Хаһалта: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы |
||
4 мүр: | 4 мүр: | ||
Гар дээрэ [[һөөргэ тоо]] бии байхада, хаһалтые һөөргэ тоотой нэмэхэ үйлдэлэй нэгэ түрэлөөр тодорхойлжо болохо<ref>{{PlanetMath|title=Subtraction|urlname=Subtraction}}</ref>. Жэшээлбэл, <math>5-2=3</math> гэхые <math>5+(-2)=3</math> нэмэхээр үзэжэ болохо. |
Гар дээрэ [[һөөргэ тоо]] бии байхада, хаһалтые һөөргэ тоотой нэмэхэ үйлдэлэй нэгэ түрэлөөр тодорхойлжо болохо<ref>{{PlanetMath|title=Subtraction|urlname=Subtraction}}</ref>. Жэшээлбэл, <math>5-2=3</math> гэхые <math>5+(-2)=3</math> нэмэхээр үзэжэ болохо. |
||
Хаһалта зарим шухала шанартай байна (жэшээлбэл, <math>A=</math>[[бодото тоо|<math>\mathbb{R}</math>]]): |
|||
:[[Антикоммутатив үйлэдэл]]: <math>a-b = -(b-a),\quad\forall a, b \in\ A.</math> |
|||
:Ассоциатив бэшэ үйлэдэл: <math>(a-b)-c \ne a-(b-c),\quad\forall a, b,c \in\ A.</math> |
|||
:[[Дистрибутив үйлэдэл]]: <math>x\cdot (a-b)=(x\cdot a)-(x\cdot b),\quad\forall a, b \in\ A.</math> |
|||
:[[Тэг|<math>0</math>]] (тэг элементые) хаһахын дүн эхин тоо болохо: <math>x-0=x,\quad\forall x\in A, \quad\exists 0\in A.</math> |
|||
== Зүүлтэ == |
== Зүүлтэ == |
14:11, 6 дүрбэ һара 2019-эй мүнөөнэй хубилбари
Хаһаха үйлэдэл (хороолго) — хоёр аргументуудай (хаһагдагша/хороогдогшо ба хаһагша/хороогшо) туһалагша бинарна арифметикын үйлэдэлнүүдэй нэгэн. Нэгэдэхи элементые хоёрдохи элементээр бага болоһон шэнэ тоониие хаһахын дүн гү, али илгабари гэдэг[1]. Бэшэхэдэнь хаһалтые хаһахын тэмдэгээр («минус») тэмдэглэдэг: . Хаһалта болбол нэмэлтын урбуу үйлэдэл мүн.
Юрэнхыдөө хаһахые бэшэжэ болохо: , эндэһээ ба . Ондоогоор хэлэбэл, онолигһоо хоёр элемент бүридэ таруу байха элемент бии. Энэ элементые болон -гэй илгабари гэнэ. Миин лэ элемент хоюулан нэгэ олонлигто ороходо хаһалта боломжотой байна.
Гар дээрэ һөөргэ тоо бии байхада, хаһалтые һөөргэ тоотой нэмэхэ үйлдэлэй нэгэ түрэлөөр тодорхойлжо болохо[2]. Жэшээлбэл, гэхые нэмэхээр үзэжэ болохо.
Хаһалта зарим шухала шанартай байна (жэшээлбэл, ):
- Антикоммутатив үйлэдэл:
- Ассоциатив бэшэ үйлэдэл:
- Дистрибутив үйлэдэл:
- (тэг элементые) хаһахын дүн эхин тоо болохо:
Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
- ↑ Вычитание // Математическая энциклопедия. М.: Советская энциклопедия, 1977—1985.
- ↑ Загбар:PlanetMath