Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Улас орнуудай худалдан абаха шадбаряар тоосоһон нэгэ хүндэ оногдохо дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн (2008 он)

Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүн (англ. gross domestic product), тобшолһон нэрэ - ДНБ (англ. GDP) — тодорхой хугасаанда тухайн орондо шэнээр бүтээгдэһэн бараан болон үйлшэлгээнүүдэй заха зээлиин үнын ниилбэри юм. Мүнөө сагта энгиинээр Нэгэ хүндэ оногдохо ДНБ улас оронуудай ажамидаралай нюруу заагша болодог. ДНБ-ые үйлэдбэрилэлтын, ашаглалтын, хубаарилалтын гэһэн гурбан аргаар тоосодог. Ондоогоор хэлэбэл, Дотоодын ниитэ бүтээгдэхүүндэ тухайн уласай хилэ дотор байдаг бүхы үйлдэбэрилэлые оруулжа тоосоно. Үндэһэнэй ниитэ бүтээгдэхүүн гэдэг гадаада байдаг тухайн уласай эрхэтэнэй ажахын нэгэжын үйлэдэбэрилэлые оруулжа тоосодог юм.

Үйлэдбэрилэлтын арга[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ниитэ үйлдэбэрилэл - Ниитэ забсарай хэрэглээ = Ниитэ нэмэгдэл үртэгэ гэжэ тоосохые үйлдэбэрилэлтын арга гэнэ.

Зардалай арга[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

ДНБ = Хубиин хэрэглээнэй зардалууд + Дотоодой хүрэнгэ оруулалта + Засагай газрай хэрэглээнэй зардлууда ба ниитэ хүрэнгэ оруулалта + (Экспорт - Импорт) гэжэ тоосохые зардалаар ДНБ-ые тоосохо арга гэнэ.

Хyбаарилалтын арга[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Xүдэлмүрэй хүлэһэ, үндэһэн хүрэнгын элэгдэл, ашиг түүнтэй адилтгаха орлого, шууд буһа татбар зэргэ орлогой элeмeнтүүдын ниилбэрээр тоосохые хубаарилалтай арга гэнэ.

Мүн үзэхэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]