Үйлэдэлэй системэ

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Программын ханамжын ангилалː эгээн дотор талада компьютерэй техникэ хангамжа, эгээн гадна бусад программын хангамжа ба дундань хоёрые нэгэдүүлдэг үйлэдэлэй системэ

Үйлэдэлэй системэ (Англи: Operating system, тобшоор ҮС) — гээшэ компьютерэй үндэһэн үйлэ ажаллалгые (үүргэ гүйсэдхэхые түсэблэлгэ, түхөөрэмжэнүүдые хиналга гэхэ мэтэ) дэмжэдэг доодо-түбшэнэй программын хангамжа юм.

Компьютерэй ажаллалгые хоёр дабхаргаһаа тогтоһон һонгинотой зүйрлэжэ болоно. «Һонгинын» эгээн дотор талада компьютерэй техникэ хангамжа (Англи: hardware) байрлаад, тэрэнэй гадуур программын хангамжын (Англи: software) дабхарга байрлана. Харин эгээн гадна талада хэрэглэгшэ уг «һонгинотой» харилсажа байна. Тиибэл, программа хангамжын дабхарай доторынь дахяад хоёр дабхаргада хубаан үзэжэ болоно:

  • дотор талын дабхарга - үйлэдэлэй системэ (system software);
  • гадна талын дабхарга - бусад программа (application software).

Ондоогоор хэлэбэл, хэрэглэгшэ программануудай туһаламжатайгаар компьютертэй ажаллана. Харин программануудынь үйлэдэлэй системын туһаламжатайгаар компьютерэй техникэтэй холбогдоно. Тиимэһээ үйлэдэлэй системые компьютерэй техникын программын үргэлжэлэл гэжэ болоно. Үйлэдэлэй системэнь хэрэглэгшые, компьютерэй түхөөрэмжэнүүдтэй ажаллаха процессын талаархи нэгэдэ нэгэнгүй мэдээлэлһээ халхалжа, иигэһэнээр энэ процессые гүйсэлдүүлхэ нүһэр хүндэ ажалһаа тэрэниие сүлөөлжэ үгэдэг.