Нанжин
| Нанжин хото ᠨᠠᠨᠵᠢᠩ ᠬᠣᠲᠠ |
|
|---|---|
| Нанжин хото | |
 |
|
| Улас орон |  БНХАУ |
| Можо | Цзянсу можо |
| Можын хото | Нанжин хото |
| Газар нютаг | 6 596 км² |
| Хүн зон (тоол.) | 8 118 мянган хүн (2013) |
| Сагай бүһэ | Хитадай саг (НЗНС+8) |
| Сахим газар | nanjing.gov.cn (хитадаар) |
Нанжин (ᠨᠠᠨᠵᠢᠩ; Нанкин; хитадаар 南京, Наньцзин), үзэгшэлбэл — «Урда ниислэл хото»), Хитад Уласай хото ба Хүхэ мүрэнэй адагай дэргэдэ уһанай боомто. Цзянсу можын засаг захиргаанай түб мүн. Хүн зониинь 8 118 мянган ажаһуугшадтай (2013). Хитадай томо эдэй засагай болон соёлой түб мүн. Шухала тээбэриин уулзабари. Нанжинай дотор Хүхэ мүрэн дээрэ хоёр шаталалтай түмэр замай-автомашинын хүүргэ бии. Машина бүтээлгэ (станок бүтээлгэ, турбиностроение, үйлэдбэрилгэ электрорадиоаппаратурын, ашаанай автомашинын, хүдөө ажахын үйлэдбэрилгэ), Түмэрлиг, химиин, нэхэмэлэй, хүнэһэнэй ажаүйлэдбэри, барилгын материалые үйлэдбэрилгэ. Дулаанай сахилгаан станци. Нанжин — болбол Хитадай эрдэм ухаанай болон соёлой түбүүдэй нэгэн. Хотодо Хитадай Эрдэм ухаанай Академиин һалбари, ехэ һургуули бии. Түүхын болон хотын музейнүүд. Ажаглалтын газар. Ботаникын сэсэрлиг. Сунь Ятсенэй мавзолей.
Түүхэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Нанжин МЭҮ 472 ондо байгуулагдаһан юм. Түүхын саг үе бүри янза бүриин нэрэтэй байгаа — Цзиньлин, Молин, Цзянье, Цзянькан, Цзяннин гэхэ мэтэ. III зуунһаа эхилээд, хэдэн томо феодал уласуудай ниислэл хото (III зуун жэлдэ Чу уласай хэһэг; IV—VI зуунда Зүүн Цзинь, Сун, Ци, Лян, Чэнь уласууд). Мин уласай эхин үедэшье Хитадай ниислэл хото байгаа (1368 онһоо 1421 хүрэтэр).
1421 онһоо 1911 хүрэтэр — Цзяннань амбан сайдай түб (Цзянсу, Цзянси, Аньхой можын түб). 1842 ондо Нанжинда Манжанууд болон Британиин гүрэнэй хоорондо байгуулһан түрүүшын хэрээ (1842 оной Нанжингай хэрээ) Европын наймаашадта Манжын Цингэй табан боомтые «нээбэ».
1853—64 оной хоорондо Нанжин Тяньцзин гэжэ нэрэтэй байгаад («Тэнгэриин ниислэл хото»), тайпингай буһалгаашадай ниислэл байгаа. Буһалгааниие дараһанай һүүлдэ хотодо бараг бүхыл хүн зониинь үхэбэ. Һандархай ба галдагдаһан Нанжин соо тахал болоо. Хожомынь Цингэй засагай газарай захиралтаар, тэндэхи ажаүйлэдбэриие (хүбэн дабуунай нэхэмэл болон шаазангай үйлэдбэрилгэ) һэргээхын түлөө Нанжинда Хитадай ондоо можынхи зониие нүүлгэбэ.
1911—1913 оной хоорондо Нанжин Синьхайн хубисхалай гол түбэй нэгэн. 1911-һаа 1912 болотор Сунь Ятсенэй түрүүшын засаглалай резиденци ба Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Уласай ниислэл. 1912—1927 ондо Цзянсу можын засаг захиргаанай түб. 1927—37 болон 1946—49 ондо Бүгэдэ Найрамдаха Хитад Уласай засагай газарай һуудал. 1937—45 ондо японой эзэмдэлгэ доро байгаа. Япон сэрэгүүд олон юрын эрхэтэдые хидажа, 1937 ондо эндэ Нанжингай ехэ алалга болоо.