Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн: хубилбаринуудай хоорондохи илгаа

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Зосоохинь усадхагдаа Зосоохинь нэмэгдээ
Dexbot (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
м Removing Link GA template (handled by wikidata)
Elvonudinium (зүбшэн хэлсэлгэ | Хубита)
Заһабариин тодорхойлон бэшэлгэ үгы
1 мүр: 1 мүр:
[[Файл:GDP PPP Per Capita IMF 2008.png|thumb|400px|right|Улас орнуудай худалдан абаха шадбараар тоосоһон нэгэ хүндэ оногдохо дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн (2008 он)]]
[[Файл:GDP PPP Per Capita IMF 2008.png|thumb|400px|right|Улас орнуудай худалдан абаха шадбаряар тоосоһон нэгэ хүндэ оногдохо дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн (2008 он)]]


'''Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн''' (<small>[[Англи хэлэн|англ.]]</small> ''Gross Domestic Product''), тобшилһон үгэ - '''ДНБ''' (<small>[[Англи хэлэн|англ.]]</small> ''GDP'') — тодорхой хугасаанда тухайн орондо шэнээр бүтээгдэһэн бараа болон үйлшэлгээнүүдэй заха зээлэй үнын ниилбэр юм. Үдэгөө сагта энгиинээр Нэгэ хүндэ оногдохо ДНБ улас оронуудай амижиргаанай түбшинг заагша болодог. ДНБ-ые үйлдэбэрлэлтэй, ашиглалтай, хyбаарилалтай гэһэн гурбан аргаар тоосодог.
'''Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн''' (<small>[[Англи хэлэн|англ.]]</small> ''Gross Domestic Product''), тобшолһон нэрэ - '''ДНБ''' (<small>[[Англи хэлэн|англ.]]</small> ''GDP'') — тодорхой хугасаанда тухайн орондо шэнээр бүтээгдэһэн бараан болон үйлшэлгээнүүдэй [[заха зээли]]ин үнын ниилбэри юм. Мүнөө сагта энгиинээр Нэгэ хүндэ оногдохо ДНБ улас оронуудай ажамидаралай нюруу заагша болодог. ДНБ-ые үйлэдбэрилэлтын, ашиглалтай, хyбаарилалтай гэһэн гурбан аргаар тоосодог.
Өөрөөр хэлэбэл Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүндэ тухайн уласай хилэ дотор байгаа бүхэ үйлдэбэрлэлые оруулжа тоосоно. [[Үндэһэнэй ниитэ бүтээгдэхүүн]] гэдэг гадаадад байгаа тухайн уласай иргэн ажа ахуйн нэгэжын үйлдэбэрлэлые оруулжа тоосодог юм.
Ондоогоор хэлэбэл, Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүндэ тухайн уласай хилэ дотор байдаг бүхы үйлдэбэрилэлые оруулжа тоосоно. [[Үндэһэнэй ниитэ бүтээгдэхүүн]] гэдэг гадаада байдаг тухайн уласай эрхэтэнэй ажахын нэгэжын үйлэдэбэрилэлые оруулжа тоосодог юм.


=== Үйлдэбэрлэлтын арга ===
=== Үйлэдбэрилэлтын арга ===
Ниитэ үйлдэбэрлэл - Ниитэ забсарай хэрэглээ = Ниитэ нэмэгдэл үртэгэ
Ниитэ үйлдэбэрилэл - Ниитэ забсарай хэрэглээ = Ниитэ нэмэгдэл үртэгэ
гэжэ тоосохые үйлдэбэрлэлтын арга гэнэ.
гэжэ тоосохые үйлдэбэрилэлтын арга гэнэ.


=== Зардалай арга ===
=== Зардалай арга ===
12 мүр: 12 мүр:
гэжэ тоосохые зардалаар ДНБ-ые тоосохо арга гэнэ.
гэжэ тоосохые зардалаар ДНБ-ые тоосохо арга гэнэ.


=== Хyбаарилалтай арга ===
=== Хyбаарилалтын арга ===
Xүдэлмүрэй хүлэһэ, үндэһэн хүрэнгын элэгдэл, ашиг түүнтэй адилтгаха орлого, шууд буһа татбар зэрэг орлогой элeмeнтүүдын ниилбэрээр тоосохые хубаарилалтай арга гэнэ.
Xүдэлмүрэй хүлэһэ, үндэһэн хүрэнгын элэгдэл, ашиг түүнтэй адилтгаха орлого, шууд буһа татбар зэрэг орлогой элeмeнтүүдын ниилбэрээр тоосохые хубаарилалтай арга гэнэ.

== Мүн үзэхэ ==
* [[Арадай ажахы]]


{{stub}}
{{stub}}

14:41, 9 арбан хоёр һара 2016-нэй һанал

Улас орнуудай худалдан абаха шадбаряар тоосоһон нэгэ хүндэ оногдохо дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн (2008 он)

Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн (англ. Gross Domestic Product), тобшолһон нэрэ - ДНБ (англ. GDP) — тодорхой хугасаанда тухайн орондо шэнээр бүтээгдэһэн бараан болон үйлшэлгээнүүдэй заха зээлиин үнын ниилбэри юм. Мүнөө сагта энгиинээр Нэгэ хүндэ оногдохо ДНБ улас оронуудай ажамидаралай нюруу заагша болодог. ДНБ-ые үйлэдбэрилэлтын, ашиглалтай, хyбаарилалтай гэһэн гурбан аргаар тоосодог. Ондоогоор хэлэбэл, Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүндэ тухайн уласай хилэ дотор байдаг бүхы үйлдэбэрилэлые оруулжа тоосоно. Үндэһэнэй ниитэ бүтээгдэхүүн гэдэг гадаада байдаг тухайн уласай эрхэтэнэй ажахын нэгэжын үйлэдэбэрилэлые оруулжа тоосодог юм.

Үйлэдбэрилэлтын арга

Ниитэ үйлдэбэрилэл - Ниитэ забсарай хэрэглээ = Ниитэ нэмэгдэл үртэгэ гэжэ тоосохые үйлдэбэрилэлтын арга гэнэ.

Зардалай арга

ДНБ = Хубиин хэрэглээнэй зардалууд + Дотоодой хүрэнгэ оруулалта + Засагай газрай хэрэглээнэй зардлууда ба ниитэ хүрэнгэ оруулалта + (Экспорт - Импорт) гэжэ тоосохые зардалаар ДНБ-ые тоосохо арга гэнэ.

Хyбаарилалтын арга

Xүдэлмүрэй хүлэһэ, үндэһэн хүрэнгын элэгдэл, ашиг түүнтэй адилтгаха орлого, шууд буһа татбар зэрэг орлогой элeмeнтүүдын ниилбэрээр тоосохые хубаарилалтай арга гэнэ.

Мүн үзэхэ