Перейти к содержанию

Нуур

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ

Нуур (ᠨᠠᠭᠤᠷ) — гэдэгынь далайтай холбодоггүй, далайһаа холо оршохо, бүхэлдээ газараар хүреэлэгдэһэн ехэ уһан юм. Нуур янза бүриин хэлбэритэй, дабһатай, дабһагүй уһата (тунгалаг) гэхэ хоёр хэлбэритэй болоод сөөрэмһөө томо болон гүн байдагаараа илгаатай юм. Нуур хуурай газараар хүреэлэгдэһэн ехэ хэмжээнэй тогтомол уһан; багахан хэмжээнэй тогтомол уһан юм.

Нуурнуудынь ехэбшэлэн уулархаг нютагта, хабсалда тогтоһон хэлбэритэй байдаг гү, али эхэ газарай нам доро газарнуудта голнуудаар тэжээгдэн бии болгодог. Дэлхэй дээрэхи ехэнхи нуур һүүлшын Мүльһэн галабай дараа уһа татаралтын гуунһаа шалтагаалан бии болгоһон байдаг.

Дэлхэйдэ суутай нуур

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Дэлхэйдэ олон нуур байха болобошье зарим дурдууштай нуурнуудые доро тайлбарилбал:

Дэлхэйн томохон нуур

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Сансарһаа харагдаха Каспиин тэнгис
Сансарһаа харагдаха Арал тэнгис (2009 оны 8-р сар)
Хэмэл дахуулһаа харагдаха Байгал

Нуурай ниитэ талмай дэлхэйн гадаргын 1,8 %-тай тэнсэнэ (ойролсоогоор 2,7 сая км²).

Нуурай нэрэ Гадаргын талмай,
(мян. км²)
Далайн нюрууһаа дээшэ үндэр (м) Гүн (м) Али түбидэ оршодог
Каспиин тэнгис 376 −28 1025[1] Европо, Ази
Дээдэ нуур 82 183 393 [2] Хойто Америкэ
Виктори 68 1134 80 [3] Африка
Гурон 60 177 208 [4] Хойто Америкэ
Мичиган 58 177 281 Хойто Америкэ
Танганьика 34 773 1470 [5] Африка
Байгал 32 456 1637 Ази
Малави 31 472 706 Африка
Ехэ Баабгайта 30 157 137 Хойто Америкэ
Ехэ Богоолой 29 156 150 Хойто Америкэ
Эри 26 174 64 Хойто Америкэ
Чад 26 281 11 Африка
Виннипег 24 217 28 Хойто Америкэ
Балхаш 22 342 26 Ази
Онтарио 20 75 236 Хойто Америкэ
Арал тэнгис 18,24 3,5 54,5 Ази
Ладога 18 5 230 [6] Европо
Маракайбо 16 0 250 Хойто Америкэ
Бангвеулу 15 067 5 Африка
Дунтин 12 11 8 Ази
Онега 10 33 127 Европо
Тонлесап 10 12 14 Ази
Туркана 8,5 375 73 Африка
Никарагуа 8.4 32 70 Хойто Америкэ
Титикака 8,3 3812 304 Урда Америкэ