Перейти к содержанию

Карл Линней

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Карл Линней
Carl Linnaeus
portrait
Түрэһэн үдэр:

1707 оной 5 һарын 23(1707-05-23)[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11] или 12 (23) 5 һарын 1707 оной

Түрэһэн газар:

Росхульт[d], Эльмхульт[d], Крунуберг[d], Швед[12][13]

Эрхэтэнэй харьяалал:

 Швед[14][15]

Наһа бараһан үдэр:

1778 оной 1 һарын 10(1778-01-10)[13][2][3][4][5][6][16][7][9][10][11] (70 наһатай)

Наһа бараһан газар:

Линнеевское Хаммарбю[d], Уппсала[d], Уппсала[d], Швед[17][13]

Гарай үзэг:

Карл Линней (шведээр Carl Linnaeus, Carl Linné, лата: Carolus Linnaeus, 1707 оной 5 һарын 23, Росхульт — 1778 оной 1 һарын 10, Уппсала), Швециин байгаалиин ухааниие шудалһан эрдэмтэн. 1762 онһоо Парисай эрдэм ухаанай академиин гэшүүн. Ургамалай, амитадай аймагай ангилалые бии болгоһоной тула алдартай.

Хүдөөгэй пасторой бүлэдэ түрэһэн байна. Лундын ехэ һургуулида (1727) ба Уппсалын ехэ һургуулида (1728 онһоо) байгаалиин эрдэм ухаан, анагааха ухааниие һураба. 1732 ондо Лапландаар аяншалжа «Лапландын ургамал» гэһэн номоо (1732, 1737 бүрин эхеэр хэблэһэн) бэшэһэн. 1735 ондо Недерландын Хартекамп хотодо нүүжэ ерээд, ботаникын сэсэрлигые хүтэлөөд «Һэлгэлдэдэг халууралга тухай шэнэ гипотезэ» гэһэн докторой диссертациие хамгаалба. Тэрэ ондошье «Байгаалиин системэ» номые бэшэһэн (12 ботёор хэблэгдэһэн). 1738 онһоо Стокһольмдо эмшэнэй практикые хэбэ. 1739 ондо уһан сэрэгэй госпитальдо ажаллажа хүдэлхэдэ, үхэлэй ушар шалтагааниие олохын түлөө хүүр задалха эрхые туйлаа. Швециин эрдэм ухаанай академиие үндэһэлэгшэдэй нэгэ болоод, 1739 ондо түрүүшын юрэнхылэгшэнь болобо. 1741 ондо Уппсала ехэ һургуулиин анагааха ухаанай, байгаалиин ухаанай тэнхимэй хүтэлбэригшэ болоо. Линней байгаалиин эрдэм ухааниие ехэ һургуулиин һуралсал болбосоролой системэдэ асаржа нэбтэрүүлхэ туһаба.

«Амитан ургамалай түрэл зүйлэй нэрэшэлые» зохёоһон хүн юм. Энэ системэ бүхы түрэлэй амитан, ургамал тус бүридэ 2 лата үгэһөө бүридэһэн нэрэ үгэһэн байха ба мүнөө дэлхэйн бүхы улас орондо хэрэглэгдэжэ байна. Тэрэ мүнөө үеын системэшэлэлэй эсэгэ гээд нэрлэгдэдэг ба мүнөө үеын экологи шудлалай үндэһэлэгшэдэй нэгэдэ тоосогдодог бэлэй. Линней тухайн үедээшье ехэ нэрэ алдартай байһан ба гарамгай хэлэ шэнэшлэлшэ байгаа.

  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #118573349 // Общий нормативный контроль (GND) — 2012—2016.
  2. 2,0 2,1 RKDartists
  3. 3,0 3,1 SNAC — 2010.
  4. 4,0 4,1 Find a Grave — 1996.
  5. 5,0 5,1 Babelio — 2007.
  6. 6,0 6,1 Энциклопедия Брокгауз
  7. 7,0 7,1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  8. Internet Philosophy Ontology project
  9. 9,0 9,1 Архив изобразительного искусства — 2003.
  10. 10,0 10,1 Annuaire prosopographique : la France savante / под ред. (not translated to ru) — 2009.
  11. 11,0 11,1 Педагоги и психологи мира — 2012.
  12. Линней Карл // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  13. 13,0 13,1 13,2 Эрикссон Г. Carl Linné (von) — С. 700.
  14. LIBRIS — 2018.
  15. Каталог Немецкой национальной библиотеки
  16. Энциклопедия Брокгауз
  17. https://web.archive.org/web/20190918172039/http://digitallibrary.amnh.org/dspace/bitstream/handle/2246/5826//v3/dspace/updateIngest/pdfs/0096-0113_bios05.pdf?sequence=14