Хүбшэтэн

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Хүбшэтэн (Chordata)

Ланцетник

Суматрын бар

Зайгуул нохой дуудааша

Шара алгана
Биологиин классификаци
Һалбари: Эукариот
Аймаг: Амитан
Хүрээ: Хүбшэтэн (Chordata)
(Bateson, 1885)

Хүбшэтэн (латаар 'Chordata') — дахин аматан амитадай хүрээ. Хүбшэтэн амитад хүбшэн нэрэтэй мезодермаль тэнхэлэгэй араг яһанай дэргэдэһээ тодорхойлогдоно, дээдэ хэлбэри һээр нюргань һолино. Хүбшэтэн түрэлһээ дагуу мэдэрэлэй тогтолсооной бүтэсэ, үйлэ ажалалгаа амитадта хамагай үндэр байра һуури эзэлжэ байна. Энэ Дэлхэйдэ хүбшэтэнһээ дээшэ 60,000 зүйл, Россида 4300 зүйл байдаг.[1].

Үзэл баримталал[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хүбшэтэн үзэл баримталал һээр нюргатан амитадые, зарим һээр нюргагүй амитадые нэгэдхэдэг. Тэдэнэй амидаралай циклэй наад захань тодорхой хугасаанда бүхы хүбшэтэн хүбшэтэй, хүнды нюрганай мэдэрэлэй сошортой, загаһанай хэрээһэнэй илгаатай, эндостильтай болон гургалдай дараа байрлуулһан һүүлтэй байна. Хүбшэтэн түрэл гурбан дэд хэбшэлэй хубаажа болоно: толгой хүбшэтэн (Cephalochordata), туникадууд (Tunicata), һээр нюргатан (Vertebrata) — габалай яһаниинь сорын ганса дэд хэбшэл.

Бүтэсын онсолигууд[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ланцетник жээшэгээр Cephalochordata бүридэлэй зураг: 1 — Мэдэрэлэй хоолойн урда хэһэгтээ бүдүүн («уураг тархи»); 2 — хүбшэн; 3 — мэдэрэлэй таталга («нугарһан»); 4 — һүүлэй һэрбээ; 5 — хонзооһон; 6 — гэдэһэ дотор; 7 — һудаһан; 8 — зангалайн хүндын нүхэн (атриопор); 9 — зангалайн хүнды; 10 — бахалуурай (зангалайн) забһар; 11 — бахалуур; 12 — аманай хүнды; 13 — аман хажуудын тэмтэрүүл; 14 — аманай нүхэн; 15 — бэлгын булшархай (хибһэн гү, али үндэгэбшэ); 16 — нюудэн; 17 — мэдэрэл; 18 — метаплевраль эбхэлеэ; 19 — мухар эльгэнэй һалаа. Амисхал (хиин андалдалга): хүхэ һуршань хүшэлтүрэгшэ баянтай уһанай оролгые тэмдэглэдэг, улаан һуршань — нүүрһэнтүрэгшын дабхар эһэл баянтай уһанай гаралга.

Хүбшэтэн — хоёр талын симметрида тодорхойлогдоһон амитадай хүрээ, хүгжэлэй тодорхойн үе шатанда дарааха шэнжэ тэмдэгтэй:

Ангилал[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Хүбшэтэн хүрээ, Chordata

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Мүн үзэхэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ном зохёол[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]