Лодзь хуудаһанай эхэ кодые хаража байна

{{Нютаг
|нэрэ                    = Лодзь
|албан_нэрэ                    = Лодзь хото
|type       = хошуун
|анхаарха_нэрэ           = {{lang-pl|Miasto Łódź}}
|image_flag             = POL Łódź flag.svg
|flag_size              = 140px
|image_seal             = POL Łódź COA.svg
|seal_size              = 80px
|image_skyline          = Lodz Collage 2017 (by EL-042).png
|image_map              = Map of Poland - Lodz.PNG
|map_caption            = Польшо дахи Гданьскын байршалга
|latd= 52|latm= 13|lats= 56|latNS=N
|longd= 21|longm= 0|longs= 30|longEW=E
|улас_эсбэл                 = Улас орон
|али_улас_эсбэл             = {{flagicon|Poland}} [[Польшо]]
|нэгэдүгээр_зэрэгэй_нэгэжэ    = Можо
|нэгэдүгээр_зэрэгэй_нютаг   = [[Файл:POL województwo łódzkie flag (of the voivodeship office).svg|22px]] [[Лодзиин можо]]
|хоёрдугаар_зэрэгэй_нэгэжэ   = Хошуун
|хоёрдугаар_зэрэгэй_нютаг  = '''Лодзь'''
|гурбадугаар_зэрэгэй_нэгэжэ  = Дүүргэ (34)
|гурбадугаар_зэрэгэй_нютаг = Нэрэ бүхы 34 дүүргэ
|нютагай_түбые_юу_гэхэ     = 
|нютагай_түб               = 
|газар_нютаг            = 293,25 км²<ref name=GUS>{{cite web|url=http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2016-r-,7,13.html|title=Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2016 r.|publisher=Główny Urząd Statystyczny|date=2016-07-22|accessdate=2016-11-04|lang=pl}}</ref>
|газарай_байса            = д.т.д. 162-278 м
|хүн_ама                 = 2016 ондо {{decrease}}698 688 хүн<ref name=GUS/>
|хүн_ама_үмэнэхэ           = 
|хүн_ама_тоол            = 
|хүн_ама_тоос            = 
|хүн_ама_бүүгэнэрэл       = 
|нягтрал            = 
|арад_түмэн              = 
|сугаараа               = 
|даргые_юу_гэхэ          = 
|даргын_нэрэ             = 
|түүхын_он              = 
|түүхын_үйлэ             = 
|түүхын_он1             =
|түүхын_үйлэ1            = 
|түүхын_он2             = 
|түүхын_үйлэ2            = 
|байгуулагша            = 
|сагай_бүһэ             = Түб Европын саг
|телефоной_код          = (+48) 42
|шууданай_индекс      = 
|utc_offset             = +1
|автомашин_дугаар       = 
|website                = [http://uml.lodz.pl/ uml.lodz.pl] (польшоор)
|тэмдэглэл              = 
}}
'''Лодзь''' ({{lang-pl|Łódź}} [wut͡ɕ]{{Audio|Pl-Łódź-3.ogg|[wut͡ɕ]}} — «онгосо») — [[Польшо|Польшын]] эгээн томо хотонуудай нэгэн. Гүрэнэйнгөө түб хэһэгтэ, [[Варшава|Варшаваһаа]] баруун-урда зүг тиишэ 120 км зайда байрлажа, сахим ажаүйлэдбэриин томо түб юм. XIII зуун жэлдэ байгуулагдаһан, 1423 онһоо хотын зэргэтэй юм.

1999 онһоо хойшо Лодзь хадаа — [[Лодзиин можо|Лодзиин можын]] засаг захиргаанай түб ба эгээн томо хото. Хотын ажаһуугшадай тоо 698 мянган хүн байгаад аажамаар хороогдожо байна (1988 ондо — 854 мянган хүн). 1990-ээд онуудта Лодзь Варшавын һүүлдэ Польшын хоёрдохи томо хото байһаншье һаа, 2000-аад онуудта [[Краков|Краковой]] һүүлдэ жагсана.

1940—1944 оной хоорондо Германиин эзэмдэлгын үеэр тус хото [[Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн|Дэлхэйн нэгэдүгээр дайнай]] герман жанжан [[Карл Лицман|Карл Лицманай]] нэрэмжээр ''Лицманштадт'' гэжэ нэрлэһэн байгаа<ref>{{cite web|url=http://www.dhm.de/lemo/html/wk2/holocaust/lodz/|title=Das Ghetto Lodz/Litzmannstadt|accessdate=2013-04-16|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120205044800/http://www.dhm.de/lemo/html/wk2/holocaust/lodz/|archivedate=2012-02-05}}</ref>. Тэрэ үедэ Лодзьто томо еврейн гетто байгаа. 1945-1948 онуудта Варшава һүйрэһэн ушарһаа Лодзь [[Польшо|Польшын]] ниислэл хотын үүргые дүүргэһэн байгаа.

== Түүхэ ==
[[Файл:Aleksander-Newski_Lodz_2006.jpg|слева|мини|320x320пкс|<br>
]]
'''1332 он '''— Lodzia гэһэн һуурин түрүүшынхиеэ дурдаһан байна. 

'''1423 он '''— [[Ягайло|Владислав Ягайло]] хаанай зарлигаар хотын эрхэтэй болобо.

'''1820 он '''— [[Константин Павлович|Константин Павловичай]] зарлигаар фабрикын хото боложо, 1821 ондо Нове-Място дабуунай ажаүйлэдбэри байгуулһан.

'''1865 он '''— Лодзьһоо Колюшки хүрэтэр түмэр зам барижа эхилһэн, 1865 ондо үйлэ ажаллалгада оруулба.

'''1887 он '''— 1940 ондо нацистуудай галдаһан синагого сүмэ баригдаба.

'''1888 он '''— түрүүшын театр бии болобо.

'''1914 он '''— [[Дэлхэйн нэгэдүгээр дайн|Дэлхэйн нэгэдүгээр дайнай]] түрүүшын һарануудта герман ба ород сэрэгүүдэй хоорондо [[Лодзиин байлдаан]].

'''1919 он '''— Антоний Каменский ударидаһан Лодзиин можо бии болобо.

'''1939 год''' — Лодзь нацистуудай эзэмдэжэ Лицманштадт дахин нэрлэгдэбэ.

'''1945 оной 1 һарын 18 '''— [[Улаан арми|Улаан Армиин]] эзэмдэһэн.

== Аха дүү хотонууд ==
<div style="-moz-column-count: 2; column-count: 2;" class=""> 
* {{Flagicon|Portugal}} [[Баррейру]] ({{lang-pt|Barreiro}}), [[Португал]]
* {{Flagicon|Lithuania}} [[Вильнюс]] ({{lang-lt|Vilnius}}, {{lang-pl|Wilno}}), [[Литва]]
* {{Flagicon|RUS}} [[Иваново]], [[Оросой холбоото улас|Орос]]
* {{Flagicon|RUS}} [[Калининград]], [[Оросой холбоото улас|Орос]]
* {{Flagicon|France}} [[Лион]] ({{Lang-fr|Lyon}}), [[Франци]]
* {{Flagicon|Ukraine}} [[Львов]] ({{Lang-uk|Львів}}), [[Украина]]
* {{Flagicon|Belarus}} [[Минск]] ({{lang-be|Минск}}), [[Беларусь]]
* {{Flagicon|Spain}} [[Мурси]] ({{lang-es|Murcia}}), [[Испани]]
* {{Flagicon|Italy}} [[Нуоро]] ({{lang-it|Nuoro}}), [[Итали]]
* {{Flagicon|RUS}} [[Омск]], [[Оросой холбоото улас|Орос]]
* {{Flagicon|Ukraine}} [[Одесса]] ({{lang-uk|Одеса}}), [[Украина]]
* {{Flagicon|Mexico}} [[Пуэбла-де-Сарагоса]] ({{lang-es|Puebla}}), [[Мексикэ]]
* {{Flagicon|Georgia}} [[Рустави]] ({{Lang-ka|რუსთავი}}), [[Гүржи]]
* {{Flagicon|Hungary}} [[Сегед]] ({{Lang-hu|Szeged}}), [[Унгар]]
* {{Flagicon|Finland}} [[Тампере]] ({{lang-fi|Tampere}}, {{lang-sv|Tammerfors}}), [[Финланд]]
* {{Flagicon|France}} [[Тель-Авив]] ({{Lang-he|‏תֵּל אָבִיב-יָפוֹ‏‎}}), [[Израиль]]
* {{Flagicon|France}} [[Тяньцзинь]] ({{Lang-zho|天津}}), [[Хитад Улас]]
* {{Flagicon|Germany}} [[Хемниц]] ({{Lang-de|Chemnitz}}), [[Германи]]
* {{Flagicon|Germany}} [[Штутгарт]] ({{Lang-de|Stuttgart}}), [[Германи]]
* {{Flagicon|Sweden}} [[Эребру]] ({{lang-sv|Örebro}}), [[Швеци]]
</div>

== Зүүлтэ ==
{{Зүүлтэ}}

== Эхэ һорболжо ==
* [https://ru.wikisource.org/wiki/ЭСБЕ/Лодзь Лодзь]&#x20;&#x2F;&#x2F;&#x20;Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.).&nbsp;— СПб., 1890—1907.
* «Łódź. Путеводитель по Лодзи». Изд.: «POLSKA — Польская Туристическая Организация в Москве». Łódź. 2006.
* Ришард Бониславски (Ryszard Bonisławski). Статья «Знаете ли Вы, что…» /«Достопримечательности Лодзи»/.
* «ŁÓDŹ. Достопримечательности Лодзи.» (Текст: Ryszard Bonisławski, Justyna Jedlińska.)"POLSKA — Польская Туристическая Организация в Москве".

{{Польшын хотонууд}}

[[Категори:Польшын хотонууд]]