Георгий Дашабылов

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ

Георгий Цыренович Дашабылов (1938-1993) — Буряадай уран зохёолшо, прозаик, драматург,оршуулагша, сэтгүүлшэ юм.

Тэрэ 1938 ондо Хэжэнгын аймагай Ушхайта нютагта түрэhэн. 1956 ондо дунда һургуулияа дүүргээд, Туркмениин Памир хадада хилын харуулда сэрэгэй алба гараа. Доржо Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй багшанарай дээдэ һургуулида hураа, удаань КПСС-эй ЦК-гай дэргэдэхи Намай дээдэ һургули дүүргээ. «Буряад үнэн» сониндо соёлой болон һургуулинуудай таhагта хүдэлөө. Удаань «Байгал» сэтгүүлдэ ажаллаа. Бэрхэ журналист байхын хажуугаар уран зохёолой эмхидхэлгын ажалда тон дүршэлтэй, бэрхэ хинагша байгаа.

Түрүүшынгээ «Хабарай бэшэгүүд» гэhэн номhоо бэлигтэй поэдүүдэй тоодо ороhон юм. «Ногоон тужа» (1969), «Суутайн сагаан хулагшан» (1971), «Нютагай hэбшээн» (1972), «Хэжэнгэ» (1972), «Мүнгэн хутага», «Түрүүшын бороо» (1984), «Барадий Мунгонов уран зохёолшо тухай ном» (1984), «Зунай үдэшэ» (1988) гэhэн шүлэгүүдэйнь номууд поэдэй замай үндэр шатада гараhыень гэршэлнэ.

Үхибүүдтэ зорюулhан зохёолнуудынь поэдэй онсо бэлигые элишэлнэ. «Дугы» (1975), «Үглөөгүүр» (1992), тиихэдэ рассказууд болон туужануудай «Гараса дээрэ» (1982), «Эртын жэргэмэл» (1974) , «Тэрэ хабарай ургынууд» (1998) бэлигэйнь улам гүнзэгы болоhыень харуулна.

Г.Дашабыловай олон шүлэгүүдынь дуунууд болонхой. 2008 ондо мэдээжэ композитор Базар Цырендашиевтай бэшэhэн «Буряад хэлэмни» гэжэ дуун «Буряад ороной эрхим дуунай» мүрысөөнэй Гран-при шагналда хүртөө бэлэй. Бэлигтэй композитор Анатолий Андреевтай бэшэhэн «Хэжэнгэ» гэhэн дууниинь Хэжэнгэ нютагай магтаал —дуун болонхой. 2013 ондо «Мүшэтэ огторгой» гэжэ ном ород ба буряад хэлэн дээрэ хэблэлhээ гараа. Тоонто нютаг Бургаастай, Хэжэнгэ ба бага наhанай нүхэдыень мүнхэлэн бэшэhэн толилогдоогүй зохёолнуудынь эндэ ороо.

СССР-эй Уран зохёолшодой болон Сэтгүүлшэдэй холбооной гэшүүн, Буряад Уласай соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ, Ярослав Гашегай нэрэмжэтэ шангай лауреат, поэт, драматург, оршуулагша Г. Дашабылов гушаад шүлэгэй болон прозын номуудай автор болоно.