Баку хуудаһанай эхэ кодые хаража байна

{{Нютаг
|албан_нэрэ = Баку хото
|ямар_янзын_нутаг       = хото
|анхаарах_нэр           = {{lang-az|Bakı}}
|image_flag             =
|flag_size              = 
|image_seal             = Coat of arms of Baku.svg
|seal_size              = 90px
|image_skyline          = 
|image_caption          = 
|image_map              = Baku City in Azerbaijan (2020–2023).svg
|map_caption            = Азербайджандахи Баку хото
|улас_эсбэл                 = Улас орон
|али_улас_эсбэл             = {{flagcountry|Azerbaijan}}
|нэгэдүгээр_зэрэгэй_нэгэжэ    = Уласай хото
|нэгэдүгээр_зэрэгэй_нютаг   = [[Файл:Coat of arms of Baku.svg|16px]] '''Баку'''
|хоёрдугаар_зэрэгэй_нэгэжэ   = Дүүргэ (12)
|хоёрдугаар_зэрэгэй_нютаг  = 12 дүүргэтэй
|нутгийн_төв               = 
|газар_нютаг            = 2 150 км²
|газарай_байса            = д.т.д. -28 м
|хүн_ама           = 
|хүн_ама_тоол            = 
|хүн_ама_тоос            = 
|хүн_ама_бүүгэнэрэл       = 
|даргые_юу_гэхэ          =
|даргын_нэрэ             =
|газар_нютаг            = 
|газарай_байса            = 
|хүн_ама                 = 2 181 мянган хүн (2014)
|хүн_ама_тоол            = 
|хүн_ама_тооц            = 
|нягтрал            = 1015 хүн/км²
|арад_түмэн              = 
|сугаараа               = 
|сагай_бүһэ             = Азербайджанай саг
|utc_offset             = +4
|автомашин_дугаар       =
|website                = [http://baku-ih.gov.az/ baku-ih.gov.az] (азерб.)
|тэмдэглэл              =  
}}
'''Баку''' ({{lang-az|Bakı}}), [[Азербайджан]]ай ниислэл хото (1920 онһоо хойшо). Түмэр замай уулзабари, зүүн эрьеын ([[Туркменбаши]], [[Бекдашем]], [[Актау]]) боомтотой хэлхеэ холбоотой [[Каспиин тэнгис]]тэхи байрладаг уһанай боомто мүн. 1 217,3 мянган ажаһуугшадтай (2014, хотын захатай тоолобол 2 673 мянган ажаһуугшадтай). Үйлэдбэрилгэ: газарай тоһо болон байгаалиин хии олзобори, газар тоһо болбосоруулха, газарай тоһоной химиин, химиин, машина бүтээлгын (газарай тоһон болбосоруулха тоног түхеэрэмжын үйлдэбэри, хэрэгсэлэй бүтээлгэ, сахилгаан техникэ болон радиоэлектроникэ, уһан онгосо заһабари гэхэ мэтэ), барилгын материалай, хүнгэн, хүнэһэнэй үйлдэбэрилгэ. Метрополитентэй (1967 онһоо хойшо). Азербайджанай Эрдэм Ухаанай Академи, 11 дээдэ һургуулитай (энэ тоодо 3 ехэ һургуули), 7 театртай. 30 оршом музейтэй (энэ тоодо уралигай музей, Азербайджанай хибэсэй музей, арадай гар уралигай музей). V зуун жэлһээ хойшо мэдэгдэжэ байгаад, 1747 онһоо хойшо Бакугай ханлигай ниислэл хото болоһон, 1806 онһоо хойшо [[Оросой эзэнтэ гүрэн]]эй харьяанда ороо. Бакугай эртын хэһэг хадаа «бэхилэлтэ» гү, али Ичеришехер (Гүрэнэй түүхын болон уран барилгын дархан газар). Ширваншахуудай ордон, Сынык-Калай минарет (XI зуун жэл), Охиной самхаг, 
«Баил шулуунууд» (XIII зуун жэл) гэхэ мэтэ.

== Түүхэ ==
Тус хотые VI зуунай үедэ байгуулагдаһан гэжэ үзэдэг. XII зуунда тухайн бүһэ нютагай ноёлхо хото [[Шамахи]] газар хүдэлэлгын ушарһаа эбдэрэн һүйрэхэдэ [[Ширваншах]] I Ашитан  ниислэл хотоороо Бакуе һунгаба. Энэ ябадалынь тус хотые хурдан хүгжэхэ гол үндэһэ болоһон байна. Ширваншахын байгуулһан Бакугай эртын хэрэмтэ хотые 2000 ондо [[ЮНЕСКО]] [[дэлхэйн үб]]дэ багтааһан болон мүхэхэ аюултайда тоосоодо байна.

1501 ондо Сафавид шах [[I Измаил]] бүһэлэн абажа, эзэлхые оролдожо байһаншье бата бүхэ бүтүү хэрэмээр хүреэлэгдэһэн Баку хото найдабаритай эсэргүүсэжэ байгаа. 1540 Сафавид шахын арми дахин халдажа, эзэлэн абажа байгаа. 1604 ондо Баку хотын сайзые Иранай шах [[I Аббас]] усадхаба. 
1723 оной зургадугаар һарын 26-нда [[Оросой эзэнтэ гүрэн|орос]] арми Бакуе бүһэлэн абажа ехэ буугаар буудахада арга али буужа үгөө.

== Зурагай сомог ==
<gallery>
Баку. Улица в полдень. 1861.jpg
Баку. Набережная. 1861.jpg
Baku Maiden Tower.jpg
Baku fortress.JPG
Shirvanshah Palace 001.JPG
Small bazar downtown Baku.JPG
Bay in Baku.JPG
Gosha gapi.jpg
Inner city Baku.jpg
</gallery>

[[Категори:Азиин ниислэлнүүд]]
[[Категори:Азербайджан]]