Ханты-Манси автономито тойрог — Югра хуудаһанай эхэ кодые хаража байна

{{Оросой холбоото уласай нютаг можо тухай мэдээн
 |BxrNm = Ханты-Манси автономито тойрог — Югра
 |RuNm       = Ханты-Мансийский
автономный округ — Югра
 |FSFlag = [[Файл:Flag of Yugra.svg|150px]]
 |FSCoA = [[Файл:Coat of Arms of Yugra.svg|80px]]
 |FSCtrWhat  = Засаг захиргаанай түб
 |FSCtrNm    = [[Ханты-Мансийск]]
 |AreaRnk    = 7-р
 |TotArea    = 534 801 
 |WaterPrcnt = 
 |PopRnk     = 28-р
 |PopQty     = 1 626 755
 |PopCtDate  = 2016
 |PopDens    = 3,04
 |FedDistrNm = [[Ураалай холбооной тойрог|Ураалай ХТ]]
 |EcRegNm    = [[Баруун Сибириин эдэй засагай бүһэ|Баруун Сибириин ЭЗБН]]
 |CadNo      = 86
 |HeadTtl    = Амбан сайд
 |HeadNm     = [[Наталья Владимировна Комарова|Наталья Комарова]]
 |ViceTtl    = 
 |ViceNm     =
 |LegislTtl  = Тойрогой Думын<br />түрүүлэгшэ
 |LegislNm   = [[Борис Сергеевич Хохряков|Борис Хохряков]]
 |MSKS = +2
}}
'''Ханты-Манси автономито тойрог — Югра'''  — [[Оросой холбоото улас]]ай [[Оросой холбоото уласай нютаг можонууд|нютаг можо]]<ref>{{cite web|url=http://www.constitution.ru/10003000/10003000-5.htm|title=Конституция Российской Федерации. Часть{{nbsp}}3. Федеративное устройство|accessdate=2011-03-15|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110827094631/http://www.constitution.ru/10003000/10003000-5.htm|archivedate=2011-08-27}}</ref>. [[Тюмениин можо|Тюмениин можын]] дүрэм хуулиин ёһоор, Ханты-Манси автономито тойрог Тюмениин можодо агуулна<ref>{{Cite web |title=Устав Тюменской области |url=http://www.duma72.ru/ru/legal_principles/ustav/ |accessdate=2016-11-06 |archivedate=2015-09-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150923220911/http://www.duma72.ru/ru/legal_principles/ustav/ }}</ref>. [[Ураалай холбооной тойрог]]то, [[Баруун Сибириин эдэй засагай бүһэ]]дэ оруулдаг мүн. Засаг захиргаанай түб — [[Ханты-Мансийск]] хото.

1930 оной 12 һарын 10 үдэртэ байгуулһан юм. Талмайнь 523,1 мянган дүрбэлжэн км. Ажаһуугшадай тоо 1 626 755 хүн (2016), хотынхид 90,9%; үндэһэтэнэй бүридэл — [[хантынууд]] (1,2 %), [[мансинууд]] (0,7 %), [[ородууд]] (68,1 %), [[татарнууд]] (7,1 %), [[украиншууд]]  (6,0 %), [[башкирнууд]]  (2,3 %). 15 хотонууд, 25 хотын түхэлэй тосхонууд (1993).

== Газар зүй ==
[[Баруун Сибириин тэгшэ тала]]да, [[Обь мүрэн|Обь]] ба [[Эрчис мүрэн]]эй ай һабада байрлана. Эрид таһа түби газарай (континентальна) уларилтай, үбэлынь удаан, шэрүүн. Нэгэдүгээр һарын дундажа температура -18-һаа -23 °С хүрэтэр, зургадугаар һарын дундажа температура 16-19 °С. Жэлдээ 500 мм шииг нойтон унана.

=== Сагай бүһэ ===
[[File:Map_of_Russia_-_Yekaterinburg_time_zone.svg|50px|left]]
Ханты-Манси автономито тойрог [[Екатеринбург]]ын саг сагай бүһэдэ байрлана. UTC-һаа +5:00 шэлжэлтэтэй. Москвагай сагһаа тус сагай бүһэ +2 сагай үргэлжын шэлжэлтэтэй байгаад Оросто MSK+2 гэжэ тэмдэглэгдэнэ.

== Эдэй засаг ==
[[Файл:Petroleum drills Surgut Russia.jpg|right|thumb|[[Сургут]] тойрондо газарай тоһоной худаг (2000 оной зураг)]]

Тус тойрог эдэй засагай талаар өөрынгөө хангалтатай хандиблагша  можо нютаг. Юграда орос газарай тоһоной 60 % олзоборилогдоно<ref>{{cite web|url=http://europacitynv.ru/k2-categories/2013-08-07-05-56-58/istoriya-tsentra|title=История центра|date=2013-08-20|publisher=МФК Европа-сити.|accessdate=2015-02-05}}</ref>. Оросой нютаг можын ниигэмэй ба эдэй засагай хүгжэлтын рейтинг соо 3-дахи һуури эзэлжэ, уласайнгаа 2-дохи эдэй засагай талаар хүгжөөһэн нютаг мүн ([[Москва]] һүүлдэ)<ref>{{cite web|url=http://ria.ru/infografika/20150616/1061393359.html|title=Рейтинг субъектов РФ по итогам 2014 года|date=2015-06-16|publisher=РИА Новости|accessdate=2015-06-16}}</ref><ref>[http://ria.ru/infografika/20140522/1008810278.html Как живут российские регионы: исследование «РИА Рейтинг»]. РИА Новости</ref>.

[[Газарай тоһон]] (Самотлорой, Мамонтовскын, Федоровскын, Красноленинскын гэхз мэтэ гарадаг газар) ба [[байгаалиин хии]] (Игримскын, Пунгимскын гэхэ мэтэ гарадаг газар) томо олзоборилхо түб. Хии болбосоруулха үйлэдбэринүүд. Ой модо сабшаха, болбосоруулха, загаһа барилгын ажаүйлэдбэри. [[Сургут]] ГРЭС-1 ба ГРЭС-2, Нижневартовскын ГРЭС.

Хүдөө ажахын гол һалбари хадаа мал ажахы (энэ тоодо цаа буга ажахы). Ан ажахы, арһанай агнуури. 1990-ээд онуудта уламжалалта цаа бугын ажахы химарһан: цаа бугын тоо 1990 оной 50 мянганһаа 2000 оной 25 мянган болотор унаһан байна<ref name=autogenerated2>http://static.iea.ras.ru/books/Sever_i_severyane.pdf С. 260</ref>. Харин 2010 ондо Юграда 33 мянган цаа буга байгаа<ref name=autogenerated2 />.

== Зүүлтэ ==
{{зүүлтэ}}

[[Категори:Ханты-Манси автономито тойрог]]