Перейти к содержанию

Шуһан

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
600 дахин дүтэлүүлһэн хүнэй шуһан

.

Шуhан

Шуһан () амитанай бэеын шухала үүргэтэй тусхай шэнгэн юм, бүхы бэеын эсые тэжээл ба эдэй солилсооноор хангадаг, бэе махабадай дотуур гүйхэ шэнгэн улаан зүйл. Бэеын эд эсүүдтэ тэжээлэй бодос, хүшэлтүрэгшэ, бусад шаардалгатай бодосуудые хүргэхэ, эсэй бодосой солилсоонһоо илгарһан бүтээгдэхүүниие эсһээ илгаруулха тогтолсоондо хүргэхэ үндэһэн үүргэтэй. Һээр нюруутан амитанай шуһые плазма ба шуһанай эсүүд бүридүүлдэг.

Шуһан олон шухала үүргэ гүйсэдхэхые жагсаабал:

  1. Хүшэлтүрэгшые эдтэ дамжуулдаг (шуһанай улаан эстэ агуулагдаха гемоглобинай туһаламжатайгаар)
  2. Глюкоза, аминхүшэл, тоһоной хүшэл гэхэ мэтэ тэжээлэй бодосые эд эстэ хүргэхэ (сиивэндээ (плазма) усгаха болон альбумин зэрэг иилдэһэндэ агуулагдаха уурагтай холбохо замаар)
  3. Нүүрһэнхүшэлэй хии, шээһэн, һүүнэй хүшэл зэрэг бодосой солилсооной хаягдалые зайлуулха
  4. Дархалаанай үйлэ ажаллалга ябуулха (сагаан эсүүд, түүниин үүсхэдэг эсэргүү бэе, хабсарга)
  5. Бүлэгнэжэ шархые хамгаалха, шуһан алдалтые зогсоохо
  6. Даабаринуудые эд эс рүү зөөһэнөөр эд эстэ дохёолол, мэдээсэл дамжуулха
  7. Бэеын досоо оршоной хүшэллиг, шүлэтэлигиие (щёлочьлиг) зохисуулха (pH-г тохируулха)
  8. Бэеын һуури температурые зохисуулха
  9. Гидравлик, шахуургын үүргэ

Шуһанай агууламжа, физикын, химиин шэнжэ

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Шуһан хүнэй бэеын шэгнүүрэй 8 оршом хубиие эзэлхэ ба ойролсоогоор 1060 кг/м3 нягтатай байдаг. Ниитэ шуһанай 45 хубиие улаан эс, 54.3 хубиие иилдэһэн, 0.7 хубиие сагаан эс эзэлдэг. Зуурамтгай шанартай, Ньютоной буса шэнгэн юм. Шуһанай pH 7.35һаа 7.45-н хоорондо һула шүлтэлиг байдагынь нилээд нарин зурбаһан гэжэ үзэдэг.