Даша Дамбаев

Даша Цыретарович Дамбаев — Буряадай ирагуу найрагша, дуунай зохёолшо юм.

Улаан-Үдын буряад интернат-һургуулида болоhон нэгэ уулзалга дээрэ X.Н. Намсараев Ц.Г. Галсанов хоёр сугларагшадай урда гараад, хэнэйшьеб шүлэг уянгатай хурсаар уншажархиhан хара шарайтай шуран хүбүүе анхаржа hайшаагаа бэлэй. Тэрэнь эдир поэт Даша Дамбаев байгаа.

Даша Дамбаев ордоhотой шанга хоолойгоороо, сүлөөтэ амисхаалтай, темын талаар үргэн дэлисэтэй шүлэгүүдээрээ удангүй олондо мэдээжэ боложо, залуушуул хойноhоонь дахаад, «Һүниинь дууе» гүнгэнэдэг, «Дуулыш, минии атом!», «Урагшаа, минии поезд!» гэhэн далита үгэнүүдыень дабталсадаг болоо hэн.

Даша Цыреторович Дамбаев Сэлэнгын аймагай Харгана нютагта түрэhэн юм. Дунда һургуули мүнгэн медальтайгаар дүүргээд, Ломоносовой нэрэмжэтэ Москвагай гүрэнэй университедтэ ороhон аад, hуралсалаа орхижо, шэнэ хахалhан газарта, заводто, сонинуудай редакцинуудта ажаллана. Тиигэхэ зуураа Литературна ииститудта заочноор hураhан байна.

Шүлэг, поэмэнүүдынь буряад хэлэн дээрэ «Хабарай аялганууд» (1958), «Буряад шүлэгэй дээжэ» (1963), «Ленин багшаяа магтанабди» (1969), ород хэлэн дээрэ «Танилсагты, Сибирь» (М., 1965), «Сибириин арадуудай поэдүүд» (Новосибирск, 1967), «Сибириин поэдүүд» (Новосибиоск, 1970), «Буряадай поэдүүдэй шүлэгүүд» (Улаан-Үдэ, 1970), монгол хэлэн дээрэ «Саhан дуулгата Саяан» гэжэ хамтын согсолборинууд болон антологинуудта оруулагдаhан, «Огонёк», «Октябрь», «Нева», «Байгал», «Техника молодёжи» сэтгүүлнүүд соо гараhан байна. Д. Дамбаев шүлэг, поэмэнүүдэй «Шанха дээрэм наран» (1962), «Хүбшэргэ» (1967) гэжэ суглуулбаринуудые гаргаа. «Хүбшэргэнь» ород хэлэн дээрэ оршуулагдажа 1968 ондо «Советская Россия» хэблэлдэ гараа hэн. Нүг-шэhэн хойнонь, 1977 ондо «Наhанай дуун», 1988 ондо «Живи, да будь счастлив», 2008 ондо «Алтан зула» гэжэ түүбэри зохёолнуудайнь номууд буряад хэлэн дээрэ хэблэгдээ.

Д. Дамбаев зуугаад гаран дуунай автор, олонхинь арадай дуунууд болонхой. Жэшээнь «Сэлэнгэ», «Согто-Хангил», «Улаан-Үдэ», «Буряад орон», «Уянхан гараараа хүзүүдээд» гэхэ мэтэ олон дууень буряад зон сээжээр дуулажа байдаг.