Вьентьян хуудаһанай эхэ кодые хаража байна

{{Нютаг
|нэрэ           = 
|албан_нэрэ                    = Вьентьян хото
|type       = хото
|image_flag             = 
|flag_size              = 
|image_seal             = 
|seal_size              = 
|image_skyline          = Vientiane Patouxai Laos.jpg
|image_caption         = Лансанг гудамжа
|image_map              = Vientiane_located.jpg
|map_caption            = 
|latd= |latm= |lats= |latNS=N
|longd= |longm= |longs= |longEW=E
|улас_эсбэл                 = Улас орон
|али_улас_эсбэл             = {{flagcountry|Laos}}
|нэгэдүгээр_зэрэгэй_нэгэжэ    = Можо
|нэгэдүгээр_зэрэгэй_нютаг   = Вьентьян можо
|хоёрдугаар_зэрэгэй_нэгэжэ   = 
|хоёрдугаар_зэрэгэй_нютаг  = 
|гурбадугаар_зэрэгэй_нэгэжэ  = 
|гурбадугаар_зэрэгэй_нютаг = 
|нютагай_түбые_юу_гэхэ     = 
|нютагай_түб               = 
|газар_нютаг            = 3 920 км²
|газарай_байса            = 
|хүн_ама                 = 1 003 742 хүн (2015)
|хүн_ама_үмэнэхэ           = 
|хүн_ама_тоол            = 
|хүн_ама_тоос            = 
|хүн_ама_бүүгэнэрэл       =
|нягтрал            = 
|арад_түмэн              = 
|сугаараа               = 
|даргые_юу_гэхэ          =
|даргын_нэрэ             = 
|түүхэн_он              =
|түүхын_үйлэ             =
|түүхын_он1             = 
|түүхын_үйлэ1            = 
|түүхын_он2             = 
|түүхын_үйлэ2            = 
|байгуулагша            =
|сагай_бүһэ             = 
|utc_offset             = +7
|телефоной_код          = +856
|шууданай_индекс      = 
|автомашин_дугаар       = 
|website                = 
|тэмдэглэл              = 
}}
'''Вьентьян''' (лаос.<span> </span><span lang="lo">ວຽງຈັນ</span> {{IPA|[ʋíəŋ tɕàn]}} — ''Виангтян''<ref>Словарь географических названий Лаоса. — М.: ЦНИИГАиК, 1988. — С. 14.</ref>) — [[Лаос|Лаосой]] [[ниислэл]] (1563 онһоо хойшо<ref name="hist"><span class="citation">[http://encyclopedia.farlex.com/Laotian+capital Vientiane].&#x20; </span></ref>) ба эгээн томо хото юм. [[Меконг]] мүрэнэй эрье дээрэ [[Тайланд|Таиландтай]] хилын хажууда байрладаг гүрэнэйнгөө эгээн томо хото мүн. 
Ажаһуугшадай тоо (үнэлгэ, 2012) — 797 130 хүн<ref><span class="citation">[http://www.lsb.gov.la/en/Population%20and%20Demography1.php Population and Demography] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150402174907/http://www.lsb.gov.la/en/Population%20and%20Demography1.php |date=2015-04-02 }}.&#x20;</span></ref>. 

2009 оной 12 һарада Вьентьянда 25-дугаар Зүүн-Урда Азиин наадан болоо.

== Түүхэ ==
[[Файл:Wat_Si_Muang.jpg|слева|мини|225x225пкс|Вьентьянай Ват Си Мыанг дасан хиид]]
[[Файл:Buddha_sculptures_at_That_Luang.jpg|мини|240x240пкс|Пха Тхат Луангта [[Будда Шигэмүни|Бурхан]] хүшөө]]
«Пхра Лак Пхра Лам» гэһэн Лаосой үльгэрэй ёһоор, Тхаттарадтхой [[Хун тайжа|хунтайжа]] ''Муонг Интхапатха Маха Накхоне'' хаанта уласые орхин хаанай шэрээгээ дүү хүбүүндэ үгэһэн һүүлдэ Вьентьяниие байгуулба. Анхандаа Тхаттарадтха [[Меконг|Меконгын]] баруун эрьедэ ''Маха Тхани Си Фан Фао'' гэһэн хотые байгуулаа; мүнөөдэр эндэ [[Тайланд|Тайландын]] [[Удонтхани]] гэһэн хото байрлана. Хэрбээ нэгэнтэ долоон толгойтой [[луусад|луу]] мүрэнэй зүүн эрье дээрэ шэнэ хотые байгуулха зүбшөөл үгэбэ. Хунтайжа энэ хотые ''Чантхабули Си Саттакханахуд'' гэжэ нэрлэбэ''.''
[[Файл:PhaThatLuang.jpg|мини|240x240пкс|Пха Тхатлуанг субарга]]
Анхандаа Вьентьян Пха Тхатлуангай һэлгэгдэһэн [[Энэдхэгэй шажан|индуис]] дасангай хажуугаархи һуурин байгаа гэжэ түүхэшэд тоолодог. XI ба XII зуун жэлдэ лаосшууд ба тайцууд Урда Хитадһаа Зүүн-Урда Ази руу нүүжэ, [[кхмернүүд|кхмернүүдые]] алан түрибэ.

1354 ондо [[Фа Нгум]] [[Лансанг]] уласые байгуулаад, Вьентьяниие шухала засаг захиргаанай түб болгобо. [[Сеттатират |Сеттатират]] хаан [[Мьянма|Бирмын]] добтолгын аюулда ороһон ушар, 1563 ондо Вьентьян Лансангай ниислэл болгобо<ref>{{Cite web |title=Vientiane marks 450 years anniversary |url=http://news.asiaone.com/News/Latest%2BNews/Asia/Story/A1Story20101120-248232.html |accessdate=2016-10-01 |archivedate=2015-08-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150811185036/http://news.asiaone.com/News/Latest%2BNews/Asia/Story/A1Story20101120-248232.html }}</ref>. 1707 ондо Лансангай мүхэһэнэй һүүлдэ Вьентьян [[Вьентьян|Вьентьян уласай]] ниислэл болобо. 1779 ондо Вьентьян [[Тайланд|Сиамай]] эзэлэгдэжэ харьяатан болоо.

1827 ондо [[Анувонг]] хаанай урагшагүй эсэргүүсэн бодолгын һүүлдэ сиамай арми Вьентьяниие тонон галдаба. XIX зуунай һүүлдэ францишууд ерэхэдэ Вьентьян хүнгүй болоод ойдо хушагдаба. 1893 ондо Франциин ноёрхол байгуулагдаба. 1899 ондо Вьентьян Франциин Лаос хамгаалалтан уласай ниислэл болобо. Францишууд хото болон Пха Тхатлуанг мэтэ Буддын шажанай дасангуудые дахин һайжаруулаад, олон колониальна байшангуудые баринхай.

[[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн|Дэлхэйн хоёрдугаар дайнай]] үедэ богино эсэргүүсэлэй дараа хото [[Сако Масанори|Сако Масанориин]] ударидаһан японой армиин эзэлдэгдэбэ<ref name="autogenerated4"><span class="citation">[http://www.cpamedia.com/politics/japan_in_laos/ Far East and Australasia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101121140017/http://cpamedia.com/politics/japan_in_laos/ |date=2010-11-21 }}.&#x20;<small>Проверено 25 ноября 2010.</small></span><span class="citation"></span></ref>. 1945 оной 4 һарын 24-дэ хото «сүлөөлэгдэһэн»<ref name="autogenerated1">[http://books.google.com.au/books?id=e5Az1lGCJwQC&pg=PA736&lpg=PA736&dq=vientiane+1945&source=bl&ots=mjnyNCVJEd&sig=P_VsFZKGfm3CrWdu9hD7dZgigYA&hl=en&ei=ZCTtTOiwDYfWvQO_m8DTAQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CC4Q6AEwBzge#v=onepage&q=vientiane%201945&f=false Far East and Australasia 2003 — Google Books]</ref>. 1949 онһоо хойшо Вьентьян бэе даанги [[Дэлхэйн хоёрдугаар дайн|Лаос хаанта уласай]] ниислэл болонхой.

Гүрэнэй засагай газар ба Патет Лао хоорондо болоһон [[Лаосой эрхэтэнэй дайнай]] үедэ (1960—1973), Вьентьян хэдэн дахин гарһаа гар дамжаба<ref name="autogenerated1"/>. 1975 оной 12 һарын 2-до Патет Лао коммунис хүдэлөөн Вьентьяниие эзэлжэ Бүэгдэ Найрамдаха Арадшалһан Лаос Арад Уласые тунхаглан Лаосто эрхэтэнэй дайные дууһаба.

== Уларил ==
{{Климатограмма
| Вьентьянай
| 16.4 | 28.4 | 7.5
| 18.5 | 30.3 | 13.0
| 21.5 | 33.0 | 33.7
| 23.8 | 34.3 | 84.9
| 24.6 | 33.0 | 245.8
| 24.9 | 31.9 | 279.8
| 24.7 | 31.3 | 272.3
| 24.6 | 30.8 | 334.6
| 24.1 | 30.9 | 297.3
| 22.9 | 30.8 | 78.0
| 19.3 | 29.8 | 11.1
| 16.7 | 28.1 | 2.5
|Источник= WMO<ref name="WMO ">
{{cite web
| url = http://www.worldweather.org/121/c00235.htm
| title = World Weather Information Service&nbsp;— Vientiane
| publisher = [[World Meteorological Organisation]]
| accessdate = 2010-10-31
}}</ref>
|float=center
|clear=right
}}

== Суурхаһан юумэнүүд  ==
[[Файл:Vientiane-pha_that_luang.jpg|слева|мини|253x253пкс|Пха Тхат Луанг сүмэ]]
* Будда-парк
* Хо Пха Кэо сүмэ
* Лаосой үндэһэтэнэй музей
* Патусай хаалга
* Пха Тхатлуанг [[субарга]] 
* Тхат Дам
* Ват Онг Теу Махавихан сүмэ
* Ват Симыанг сүмэ
* Ват Сисакет сүмэ
* Ват Сок Палуанг сүмэ
Вьентьянда баһа мечеть сүмэ, хэдэн церковьнууд байна.

== Аха дүү хотонууд ==
* <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Thailand.svg|граница|22x22пкс|Таиланд]]</span> [[Бангкок]], [[Тайланд]]
* <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Bangladesh.svg|граница|22x22пкс|Бангладеш]]</span> [[Читтагонг]], [[Бангладеш]]
* <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Cambodia.svg|граница|22x22пкс|Камбоджа]]</span> [[Пномпень]], [[Кампучи|Камбоджо]]
* <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_the_United_States.svg|граница|22x22пкс|Соединённые Штаты Америки]]</span> [[Орландо (Флорида)|Орландо]], [[Америкын Нэгэдэһэн Улас|АНУ]]
* <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Vietnam.svg|граница|22x22пкс|Вьетнам]]</span> [[Хошимин]], [[Вьетнам]]
* <span class="flagicon">[[Файл:Flag_of_Indonesia.svg|граница|22x22пкс|Индонезия]]</span> [[Чиребон]], [[Индонези]]

== Зүүлтэ ==
<div class="references-small" style="">
<references />
</div>


[[Категори:Азиин ниислэлнүүд]]