Хаанта засаг
Хуули тогтоохо эрхэтэй үндэһэн хуулита хаанта засагтай улас
Хуули тогтоохо эрхэ парламентата шэлжэһэн үндэһэн хуулита хаанта засагтай улс
Ехэ Британиин хаан нэрэ зүбхэн тэригүүн байха хамтын нүхэрлэлэй гэшүүн улас
Уласай хэмжээндэ буса орон нютагта хаанта засаг тогтожо бай улас
Хаанта засаг (ᠬᠠᠭᠠᠨᠲᠤ ᠵᠠᠰᠠᠭ), гү али монархи — уласые заһаха эрхэ мэдэл ганса хүнэй мэдэлдэ байха түрын хэлбэри, уг удха ба наһан соогоо эрхэ бариһан нэгэ хүнөөр (монархаар) захирагдаха уласай янза.[1] Ударидагша ганса хүниинь хаан, ван, бэйсэ, гүн, эзэн хаан, султан, эмир гэхэ мэтэ сулатой байжа, үб залгамжалан засагладаг.
Эрхэ мэдэлэй хизаарлалтаар хоёр янза хаанта засагай хэлбэриие илгаржа болоно:
- Хэмжээгүй эрхэтэ хаанта засаг — хаанай эрхэ хизаарладаггүй хаанта засаг. Энээнэй дээдэ засаг хадаа хизаарлагдаагуй эрхэтай хаанай гарта байдаг хуули дурим гаргаха ба захиргаануудые шалгаха ябадал болбол зоной зүгһөө юушье байдаггүй, энэ болбол нэгэ талаараа чииовнигууд ба полициин өөргөөрөө аашалалга, нүгөө талаараа үргэн арадай эрхэгүй байдал болохо юм.[1] Мүнөөнэй Арабай Нэгэдэһэн Эмиртэ Улас, Катар, Оман, Саудай Араб уласай түрын хэлбэри иимэ байдаг.
- Үндэһэн хуулита гү, али хизаарлагдаһан хаанта засаг — хаанай эрхэ үндэһэн хуули, уламжалал, бэшэгдэхэгүй ёһые дахажа хизаарлагдаһан хаанта засаг. Хаан болбол парламентын зүбшөөрэлгүйгөөр хуулишье ба улас түрын шэнжэ шанар захиралтыешье тунхаглаха эрхэгүй байдаг.[1] Дотороо хосолмол хаанта засаг (мүнөөгэй Марокко, Иордани, Кувейт, зарим тайлбариие дахажа Лихтенштейн, Монакогой түрын хэлбэри), парламентын хаанта засаг (мүнөөгэй Ехэ Британи, Дани, Швециинхи шэнги) гэжэ хоёр янза байдаг.
Зүүлтэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
|
«Хаанта засаг» үгүүлэл хадаа Википедидэ заатагүй байха 1000 эгээн шухала үгүүлэлнүүдэй нэгэн юм. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо туһалалсажа хайрлыт! |