Перейти к содержанию

Википеэди:Долоо хоногой шэлэгдэмэл үгүүлэл/2015-3

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ

Хүдөө ажахы (ᠬᠥᠳᠡᠭᠡ ᠠᠵᠤ ᠠᠬᠤᠢ) — гарай амитан болон таримал ургамалые тодорхой зохёон байгуулалтатайгаар үсхэбэрилхэ үрэжүүлхэ замаар хүнэһэн, тэжээл, крахмал болон бусад бүтээгдэхүүнүүдые үйлэдбэрилхэ үйлэ ябаса, арадай ажахын һалбари юм. Оршон сагай хэлэндэ хүдөө ажахы гэдэг нэрэ томьёондо мал амитан үсхэн үрэжүүлхэһээ эхилээд тэдэһээ абажа болохо түүхэй эдые болбосоруулха, мүн хүнэһэн, тэжээл, крахмал үйлэдбэрилхэ бүхыл үйлэ ажаллалгые хамаруулан ойлгодог. Хүдөө ажахы гэдэгынь мүн ХА-н практик үйлэ ажаллалгын шудалга болоод энэниие хүдөө ажахын шэнжэлхэ ухаан гэдэг.

Хүдөө ажахынь дэлхэй ниитын ниигэм эдэй засагай хубилалтын гол хүсэн зүйл байһаар ерэһэн ушар хүдөө ажахын түүхэ хүн түрэлхитэнэй түүхын үндэһэн нэгэ, хахасашагүй бүрилдүүлэгшэ хэһэг бэлэй.

2006 оной байдалаар дэлхэйн ниитэ ажаллаха хүсэнэй 36 хубинь хүдөө ажахын һалбарида ажаллажа байгаань (1996 ондо энэ үзүүлэлтэ 42 % байһан) Хүдөө ажахые хамагай түгээмэл ажалай байрын талбари болгожо байна. Гэһэн хэдышье фермын ажахын аша холбогдол ажа үйлэдбэрижэжэ эхилһэнһээ хойшо харисангыгаар нилээд унаһан ба 2006 ондо түүхэдэ анха удаа үйлэшэлгын һалбари дэлхэй дээрэ эгээн ехэ ажалай байра бии болгожо хүдөө ажахын һалбариһаа дабажа гараад байна. Мүн хүдөө ажахын үйлэдбэрилэлынь дэлхэйн ниитэ бүтээгдэхүүнэй (бүхы ДНБ-үүдэй ниилбэри) 5 %-һаа бага байдаг. (бүрин эхээр уншаха)