Анархизм

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Хара туг - анархизмай тэмдэг
Хадамал
Монгол үзэгээр
буряад кирилл. анархизм
монгол кирилл. анархизм
хальмаг кирилл. анархизм

Анархизм (Грек: ἀν, «ан», — «үгы» ба Грек: ἄρχή, «архэ», — «засаг») — улас түрын гүн ухаан, үзэл суртал, юрэнхы һургаалууд болон үзэл бодолууд байна гэбэл: ямаршье засаглалай, хүтэлэлгын, болон хүниие хүнэй зүгһөө хэрзэгыгээр мүлжэлгын ажал ябуулга зогсоохо[1].

Анархизм — эрхэһээ үндэһэлһэн болон баалатын бүхы янза ба мүлжэлгын үгы хэлгын зорилготой улас түрын гүн ухаан. Анархизм засаг хүнэй харилсан туһалалсалгаар һолихо һаналтай[2].

Гэбэшье анархизмай үзэл суртал буруу, адуутай гэжэ ниитэдэ мэдээжэ баримта байна.

Анархизм гэдэг нь ердийн засаглалыг эсэргүүцдэг улс төрийн философи. Анархист үзлийг дэмжигчид нь голдуу шууд ардчиллыг дэмждэг. Улмаар анархист ардчилал нь нийгэмд дэг журам алдагдуулж болдог. Хууль дүрэм нийтээрээ дагаж мөрддөг зан заншлыг үгүйсгэнэ. Төрийн эрхэнд өөрсдөө бүхнийг төлөөлөхийн төлөө тэмцэл өрнүүлдэг.

Анархизмай долоон гол эшэ үндэһэн[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Анархизмай юрэнхы һургаал эдэ эшэ үндэһэтэй

  1. засаг үгы
  2. баалалтагүй эрхэ
  3. суглаанай эрхэ
  4. харилсан туһалалсалга
  5. олон янза байлга
  6. тэгшэ эрхэ
  7. хани нүхэрлэл

Анархо-коммунизм[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Гүн П.А. Кропоткин (1842—1921) — анархо-коммунизмай түлэгдөөгүй теоретик

Анархо-коммунистууд ниигэмэй байгууллагын жэнхэни сүлөөтэ хэлбэринь зүбхэн үйлэдбэрилэлэй хэрэгһэлые хамтын хэрэглээг зохёон байгуулжа байгаань өөрөө ударидаха коммуннуд, олон ниитын бүрдэхэнь ниигэмдэ алинь үзэдэгэнь шууд арашалалай заршамань хамтын, хамтын шиидбэри гаргаха болоод хоорондо Эдгээр коммуннуд хэбтээ болон (доороһоо дээшэнь босгоһон) босоо бонд дамжуулан холбоо болон / гү, али холбооны-д эвлэлдэн нэгдэх замаар холбогдсон байдаг.[3].

Гэһэн хэдыш зарим нэгэ анархо - коммунистууд Хэрэв энэ ардчилал зөвшөөрлөөр хувь хүн эрх чөлөө , хувийн ашиг сонирхолд нийцсэн боломжит саад хараад, шууд ардчиллын мажоритари чанарыг эсэргүүцэж , өөрөөр хэлбэл эдгээр талаараа харж шаталсан эхлэх , эрчим хүч, төрт ёсны сэргээн үндэс болно. Анархист Коммунистууд мөнгө байхгүй болих хэрэгтэй болно оноос хойш хүмүүс ( ашиг, цалин хуваалцах замаар ) хөдөлмөрийн шууд нөхөн олговор хүлээн авахгүй байх болно , харин коммун гаргасан бүх нөөц, илүүдэл чөлөөтэй нэвтрэх боломжтой байх хэрэгтэй болно . Тэд аж ​​ахуйн нэгж, харилцан туслалцаа үзүүлэх нь нийтийн эзэмшилд ашиг тусыг мэдэж байх болно учир нь анархо коммунист Петр Кропоткин ойлголт, үзэл санааны дагуу дараа нь Мюррей Букчин зэргэ нь нийгмийн гишүүд нь аяндаа , сайн дурын үндсэн дээр , шаардлагатай бүх ажлыг гүйцэтгэх юм.[4].

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

  1. Кропоткин П. А. Что такое анархия?; Малатеста Э. Анархизм — идея о том, что общество может и должно быть организовано без государственного принуждения. При этом существует множество различных направлений анархизма, которые часто расходятся в тех или иных вопросах: от второстепенных, и вплоть до основополагающих (в частности — относительно взглядов на частную собственность, рыночные отношения, этнонациональный вопрос).
  2. Кропоткин П. А. Что такое анархия?; Его же. Анархия, её философия, её идеал // Анархия, её философия, её идеал. С. 203—252; Его же. Речи бунтовщика. — М.: Книжный дом «ЛИБРОКОМ», 2009. С. 51-54; Rocker R. Anarchism and Anarcho-Syndicalism.
  3. Пуэнте И. Программный очерк либертарного коммунизма.
  4. См.: Кропоткин П. А. Взаимопомощь как фактор эволюции.; Его же. Поля, фабрики и мастерские. П-д.-М.: Голос труда, 1921.; Его же. Хлеб и воля // Хлеб и воля. современная наука и анархия.; Bookchin, Murray Post Scarcity Anarchism (1971 and 2004) ISBN 1-904859-06-2.

Ном зохёол[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Холбооһон[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]