Сэлэнгэ мүрэн: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

← Урид хэгдэһэн заһабари Удаадахи заһабари →

Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ

Шугам түхэлтэй

03:47, 8 арбан хоёр һара 2012-нэй һанал

Сэлэнгэ (Загбар:Хэлэн+ru) мүрэн - Буряад Ороной эгээ ехэ мүрэн. Монгол Уласта эхилээд Байгал далай руу ородог мүрэн юм. Монгол ба Ород Уласуудаар урдадаг.

Нэрэ

"Сэлэнгэ" - "sele" али "сэлэ" гэжэ тунгус (хамниган) хэлэнэй үгэһөө "түмэр" гэжэ тэмдэгтэй. Тиигээд, "Сэлэнгэ" гээшэмнай "түмэр мүрэн" гэжэ хамниган хэлэнһээ тэмдэгтэй.

Геограафи

Сэлэнгын утань (Идэр голой эхинһээ) — 1024 модо, харин 409 модонь — Ород Уласай газараар. Сэлэнгын хамаг уһанай суглардаг талмай (бэйзин) — 447 мян. модо². Монголой Идэр болон Дэлгэр мүрэн хоёрой ниилэһэн уһан Сэлэнгэ мүрэн болоод гарадаг. Сэлэнгэ ехынхидээ талын мүрэн, харин, заримдаа уйтан болоод урдадаг (уужамаараа 1—2 модо), мүн тогоо шэнги хүнхэр соо урдаад уужам болодог (уужамаараа 20—25 модо), тиихэдэ холой таһагуудта мүрэнэй уһан хубаагдадаг. Байгал далай руу ороһон адагтань ехэ дельта бии юм. Дельтын талмай - 680 модо² (Байгал руу ородог бүхы уһанай, хахадынь Сэлэнгэ мүрэн оруулдаг юм).

Зурагай цомог

Мартынов А.Е. Сэлэнгэ мүрэнэй зураг. 1817 он.
Монгол Орон. Сэлэнгын татуур гарса.
Түмэр харгын хүүргэ (Шэбэрэй түмэр зам, Улаан Үдын хажууда)
Сэлэнгэ
Сэлэнгэ мүрэн (Улаан Үдэдэ)

Энэ богони үгүүлэлые утадхажа болоно. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо Википеэдидэ туһалаарай.

@@ 9 мүр: / 9 мүр: @@
 ==Зурагай цомог==
 <gallery>
-File:Мартынов. Вид реки Селенги в Сибири.jpg|[[Мартынов, Андрей Ефимович|Мартынов А.Е.]] Вид реки Селенги в Сибири. 1817 год
+File:Мартынов. Вид реки Селенги в Сибири.jpg|[[Мартынов, Андрей Ефимович|Мартынов А.Е.]] Сэлэнгэ мүрэнэй зураг. 1817 он.
-File:Mongol cable ferry.jpg|Паромная переправа через Селенгу в Монголии
+File:Mongol cable ferry.jpg|Монгол Орон. Сэлэнгын татуур гарса.
-File:Selenga River bridge.jpg|Железнодорожный мост через Селенгу (Транссиб, вблизи Улан-Удэ)
+File:Selenga River bridge.jpg|Түмэр харгын хүүргэ (Шэбэрэй түмэр зам, Улаан Үдын хажууда)
 File:Selenga2.jpg|Сэлэнгэ
-File:Selenga River bridge.jpg|Река Селенга (Улан-Удэ)
+File:Selenga River bridge.jpg|Сэлэнгэ мүрэн (Улаан Үдэдэ)
 </gallery>