Алтай хэлэн
Харагдаса
Алтай хэлэн | |
---|---|
алтай (алтайдыҥ) тил | |
Тараалга | Оросой |
нарийвчлавал | Алтай, тэрэ тоодо Челканууд, Теленгитнүүд, Тубаларнууд |
Түрэлхи хэлэтнэй тоо | 125,700 (Урда ба Хойто Алтай хэлэтэй зоной ниитэ)[1][2] |
Хэлэнэй ангилал |
Түрэг
|
Үзэг бэшэг | Кирилл |
Томьёолбори | |
ISO 639-2 | alt |
ISO 639-3 |
Either atv – Хойто Алтай хэлэн alt – Урда Алтай хэлэн |
Алтай хэлэн (ород: Алтай тил, Altai tili) — гээшэ Оросой холбоото уласай Урда Сибириин Алтай Уласта, Алтайн хизаардахи ажамидардаг Алтай яһатан хөөрэдэг түрэг хэлэн юм. Алтай хэлэн болбол Алтайн хэлэнэй изагуурай түрэг хэлэнэй бүлэгэй Сибириин түрэг түрэлэй хэлэн юм.
Энэ хэлэн хадаа XX-р зуунда стандартизацилагдаһан кирилл бэшэгые ашагладаг. Энэ хэлэнэй үгын сан хадаа түрэг изагуурай гүн нүлөөндэ абтаһанһаа гадна түүхэн харилсаанһаа үүдэн ород, монгол, Сибириин ондоо хэлэнһээ гаралтай үгэ хэлэлгээр баяжажа байна.
Сагаан толгой
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]1840—1928
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]А а | Б б | Г г | Д д | J j | Е е | З з | I i |
И и | Й й | К к | К̅ к̅ | Л л | М м | Н н | Ҥ ҥ |
О о | Ö ö | П п | Р р | С с | Т т | У у | Ӱ ӱ |
Ч ч | Ш ш | Ж ж | Ы ы | Ҷ ҷ |
1928—1938
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]A a | B b | C c | Ç ç | D d | E e | F f | G g |
I i | J j | K k | L l | M m | N n | N̡ n̡ | O o |
Ө ө | P p | R r | S s | Ş ş | T t | U u | V v |
X x | Y y | Z z | Ƶ ƶ | Ь ь | ' |
1938—мүнөөдэр
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]А а | Б б | В в | Г г | Д д | J j | Е е | Ё ё |
Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Л л | М м | Н н |
Ҥ ҥ | О о | Ö ö | П п | Р р | С с | Т т | У у |
Ӱ ӱ | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ |
Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Зүүлтэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]Холбооһон
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]- Школьный алтайско-русский словарик (ород), алтай
- Кафедра алтайского языка и литературы Горно-Алтайского государственного университета Архивировалһан 8 нэгэ һара 2007 оной. (ород)
- Алтайский язык в проекте ETHEO (коротко о грамматике и фонетике, этнические группы) (ород)