Ааруул

Ааруул, айрһан, хурууд (монг., бур.) - монгол болон түрэг арадуудай һүнэй бүтээл.

Айруул, айрhан, хурууд (монг., бур.) - монгол болон түрэг арадууды сүүны бүтээл.

Бэшэлгэ

Ааруул гээшэ элдэб дүрсэ хэмжээтэй хатааһан ээзгэй. Олон хүн энээниие бяслаг гэжэ һанадаг байбашье энэ баталалта буруу. Айрһан хэдэн түхэлтэй:

Хорхой ааруул. Ээзгэй шэхэршэнэй шуудайһаа ута гэдэһэ гарьхаар хабшагдадаг.
Хурганай хээтэй ааруул. Нюдаргаар хабшагдажа, ээзгэй онсо маягтай болодог.
Хээтэй ааруул. Ээзгэй ула бообын түлөө хэб соо хабшагдадаг.
Хабтагай (зүрһэм) ааруул. Түрүүшынхиеэ хаталгын һүүлдэ ээзгэй бүд уутаһаа гаргажа, татамал утаһанаар хабтагай болгон хэршэдэг.

Ааруул гээч элдив дүрсө хымджээтый хатаасан аарц. Олон хүн энээнийг бяслаг гэджи санадаг байвч эн мыдүүлгэ буруу ем. Айруул тыйм түхөлтый:

Хорхой айруул. Аарц чихэрчины шуудайгаас урт хорхой аль гарихиар шахагдадаг.
Хурууны хээтый айруул. Атхалчиджи, аарц онцогой мүртый болдог.
Хээтый айруул. Аарц ула боовын түлөө хэв аль печиэнийн пресс-хэв цоо шахагдадаг.
Хавтагай (хэрчим) айруул. Түрүүчин хаталгын сүүлд

Үйлэдбэрилгын заршам

Бусалалга. Тараг бусалгадаг. Үдхэн ээзгэйн масс дары шахуу бүрилдэнэ. Галһаа абана.
Түрүүшын хатаалга.
Хэблэлгэ. Ээзгэй нягта болоходонь, тэрэнээ бага зүрһэмүүдтэ гү, али хабтагайнууд хубаана.
Хоёрдохи хатаалга. Хабтагайнууд агаар оруулха һуурида наран доро хатаана.

Тарагһаа гадна снежок, хүрэнгэ эдлэдэг. Машина дорохи хоёр самбарай хоорондо ээзгэйн уута табижа, домкратаар шахаад, шара һү шахадаг.

Монгол уласта

Монгол уласта ааруул ехэ хэмжээндэ үйлэдбэрилнэ. Жэмэс ба шоколад амтатай гү, али нэмэлтэгүйшье олохо аргатай. Айрһан хадаа айраг адли эгээл суутай һүнэй бүтээл мүн.

Буряад орондо аха үеын зарим түлөөлэгшэд болон аймагуудай ажаһуугшад мүнөө болотор һанажа ябадагшье һаа, ааруул мартагдаһан эдеэн лэ. 2018 ондо олзын хэрэг эрхилэгшэдэй бүлэг ааруул нэбтэрүүлхэ гэжэ оролдоһоншье һаа, амжалтагүй байгаа. Хомор дурсалганууд хоол бариха уран зохёолдо үзэгдэдэг.