Ехэ Юань Улас
Дай Үн Ехэ Монгол Улас 大元 / 元朝 | |||||||
Эзэнтэ гүрэн | |||||||
| |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Юаниин газар (1294 ондо) | |||||||
Ниислэл | Ханбалык | ||||||
Хэлэн(үүд) | монгол, түбэд, хитад, солонгос, зүршин | ||||||
Шажан | Буддын шажан(албан ёһоной шажан) Бөө мүргэл Күнзы шажан Дао шажан | ||||||
Газар нютаг | 14 000 000 км (1310 он) | ||||||
Хүн зон | 90 000 000 хүн (1300 он., дэлхэйн 20 %) | ||||||
Засаглалай хэлбэри | Эзэн хаанай засаг | ||||||
Обог удам | Юань | ||||||
Ехэ Хаан | |||||||
- 1260 - 1294 | Хубилай Хаан (түрүүшын хаан) | ||||||
Хуули тогтоогшо | Ехэ засаг | ||||||
Ехэ Юань улас (), богони нэрэ Юань улс 1271-1368 ондо оршон тогтониһон Хубилай хаанай үүсхэн байгуулһан Монголой эзэнтэ гүрэнэй нэгэн бүрилдэхүүн улас юм.
1259 ондо Мүнхэ хаан өөд боложо, дүү Хубилай, Аригбүхэ нар хаан ширээнэй түлөө тэмсэлдэжэ, Хубилайгай ялалтаар үндэрлэһэн болон энэ үеэһэ Монголшуудай хаанта уласууд тус тусдаа салаха замдаа орожээ. Гэхдээ Юань улас Монголшуудай байгуулһан бусад хаанта уласуудаа (Зүчиин улас, Сагаадайн улас, Ил Ханта Улас) юрэнхэйд нэрэ түдэй нэгтэхэдэг байжээ. Хубилай 1271 ондо ниислэлээ Дайду (одоогой Бээжин) хотодо шилжүүлжэ, уласай нэрэе "Ехэ Юань улас" хэмээн өөршилжээ.
1368 ондо Юань улас нуран унажа, Хитадад Мин улас тогтоһон болон, Тогоонтүмэр хаан тэргүүтэй Монголшууд унаган Монголдоо хаанта уласаа тогтнуулжа һуусгааһан байдаг.
Хаад
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Хаанай нэрэ | Сол | Амидарһан жэлүүд | Хааншэлһан жэлүүд | Хитад оной сол | Хитад сүмын сол |
---|---|---|---|---|---|
Хубилай | Сэсэн хаан | 1215-1294 | 1271-1294 | Чжунтун (1260-1264) Чжиюань (1264-1294) |
Шизу |
Төмөр | Үлзытэ хаан | 1265-1307 | 1294-1307 | Юаньчжэнь (1295-1297) Дадэ (1297-1307) |
Чэнзун |
Хайсан | Хүлэг хаан | 1281-1311 | 1307-1311 | Чжида (1308-1311) |
Узун |
Аюурбарбад | Буянт хаан | 1285-1320 | 1311-1320 | Хуанцин (1311-1316) Янь Ю(1316-1320) |
Рэньзун |
Шадбал | Гэгээн хаан | 1303-1323 | 1320-1323 | Чжичжи (1320-1323) |
Инзун |
Юсүнтүмэр | 1276-1328 | 1323-1328 | Тай Дин (1323-1328) Тяньли (1328) |
Тай Дин Ди | |
Ашидхэбэ | 1230-1328 | 1328 | Тянь Шүнь (1328) |
Тянь Шүнь Ди | |
Хүслэн | Хутагта хаан | 1300-1329 | 1329 | Чжи Шүнь (1329) |
Минзун |
Түбтүмэр | Заяата хаан | 1304-1332 | 1328-1329, 1329-1332 |
Тянь Ли (1328-1329) Чжи Шүнь (1329-1332) |
Вэньзун |
Ринчинбал | Эрдэнэцогт хаан | 1326-1332 | 1332 | байхгүй | Нинзун |
Тогоонтүмэр хаан | Ухаанта хаан | 1320-1370 | 1333-1368 | Юань Тун (1333-1335) Чжи Юань (1335-1340) Чжи Чжэн (1340-1368) Чжи Юань (1368-1370) |
Шүнь Ди |