Дасан

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Асагатай дасанай Согшин Дуган
Хадамал
Монгол үзэгээр
буряад кирилл. Дацан
монгол кирилл. Дасан
хальмаг кирилл. Дацан


Дасан (түбэдөөр གྲྭ་ཚང་, Монгол: дацан, Вайли: grwa tshang - философиин факультет) Буряад, Монгол Буддын шажанай сүмэ юм.

Түүхэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Ородой Октяабриин хубисхал үмэнэ Ородой гүрэндэ 35 дацанууд байгаа (32 — Забайгалиин аймагда, 2 — Иркутск губернида, 1 — Санкт-Петербург хотодо), мүнөө үдэр 30 дацанууд ажаллаха байна[1].

Буряад ороной түүхын ехэ дасангууд[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Буряад нэрэ Түбэд нэрэ/Уайли транслитераци Ород нэрэ Онууд Зураг Комментари
1. Агын дасан Дэчэн Лхундублинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་ལྷུན་སྒྲབ་གླིང/bde chen lhun sgrub ling Агинский дацан
2. Ана дасан Гандан Шиддублинг түбэдөөр དགའ་ལྡན་བཤད་སྒྲབ་གླིང/dga' ldan bshad sgrab gling Анинский дацан 1795—1937
3. Асагатай дасан Гандан Даржалинг түбэдөөр དགའ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་་གླིང/dga' ldan rdo rje gling Ацагатский дацан 1824—1936; 1992 (дахин босгоһон[2]) — мүнөө үдэр
4. Асай дасан Тубдэн Даржалинг түбэдөөр གྲུབ་དན་རྡོ་རྗེ་་གླིང/grub dan rdo rje gling Ацайский дацан 1743—1935; субарган дасанай газар дэрэ 2007 ондо баригдаа[3])
5. Буладтүмэрэй дасан Дамчой Равжалинг түбэдөөр དམ་ཆོས་རབ་རྒྱལ་གླིང/dam chos rab rgyal gling Бултумурский дацан 1757—1936; 2006 — мүнөө үдэр
6. Гунэй дасан ? Гунейский дацан 1802 — 1930[?]
7. Галуута нуурай дасан Даши Гандан Даржалинг түбэдөөр བཀྲ་ཤིས་དགའ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་་གླིང/bkra shis dga' ldan rdo rje gling Гусиноозёрский (Тамчинский) дацан 1741—1938; 1990 — мүнөө үдэр
8. Зугалайн дасан Дэчен Чойнхорлинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གླིང/bde chen chos 'khor gling Зугалайский дацан 1826 — [?]; 1991 — мүнөө үдэр
9. Ирой дасан Чойндон Даржалинг түбэдөөр ཆོས་སྒྲོན་རྡོ་རྗེ་གླིང/chos sgron rdo rje gling Иройский дацан 1810—1936
10. Эбилгын дасан (Түгэс Баясгалантай Үлзы Номой Хүрдын Хиид) Гандан Даши Чойнхорлинг түбэдөөр དགའ་ལྡན་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་འཁོར་གླིང/dga' ldan bkra shis chos 'khor gling Иволгинский дацан 1945 — мүнөө үдэр
11. Хэжэнгын дасан Дэчен Даши Лхумболинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་བོ་གླིང/bde chen bkra shis lhun bo gling Кижингинский дацан 1756—1937; 1991 (дахин босгоһон[4]) — мүнөө үдэр
12. Санкт-Петербургын дасан Гунзэчойнэй түбэдөөр ཀུན་བརྟེས་ཆོས་གནས/kun brtes chos gnas Санкт-Петербургский дацан 1915—1935; 1990 — мүнөө үдэр
13. Токчинско-зуткулейский дацан [?] Токчинско-зуткулейский дацан 1802 — [?]
14. Тугно-галтайн дасан Даши Чойнхорлинг түбэдөөр བཀྲ་ཤིས་ཆོས་འཁོར་གླིང/bkra shis chos 'khor gling Тугно-галтайский дацан 1773 — [?]
15. Хойморой даcан Дэчен Равжалинг түбэдөөр བདེ་ཆེན་རབ་རྒྱལ་གླིང/bde chen rab rgyal gling Хойморский дацан 1918 —1927; 1991 — мүнөө үдэр
16. Хужиртайн дасан [?] Хужиртаевский дацан 1773 — [?]
17. Цолгин дасан [?] Цолгинский дацан 1915—1935; 1990 — мүнөө үдэр
18. Сүүгэлэй дасан Даши Чойнполин түбэдөөр བཀྲ་ཤིས་ཆོས་བོ་གླིང/bkra shis chos bo gling Цугольский дацан 1828—1935
19. Чесан дасан [?] Чесанский дацан 1915—1935; 1990 — мүнөө үдэр
20. Шэтын дасан Дамба Брайбунлинг түбэдөөр དམ་བ་སྤུངས་གླིང/dam ba spungs gling Читинский дацан 2010 — мүнөө үдэр
21. Эгэтын дасан [?] Эгитуйский дацан 1827—1938
22. Янгажинский дасан [?] Янгажинский дацан 1826—1938
23. Яхадай дасан [?] Якутский дацан 2013 — мүнөө үдэр

Зүүлтэ[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]