Нил мүрэн

Нил мүрэн
Асуан оршомдо Нил мүрэнэй онгосо
Нил мүрэн Африкын хамагай ута мүрэн юм
Шудхан юумэн	Собат мүрэн, Сэнхир Нил, Атбара мүрэн
Эхин	Виктори нуур, Уганда
Урдан гаралга	Газарай дундада тэнгис
Сүнхэрэгэй һаба	3 400 000 км2
Һабын оронууд	Уганда, Руанда, Урда Судан, Судан, Египет
Эгээн утань	5600 км
Гадаргуугай үндэрынь	Виктори нуур: 350 м
Урьһаса	2830 м³/с

Нил мүрэн (Араб: النيل‎ Ан Нил; эртэнэй Египет: Итеру; Копт: ⲫⲓⲁⲣⲱ Пиаро; Амхарын: ዓባይ Аббай) — хойто зүг рүү урдадаг Африка түби дэхи дэлхэйн хамагай урта хоёр мүрэнэй нэгэ юм. Ниитэ утань 6,650 км. Нилда Сагаан Нил, Сэнхир Нил гэхэ хоёр гол шудхал байха болоод удахань Нилай уһан, үржэл шэмэй гол эхэ үүдбэри бол Сагаан Нилиинь илүү урта юм байна. Сагаан Нил Африкын түб хэһэгһээ эхэ абаха болоод Нилһээ хамагай холо оршохо эхэнь Руанда дахи Виктори нуур эхэ булагань болодог. Тэндэһээ Танзани, Уганда, Урда Суданаар дамжан урдадаг боло Сэнхир Нилиинь Этиоп дахи Тана нуурһаа эхэ абажа Судан руу зүүн-урда зүгһээ урдан ороно. Хоёр мүрэн Суданай ниислэл Хартум хотодо ниилэдэг.

Мүрэнэй доодо урдагалань бараг сүлөөр урдаха болоод Суданһаа, Египет руу урдана. Египетынь Нил мүрэнһээ олон мянган жэлэй турша хамааралтай байһаар ерэһэн ба хотуудынь Нил мүрэнэй хүндэйдэ байрлахын зэрэгсээ түүхын гол дурсагалууд мүрэнэй ойролсоо оршодог. Нил мүрэн Газарай дундада тэнгис руу маша томо адаг үүдэгэн шудхадаг.

Египетээр урдаха Нил мүрэн

Холбооһон

• Энэ хуудаһан Нил мүрэн гэһэн Викимедиа сангай ангилал холбооһотой.
• Река Нил. Основные данные Архивировалһан 6 арба һара 2008 оной.
• Нил — Великая водная артерия нашей планеты
• Нил — река жизни

Ном зохёол

1. Calliaud, «Voyage à Meroé an Nil Blanc etc.» (4 т.);
2. Bussegger, «Reisen in Europa, Asien u. Africa»;
3. F. Werne, «Exped. zur Entdeck, der Nilquellen»;
4. Linant de Bellefouds, «Journ. d’un voyage sur le Bahr-el-Abiad»;
5. Brun-Rollet, «Nil Blanc et Sondan»; Lejean, «Le Bahr-el-GhazaI»;
6. Speke, «Discovery of the source of the N.»;
7. Barton, «The Nile basin»;
8. Baker, «The Albert Nyanza»;
9. Hartmann, «Die Nillä nder»;
10. Юнкер, «Путешествие в Центр. Африку 1875—78 гг.» (СПб., 1879);
11. Schweinfurt, «Im Herzen von Afrika»;
12. J. de Lanoye, «Le Nil, son bassin etc.»;
13. Chavanne, «Afrikas Ströme u. Flüsse»;
14. Whitehouse, «Nil Reservoirs».