Сахилгаан

Сахилгаан зай (ᠴᠠᠬᠢᠯᠭᠠᠨ ᠵᠠᠢ) гү, али зайн гал (ᠵᠠᠢ ᠶᠢᠨ ᠭᠠᠯ) — сахилгаан сэнэгэй байдалай, үйлэшэлэлэй, хүдэлөөнэй уламһаа үзэгдэл юм. Хубиие грегээр “электрон” гэдэг. Эндэһээ “сахилгаан” гэдэг үгэ гараһан байна. Зүлгэһэнэй дараа өөр бэетые өөртөө татаха болоһон бэеэ сахилгаанжаһан гү, али сэнэглэгдэһэн бэе гэнэ.

Хуба — олон мянган жэлэй үмэнэ дэлхэй дээрэ ургажа байһан шилмүүһэтэ модоной дабирхай, эбонит–хүхэрэй холисо ехэтэй каучук юм байна.

Бэеэ сахилгаанжуулха ба сэнэглэхэд 2 бэе оролсоно. Үрэһэн 2 бэе хоёул сэнэглэгдэжэ бэеэ өөртөө татана. Мүн шүргэлтээр сахилгаанжуулжа сэнэг шэлжүүлжэ болоно.

Эбонитые нооһон / арһаар / зүлгэхэд сүрэгөөр, өөр сабааг нооһоор зүлгэхэд сүргөөр тус тус сэнэглэгдэжэ түлхэлсэнэ. Эбонит сабаанда торгоор зүлгэһэн шэл һабаае ойротуулхад эергэ сэнэгтэй болохо ушар татана. Иимэһээ 2 түрэлэй сэнэг байдаг байна.

Сахилгаан сэгэгые электрометр гэдэг багажаар элирүүлдэг, сэнэгые нэгэ бэеһээ нүгөөд зөөжэ болоно. Хуба болон эбонит һабаае сэнэглэжэ бортогондо хүргэхэд эжэл сэнэгтэй боложо таталсана. Харин торгоор зүлгэһэн шэл һабаае ойртуулхад таталсана. Үүнһээ 2 түрэлэй сэнэг байдаг гэжэ дүгнэнэ. Ингэжэ эжэл сэнэг түлхэлсэжэ, эсэргүү сэнэг таталсана.

Атомын бүтэсэ: Сүмиие тойрон электрон эргэлдэжэ байдаг.

Үйлдвэрлэл, практик хэрэглээ

Үүсгэх, дамжуулах

Эртний эртний эртний туршилтууд, тухайлбал Thales-ийн хувны саваагаар хийсэн туршилтууд нь үнэндээ цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэрлэлтэй холбоотой асуудлыг судлах анхны оролдлогууд байв. Энэ аргыг одоо трибоэлектрик эффект гэж нэрлэдэг бөгөөд хөнгөн объектыг татаж, оч үүсгэх боломжтой боловч энэ нь үндсэндээ маш үр дүнгүй юм. Цахилгаан эрчим хүчний функциональ эх үүсвэр нь зөвхөн 1800 онд гарч ирсэн бөгөөд үүнийг олж авах анхны төхөөрөмжийг зохион бүтээсэн — вольтийн туйл. Энэ болон Түүний орчин үеийн хувилбар болох цахилгаан зай нь цахилгаан гүйдлийн химийн эх үүсвэр юм: тэдний ажил нь электролит дахь бодисын харилцан үйлчлэлд суурилдаг. Зай нь шаардлагатай бол цахилгаан авах боломжтой болгодог, янз бүрийн нөхцөл байдал, нөхцөл байдалд ашиглахад тохиромжтой олон талт, өргөн тархсан эрчим хүчний эх үүсвэр боловч Түүний эрчим хүчний нөөц хязгаарлагдмал бөгөөд сүүлийнх нь шавхагдсаны дараа батерейг солих эсвэл цэнэглэх шаардлагатай байдаг. Илүү их хэмжээний цахилгаан эрчим хүчний илүү их хэрэгцээг хангахын тулд цахилгаан эрчим хүчийг тасралтгүй бий болгож, эрчим хүчний шугамаар дамжуулах естой^[1].

Энэ нь ихэвчлэн цахилгаан механик үүсгүүрээр үүсгэгддэг бөгөөд чулуужсан түлшийг шатаах, цөмийн урвалаас энерги ашиглах, эсвэл агаар эсвэл усны урсгалын хүчээр ажилладаг. Ч.зохион бүтээсэн орчин үеийн уурын турбин. Парсонс 1884 онд одоогийн байдлаар дэлхийн бүх цахилгаан эрчим хүчний ойролцоогоор 80% - ийг үүсгэдэг бөгөөд халаалтын нэг буюу өөр эх үүсвэрийг ашигладаг. Эдгээр төхөөрөмжүүд нь 1831 онд бүтээгдсэн unipolar disk generator Faraday — тай төстэй байхаа больсон боловч Түүний нээсэн цахилгаан соронзон индукцийн зарчим дээр үндэслэсэн хэвээр байна-түүгээр дамжин өнгөрөх соронзон урсгал өөрчлөгдөх үед хаалттай хэлхээнд цахилгаан гүйдэл үүсэх явдал юм. 19-р зууны сүүлээр трансформаторыг зохион бүтээсэн бөгөөд энэ нь цахилгааныг илүү өндөр хүчдэл, бага гүйдлийн үед илүү үр дүнтэй дамжуулах боломжийг олгосон юм. Хариуд нь эрчим хүч дамжуулах үр ашиг нь сүүлийн ашиг нь төвлөрсөн цахилгаан станцад цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх, Дараа нь эцсийн хэрэглэгчдэд нэлээд хол зайд дахин чиглүүлэх боломжтой болсон.

Улсын хэмжээнд хүрэлцэхүйц хэмжээний цахилгаан эрчим хүчийг ийм хэмжээгээр хадгалахад хэцүү байдаг тул тэнцвэрийг хадгалах шаардлагатай: хэрэглэгчдийн хэрэглэж буйтай яг адил хэмжээний цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх. Үүнийг хийхийн тулд эрчим хүчний компаниуд ачааллыг сайтар урьдчилан тооцоолж, үйлдвэрлэлийн үйл явцыг цахилгаан станцуудтайгаа байнга зохицуулах хэрэгтэй. Үүний зэрэгцээ тодорхой асуудал эсвэл эрчим хүчний алдагдал гарсан тохиолдолд эрчим хүчний сүлжээнд даатгуулахын тулд тодорхой хэмжээний хүчин чадлыг нөөцөд хадгалдаг.

Тухайн улсын эдийн засаг орчин үежиж, хөгжихийн хэрээр цахилгаан эрчим хүчний эрэлт хэрэгцээ эрчимтэй нэмэгддэг. Тухайлбал, АНУ-ай хувьд энэ үзүүлэлт ХХ зууны эхний гуравны үед жилд 12% - ийн өсөлттэй байсан[22] бөгөөд одоо Хятад, Энэтхэг зэрэг хурдацтай хөгжиж буй эдийн засагтай орнуудад ижил төстэй дэвшил ажиглагдаж байна. Түүхээс үзэхэд цахилгаан эрчим хүчний эрэлтийн өсөлт нь бусад төрлийн эрчим хүчний тээвэрлэгчдийн ижил төстэй үзүүлэлтүүдийг давж гарсан байна. Түүнчлэн цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэрлэлийн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийн тухай асуудал нь сэргээгдэх эх үүсвэрээр цахилгаан эрчим хүч, ялангуяа салхи, усны эрчим хүчээр цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэхэд анхаарлаа төвлөрүүлэхэд хүргэсэн гэдгийг тэмдэглэх нь зүйтэй.

Хэрэглээний

Цахилгаан эрчим хүчийг ашиглах нь эрчим хүчийг шилжүүлэх нэлээд тохиромжтой арга замыг бий болгодог бөгөөд энэ нь ихээхэн хэмжээний, өнөөдрийг хүртэл өсөн нэмэгдэж буй олон төрлийн практик хэрэглээнд зохицсон байдаг. Цахилгаан эрчим хүчний анхны олон нийтэд нээлттэй хэрэглээний нэг нь гэрэлтүүлэг байсан; энэ нөхцөл байдал 1870-аад онд улайсгасан гэрэл бүтээлийн дараа бий болсон. эхний улайсгасан гэрэл нь нүүрстөрөгчийн саваа агаар ямар хаалттай хөлөг онгоц байсан юм. Хэдийгээр цахилгаанжуулалттай холбоотой эрсдэл байсан ч ил задгай галыг цахилгаан гэрэлтүүлгээр солих нь гэр болон ажил дээрээ гарсан гал түймрийн тоог эрс багасгасан.

Ерөнхийдөө XIX зуунаас хойш цахилгаан эрчим хүч нь орчин үеийн соел иргэншлийн амьдралд нягт уялдаатай болсон. Цахилгаан нь зөвхөн гэрэлтүүлэгт төдийгүй мэдээлэл (телеграф, утас, радио, телевиз) дамжуулах, түүнчлэн тээврийн хэрэгсэлд (трамвай, метро, троллейбус, цахилгаан галт тэрэг) болон гэр ахуйн хэрэгсэлд (төмөр, хүнсний процессор, угаалгын машин, Аяга таваг угаагч машин) идэвхтэй ашигладаг жолооны механизм (цахилгаан мотор) - д ашиглагддаг.

Цахилгаан авахын тулд цахилгаан үүсгүүрээр тоноглогдсон цахилгаан станцуудыг бий болгож, түүнийг хадгалах зориулалттай — батерей ба цахилгаан батерей.

Өнөөдөр цахилгаан эрчим хүчийг материал (электролиз) үйлдвэрлэх, тэдгээрийг боловсруулах (гагнах, өрөмдөх, зүсэх), хөгжим (цахилгаан гитар) бүтээхэд ашигладаг.

Цахилгаан гүйдлийн дулааны нөлөөний тухай Жоуль-Ленцийн хууль нь байрны цахилгаан халаалтын боломжийг тодорхойлдог. Энэ арга нь маш уян хатан бөгөөд manageability тодорхой зэрэг олгодог хэдий ч, энэ нь шаардлагагүй нөөц эрчимтэй гэж үзэж болно-улмаас Хэрэв ашиглаж цахилгаан эрчим хүчний үеийн аль хэдийн цахилгаан станцад дулаан үйлдвэрлэх шаардлагатай байна гэдгийг. Дани зэрэг зарим улс орон Шинэ байшинд цахилгаан халаалт хэрэглэхийг хязгаарласан буюу бүрэн хориглосон хууль тогтоомжийг ч баталсан байдаг. Үүний зэрэгцээ цахилгаан эрчим хүч нь хөргөлтийн эрчим хүчний практик эх үүсвэр бөгөөд цахилгаан эрчим хүчний эрэлт хурдацтай нэмэгдэж буй газруудын нэг бол агааржуулагч юм.

Дэлхийн Банкны мэдээлснээр Өнөөдөр (2015) дэлхийн нэг тэрбум гаруй хүн гэртээ цахилгаан хэрэглэхгүйгээр амьдарч байна. Ойролцоогоор 3 тэрбум хүн керосин, түлээ, нүүрс, бууцыг хоол хийх, халаахад ашигладаг.

Зүүлтэ

↑ Эрдэмтэд цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх шинэ аргыг нээжээ

[1] Эрдэмтэд цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх шинэ аргыг нээжээ

[1]