Перейти к содержанию

Евклид

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Евклид
Εὐκλείδης
portrait
Ажал үйлэ:

тоогой ухаанша

Түрэһэн үдэр:

не ранее МЭҮ 340 оной и не позднее МЭҮ 315 оной

Түрэһэн газар:

Афина буюу Тир

Эрхэтэнэй харьяалал:

Древние Афины[d]

Наһа бараһан үдэр:

неизвестно[1]

Наһа бараһан газар:

Александри

Евклид бол МЭҮ 300-аад оной үедэ амидаржа байһан Эртын Грециин нэрэтэ тоогой ухаанша юм.

«Геометриин Эсэгэ» гэгэдэдэг Александрын Евклид Нэгэдүгээр Птолемейн үедэ (МЭҮ 323—283) амидаржа байгаа. түүниин «Элементүүд» (Στοιχεῖα) ном тоогой ухаанай түүхэдэ хамагай алдартай болоод шухала номуудай нэгэ боложо шадаһан бэлэй. Энэ номдо, үсөөн тооной аксиомада тулгуурилан «Евклидэй Геометри»-ие («Евклидова геометрия») анха зохёоһон байна. Евклидэй Геометриин, ушар ухаан үндэһэлэлнүүдөөр теоремануудые баталха аргашалал мүнөөдэрэй математикын гол үндэһэн һуури болоһоор байна.

Евклид тухай тэрэнэй шудалгаа шэнжэлгэнэй ажалнуудһаа лэ мэдэдэг болоод тэрэнэй хубиин амидаралай талаар түүхэдэ бараг үгүүлдэггүй. Тэрэ тухай бидэндэ байдаг мэдээлэлнүүдэй ехэнхи хэһэг Проклын болон Александрын Паппуһаа абаһан эшэлэлнүүд байдаг. Евклид Александрын агуу номой санда эдэбхитэй ажаллажа һуралсадаг байһан ба Грецида Платоной Академида һуралсажа байһан байжа магадгүй гээн үзэдэг ажа. Тэрэ хаана түрэжэ, наһа бараһан тодорхойгүй болоод тэрэнэй эсэгые Невкрат гэдэг байһан байха магадалалтай гэжэ бэшэдэг.