Перейти к содержанию

Йоһаннес Кеплер

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Йоһаннес Кеплер
Johannes Kepler
portrait
Ажал үйлэ:

астроном, эрдэмтэн

Түрэһэн үдэр:

1571 оной 12 һарын 27[1][2]

Түрэһэн газар:

Вайль-дер-Штадт эзэнтэ гүрэнэй сүлөөтэ хото, Арюун Римэй эзэнтэ гүрэн

Эрхэтэнэй харьяалал:

 Герцогство Вюртемберг[d]

Наһа бараһан үдэр:

1630 оной 11 һарын 15(1630-11-15)[3][1][2][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16] (58 наһатай)

Наһа бараһан газар:

Регенсбург, Бавари һунгагша гүнтэ улас, Арюун Римэй эзэнтэ гүрэн

Гарай үзэг:

Йоһаннес Кеплер (герман: Johannes Kepler, 1571 оной 12 һарын 27 - 1630 оной 11 һарын 15), Германиин математик, астроном, зурхайшан ба XVII зуунай одон орон шудалалай хубисхалда гол хүн юм. Тэрэнэй нэрээр нэрлэгдэһэн гарагуудай хүдэлөөнэй хууляар алдаршалжа, һүүлшын астрономнор тэрэнэй бэшэһэн «Шэнэ астрономи», «Замбуулингай эб», «Копернигэй астрономиин тобшолол» гэһэн номуудай һуури дээрэ эдэ хуулинуудые дүримлэбэ. Тэрэнэй гадна эдэ номууд Исаак Ньютоной Бүхы юртэмсын таталсалай хуулиие байгуулхадаа нүлөө үзэбэ.

Кеплер Австриин Грац семинариин математикын багша, Тихо Браге астрономой туһалагша, II Рудольф, МатиасII Фердинанд Арюун Римэй эзэнтэ гүрэнэй гурбан эзэн хаашуулай ордоной математик, Австриин Линцтэ математикын багша, Валленштайн жанжанай зурхайшан гэхэ мэтэ янза бүриин хүдэлмэри хэбэ. Мүн тэрэ оптико шэнжэлгын һуури табяад, рефрактор телескобые хубилган зохёон байгуулаад шанарые һайжаруулба (Кеплерэй телескоп). Нэгэ үеын хүн байһан Галилео Галилейн телескобые хэрэглэһэн нээлтэ албан ёһоор хүлеэн зүбшөөрхэдэ хуби нэмэрые оруулба.

Кеплерэй үедэ астрономи зурхай хоорондо хизгаарынь тодорхой бэшэ байгаашье һаа, астрономи (сүлөөтэ уралигай хүреэн соо математикын нэгэ һалаа) болон физикын (байгаалиин философиин нэгэ һалаа) хоорондо тогтоборитой хизгаар байгаа. Тэрэнэй ажалынь бурхан «оюуной байгаалиин гэрэлээр» дамжуулан мэдэгдэжэ болодог оюуто түлэблэлые дахажа юртэмсые бии болгоһон гэдэг теологи дүүрэн байгаад, иимэ шажанай теологиин үндэһэн дээрэ өөрын бэшэг соо шажанай арсалдаан эрдэм ухаанай тамааглалые ниилэбэ[17]. Кеплер астрономиин юрэнхы математик физикын һалбаряар мэдэрһэнээр эртын физикын космологиин уламжалалые хубилгаад, өөрын шэнэ астрономиие «юрэдын физикэ»[18], «Аристотелиин «Метафизикэдэ» аян»[19], «Аристотелиин «Бүхэ юумэн тухайда» нэмэлтэ»[20] гээд нэрлэбэ.[21]

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  2. 2,0 2,1 Архив по истории математики Мактьютор — 1994.
  3. Berry A. A Short History of AstronomyLondon: John Murray, 1898.
  4. Westman R. S. Encyclopædia Britannica
  5. SNAC — 2010.
  6. Nationalencyklopedin — 1999.
  7. Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  8. (unspecified title) — 30000 экз.
  9. Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
  10. (unspecified title)
  11. Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  12. Schäfer J. Ökumenisches Heiligenlexikon — 1998.
  13. Roglo — 1997. — 10000000 экз.
  14. Internet Philosophy Ontology project
  15. AlKindi (онлайн-каталог Доминиканского института востоковедения)
  16. Архив изобразительного искусства — 2003.
  17. 베커와 골드스타인, 〈케플러 천문학의 신학적 기초〉, 112쪽 ~ 113쪽
  18. 케플러, 《신천문학》의 표제지, 도너휴, 26쪽 ~ 27쪽
  19. 케플러, 《신천문학》, 48쪽
  20. 서양의 위대한 저서》의 《코페르니쿠스 천문학 개요》, 16권, 845쪽
  21. 스티븐슨, 《케플러의 물리학적 천문학》, 1쪽 ~ 2쪽; 피터 디어, 《Revolutionizing the Sciences》, 74쪽 ~ 78쪽