Перейти к содержанию

Хүсэн

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Хүсэн

Хүсэниинь татаха гү, али түлхихэ үйлэшэлэл юм.
Тэмдэг
СИ ньютон
Томьёо

Хүсэн (франц., англи: Force үгэһээ тэмдэглэгдэһэн) бодос зүйдэ масса бүхы бэе хурдадхад нүлөөлдэг. Түлхихэ, үргэхэ, татаха зэрэгээр хүсэн үйлэшэлжэ болоно. Бэеын хурдадхалиинь түүндэ үйлэшэлжэ бай бүхы хүсэнэй вектор ниилбэриһээ шууд хамаардаг (үүные тэнсүү үйлэшэлэгшэ хүсэн гү, али дүгнэгшэ хүсэн гэдэг). Томо хэмжээтэй бэесые эргэлдэхэ, деформацида орохо эсэбэл түүн дээрэхи даралта ехэдэхэ зэрэгйэ шалтагааниинь хүсэн байжа болоно. Эргэлдэхэ үзэгдэлые хүсэнэй моментоор тодорхойлдог бол харин деформаци болон даралтые хүсэнэй үүдхэһэн хүсэлигээр тодорхойлжо болоно.[1]

Бэедэ үйлэшэлжэ бай тэнсүү үйлэшэлэгшэ хүсэниинь математикын хубида тухайн бэеын импульсын моментын хугасааһаа хамаарһан өөрэлэлтэтэй тэнсүү байдаг.[2] Импульсын моментынь вектор хэмжэгдэхүүн (шэглэл болон хэмжээ бүхы) ушар хүсэниинь мүн вектор хэмжэгдэхүүн юм.

  1. e.g. Feynman, R. P., Leighton, R. B., Sands, M. (1963). Lectures on Physics, Vol 1. Addison-Wesley. ; Kleppner, D., Kolenkow, R. J. (1973). An introduction to mechanics. McGraw-Hill. ; Young, H.D., Freedman, R.A. (2004). Sears & Zemansky's University Physics. Pearson Addison-Wesley. .
  2. See for example pages 9-1 and 9-2 of Feynman, Leighton and Sands (1963).