Уралиг

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Зүүн дээдэ буланһаа сагай зүүнэй дахуу: Винсент ван Гогой өөрын хүрэг, Африкын Чоквэ-баримал, Сандро Боттичеллиин Венерын түрэлгэ, Японой шиза арсалан.

Уралиг (ᠤᠷᠠᠯᠢᠭ) — үнэн байдалые уран һайханай аргаар дүрсэлэн гаргаһан бүтээл юм.

Уралигынь мэдрэмжэ гү, али сэдьхэл хүдэлэлые хүндэхэ байдалаар элементүүдые зорюудаар байралуулха ябаса гү, али бүтээгдэхүүн юм. Эндэ хүнэй түрэл бүриин үйлэ ажаллалга, бүтээл, элирхылэлэй хэлбэри, энэнэй дотор хүгжэм, уран зохёол, кино, уран баримал, уран зураг гэхэ мэтэ багтаадаг. Уралигай удхые философиин нэгэн һалбари ухаан болохо гоо зүйгөөр шудалдаг.

Уралигай тодорхойлолто, үнэлгэ XX зуунай эхинһээ илангаяа түбэгтэй боложо ерэһэн. Рихард Воллхайм гурбан хандалгые илган тодорхойлһон.

Нэрэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Монголшууд эртэ сагһаа «уран һайхан» гэһэн хэлэлсээр ерэһэниинь уранаар бүтээн туурбижа һайханиие согсолоон бүтээхэ, уран һайхан зүйлээр нюдэнгөө баясхажа, һонороо мялаан, һэрэжэ мэдэржэ, табан мэдэрхыгээрээ гоо зүйн таашаал хүртэхэ үйлые бүхэлдэнь элирхылһэн удхатай. Харин оршон үедэ энэниие бидэ уралиг гэжэ нэрлэдэг. Уралиг гэдэгынь угтаа монгол хэлэнэй «ура» гэһэн изагуурта «-лиг» дагабариие залгажа үүсхэһэн ура түгэс гэһэн удха бүхы «уралиг» гэһэн үгэ болонхой. Яг лэ тэнгэрилиг, һүрэлиг гэдэгтэй агаар нэгэ.

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ном зохёол[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

  • Артур Данто, The Abuse of Beauty: Aesthetics and the Concept of Art. 2003
  • Dana Arnold and Margaret Iverson (eds.) Art and Thought. Oxford: Basil Blackwell, 2003.
  • Michael Ann Holly and Keith Moxey (eds.) Art History and Visual Studies. Yale University Press, 2002.
  • John Whitehead. Grasping for the Wind. 2001
  • Noel Carroll, Theories of Art Today. 2000
  • Evelyn Hatcher, ed. Art as Culture: An Introduction to the Anthropology of Art. 1999
  • Catherine de Zegher (ed.). Inside the Visible. MIT Press, 1996.
  • Nina, Felshin, ed. But is it Art? 1995
  • Stephen Davies, Definitions of Art. 1991
  • Oscar Wilde, "Intentions".
  • Jean Robertson and Craig McDaniel, "Themes of Contemporary Art, Visual Art after 1980." 2005

Мүн үзэхэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Холбооһон[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]