер ACE бүтээгдэбэ. 1948 ондо эрдэмтэн маань Манчестерэй ехэ һургуулиин дэргэдэхэ Макс Ньюманай тоосоолон бодохо лабораторида нэгдэһэн болоод тэндэ Манчестерэй компьютернүүд[4] бүтээхэдэ туһалхаар оролсоһон ба дараагаар математик биологиин талаар һонирхожо эхилээ.

Тиимэшье, Тюринг 1952 ондо тэрэ үедэ гэмтэ хэрэг байһан гомосексуализмаар англиин сагдаагай баригдажа, ялалагдаһан байгаа.[5] Харин түрмэ шорондо хаагдахын орондо тэрэ кастрировалагдаһан байгаад, хоер оной һүүлдэ цианидтай алимые эдеэд амяа хорлобо.[5]

Наһа бараһанай һүүлдэ 59 ой болохо 2013 оной 12 һарын 24-дэ II Елизавета хатан Крис Грейлинг хуули зүйн сайдай мэдүүлэлээр Тюрингын гомосексуализмын гэмые амнистировалба. Һүүлдэнь гэмгүй гэһэн шиидхэбэри гараад, тэрэнэй нэрые һэргээбэ.[5]

Шагнал

  • 1946 оной Ехэ Британиин орден 4 анги (OBE) рыцарь[6]

Зүүлтэ

  1. ↑ 맥스 뉴먼(M. H. A. Newman) (1955년 11월 1일).
  2. ↑ Paul, Gray (1999년 3월 29일).
  3. ↑ Sipser 2006, p. 137
  4. ↑ Leavitt, 2007, с. 231–233
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 비운의 英 수학자, 59년만에 «동성애 罪» 사면받아 조선일보 2013년 12월 25일자 Эшэ татахада гараһан алдуу: Неверный тег <ref>: название «seosaa» определено несколько раз для различного содержимого
  6. ↑ “Second Supplement to The London Gazette: 1946 Birthday Honours”.
«Алан Тюринг» үгүүлэл хадаа Википедидэ заатагүй байха 1000 эгээн шухала үгүүлэлнүүдэй нэгэн юм. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо туһалалсажа хайрлыт!
"https://bxr.wikipedia.org/w/index.php?title=Алан_Тюринг&oldid=48173" хуудаһанһаа абтаһан