Араб үзэг

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ

Араб үзэг (Араб: أبجدية عربية) — арабуудай болон Баруун Азиин ба Хойто Африкын ондоо арадуудай (Иранай, Афганистанай, Пакистанай, Синьцзянгай уйгурнууд г.м.) хэрэглэдэг үзэг бэшэгэй нэгэ янза. 1929 он хүрэтэр баһа Түрэг Уласта, XX зуунай 20-30-аад хүрэтэр СССР-эй зарим арад түмэнэй (Дунда Ази, Азербайджан, Дагестан г.м.) хэрэглэбэ. IV зуунай урда Аравида арамейн үзэг дээрэ тулгуурилан бии болобо. Хашалган (гиигүүлэгшэ) абяан тэмдэглэдэг хорин найман тэмдэгтэй. Аялган (эгшэг) абяаниинь хашалганай дээдэ таладань нэмэлтэ тэмдэг табижа илгана. Сагаан толгойн үзэгынь үгын эхин, дунда, адагта орохо гурбан хубилбаритай. Баруун гар талаһаа зүүн гар тиишэ бэшэдэг дадабаритай.

Үзэгүүд[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

№ ж-ж адагта орохо дундада орохо эхиндэ орохо бэе даанги нэрэ кирилл үзэгөөр транскрипци стандартын лата транслитераци
1 أَلِف‎ ’алиф
2 بَاء‎ ба̄’ б /b/ b
3 تَاء‎ та̄ т /t/ t
4 ثَاء‎ с̱а̄’ с̱ /θ/ Загбар:Unicode
5 جِيم‎ джӣм дж/г /d͡ʒ/ ~ /ʒ/ ~ /ɡ/ Загбар:Unicode
6 حَاء‎ х̣а̄’ х̣ /ħ/
7 خَاء‎ х̮а̄’ х̮ /x/ Загбар:Unicode
8 دَال‎ да̄ль д /d/ d
9 ذَال‎ з̱а̄ль з̱ /ð/ Загбар:Unicode
10 رَاء‎ ра̄’ р /r/ r
11 زَاي‎ за̄й (зайн) з /z/ z
12 سِين‎ сӣн с /s/ s
13 شِين‎ шӣн ш /ʃ/ š
14 صَاد‎ с̣а̄д с̣ /sˁ/
15 ﺿ ضَاد‎ д̣а̄д д̣ /dˁ/ ~ /ðˤ/
16 طَاء‎ т̣а̄’ т̣ /tˁ/
17 ظَاء‎ з̣а̄’ з̣ /zˁ/ ~ /ðˁ/
18 عَيْن‎ ‘айн /ʕ/ Загбар:Unicode
19 غَيْن‎ гайн г/г̣ /ɣ/ ġ
20 فَاء‎ фа̄’ ф /f/ f
21 قَاف‎ к̣а̄ф к̣ /q/ q
22 كَاف‎ ка̄ф к /k/ k
23 لاَم‎ ля̄м ль /l/ l
24 مِيم‎ мӣм м /m/ m
25 نُون‎ нӯн н /n/ n
26 هَاء‎ ха̄’ х /h/ h
27 وَاو‎ ва̄в (уау‎) в /w/ w
28 يَاء‎ йа̄’ й /j/ y