Миисгэй

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Миисгэй
Миисгэйн бусад зурагууд
Хобордолтын зэргэлэл
Гэршүүлһэн
Биологиин классификаци
Аймаг: Амитан
Хүрээ: Хүбшэтэн
Дэд хүрээ: Һээр нюруутан
Анги: Хүхэтэн
Баг: Мяха эдишэтэн
Обог: Миисгэйхэн
Түрэл: Felis
Зүйл: Миисгэй
Латин нэршэл
Felis catus
(Линней, 1758)
Ижил утгатай нэршил

Felis catus domestica (буруу синоним)
Felis silvestris catus

Миисгэй (Felis catus) гү, али гэрэй миисгэй хоротон мэрэгшэ, могой, хилэнсэтэ хорхой зэргэ гэрэй хоротоные агнаха шадабари, хүндэ даһаха шадабаряар хүндэ үнэлигдэдэг мяхан эдишэтэй хүхэтэн. Миисгэй доро хаяжа 9500 жэлэй үмэнэ хүнтэй холбоотой болоһон.[1]

Шадабарилиг мяхашан миисгэй 1000 оршом зүйлэй амитан барижа хооллодог. Энгын команда һургажа болоно. Миисгэй хаалганай барюула доошо даража онгойлгохо зэргэ энгын механизмые өөрөө эзэмшэжэ һурадаг. Миисгэй янза бүриин дуу абяагаар харилсадагһаа гадана, бэеын хүдэлөөнөөр харилсадаг.[2] Миисгэй дэлхэй дээрэ хамагай түгөөмэл гэрэй амитан байха магадлалтай. Ниитэ 600 сая үлүү миисгэй дэлхэй даяар тархаһан.[3] Бүридхэлтэй сэбэр үүлдэрэй миисгэй тэжээдэг хүмүүн олон бии.

Миисгэй шүтээнээ болгоһон эртэнэй Египетдэ миисгэйе анха гэршүүлһэн гэжэ саяхан болотор үзэдэг байба.[4] Гэбэшье 2007 оной һудалгаар гэрэй бүхы миисгэй МЭҮ 8000 жэлэй үмэнэ Ойрохи Дурнада гэршэһэн табан хүрэтэр тооной Африкын соохондойһоо (Felis silvestris lybica) гаралтайе тогтобо.[5]

Анатоми[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Миисгэйнь 2.5-7 кг жэнтэй, зарим үүлдэр, тухайлбал Maine Coon зэргэнь 11.3 кг хүрэдэг. Мүн маша жэжэгхэн 1.8 кг оршом түрэл баһа бии. Дэлхэйн хамагай томо рекорд тогтооһон миисгэй 21 кг 297 гр ба хамагай жэжэгынь 1 кг 36 гр байна. Миисгэйн дундажа үндэр 23-25 см, ута 46 см (толгой, бэе) ба һүүлнэй ута 30 см байдаг. Үе мүсэ, балсан, шөрмөсынь тун зөөлэн, уян хатан тула толгойнхоо эргэн тойронһоо бусад бараг бүхэ бэеынхээ хэһэгые долоожо шадана. Мүн үндэр үдэрхэ шадабари һайн болоод бэеын үндэрһөө 5 дахин үлүү 1.5 м оршом үдэржэ шададаг. Сагта 60 км оршом хурдалха шадабаритай хэмээгдэхэ ба эгшэн зуур богони зайда үндэр хурда гаргаха болобошье хол дабхихагүй.

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

  1. Oldest Known Pet Cat? 9500-Year-Old Burial Found on Cyprus. National Geographic News (2004-04-08). 2007-03-06 үдэртэ хандаһан.
  2. Meows Mean More To Cat Lovers. Channel3000.com. the original on 2003-08-04 үдэрһөө архивлагдаһан. 2006-06-14 үдэртэ хандаһан.
  3. Cat Diversity by National Geographic. MySpaceTV. 2008-11-22 үдэртэ хандаһан.
  4. Wade, Nicholas. "Study Traces Cat's Ancestry to Middle East", The New York Times, 2007-06-29. 2008-04-02-нд авсан. 
  5. Driscoll, Carlos A. et al. (2007-07-27). «The Near Eastern Origin of Cat Domestication» (PDF). Science 1: e3. Загбар:DOI. PMID 17600185. Проверено 2008-04-02.

Мүн үзэхэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]