Познань
| Познань | |||
|---|---|---|---|
| — хошуун — | |||
| польшоор Miasto Stołeczne Poznań | |||
| Познань ниислэл хото | |||
 |
|||
|
|||
 |
|||
| Улас орон |  Польшо |
||
| Можо |  Ехэ Польшо |
||
| Хошуун | Познань | ||
| Хороон (42) | Нэрэ бүхы 42 хороон | ||
| Газар нютаг | 262 км²[1] | ||
| Газарай байса | д.т.д. 60-154 м | ||
| Хүн зон | 2016 ондо ▼542 348 хүн[1] | ||
| Сагай бүһэ | Түб Европын саг (НЗНС+1) | ||
| Телефоной_код | (+48) 61 | ||
| Сахим газар | poznan.pl (польшоор) | ||
По́знань (польшоор Poznań [ˈpɔznaɲ], герман: Posen) — баруун Польшын түб хэһэгтэ Варта мүрэнэй эрье дээрэ байрладаг хото[2], Ехэ Польшо можын засаг захиргаанай түб. Хүн зоной талаар Польшын табадахи томо хото мүн (2016 оной байдалаар 542 348 ажаһуугшадтай)
Мүнөө үдэр Познань хадаа Польшын томо наймаанай, ажаүйлэдбэриин болон һуралсалай түб юм. Машина бүтээлэгын, хүнэһэнэй, резинын, үнэртэ уһанай, шэлэй ба хүнгэн ажаүйлэдбэриин һалбарнууд хүгжөөһэн байна. Уласхоорондын ниидэхэ онгосын буудал, дээдэ һургуули, анагааха ухаанай академи, театрнүүд (энэ тоодо дууриин театр) бии; жэл бүри уласхоорондын яармагууд болоно. Хотын суурхаһан үзэсхэлэнтэ юумэнүүд хадаа — Үндэһэтэнэй ба Археологиин музейнүүд.
Түүхэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]Познань хадаа — Польшын эгээн хуушан хотонуудай нэгэн, Ехэ Польшын эгээн хуушан. Хаанай ордон гээшэ — XIII зуун жэлдэ байгуулһан Польшын хаашуулай эгээн хуушан һууса юм. Гэгээн Пётр ба Павелэй кафедратай собор сүмэ болобол — гүрэнэйнгөө эгээн хуушан сүмэ мүн. Хотодо уран барилгын дурасхалнууд элдэб: готикын костёлнууд, Ренессанс үеын маягай хотын захиргаан (XIII—XVI зуун жэл), XVI—XIX зуун жэлэй байшанууд.
1848 онһоо 1920 он хүрэтэр Ехэ Познань гүнлигэй орондо байгуулһан Пруссиин Познань можын засаг захиргаанай түб байгаа[3].
Тиимэшье тус хото Ехэ Польшо гэһэн түүхын бүһэ нютагай шухала засаг захиргаанай ба түүхын түб хэбээр байна. Харин XIX зуунда (1815—1919) тус хото прусс хаан титимэй Ехэ Познань гүнлигэй ниислэл байгаад, 1870 оной һүүлдэ — Германиин эзэнтэ гүрэнэй Позен можын ниислэл. 1918—1919 ондо болоһон Познаниин буһалгаанай үрэ дүндэ Познань Хоёрдугаар Польшо Уласай бүридэлдэ оролсобо. 1939 оной 9 һарын 10-да герман сэрэгүүд хотые эзэлжэ Райхда нэмэжэ оруулба. 1944 оной 5 һарын 29-дэ англи-америкын авиациин добтолгын үедэ хото ехээр гэмтэбэ.
1945 оной 2 һарын 23-да 8-дахи гвардейн, 69-дэхи ба 1-дэхи гвардейн танкын армиин зүблэлтэ сэрэгүүд Познаниие абаба. Дайнай үедэ хотын байшан барилгануудай 55% ехээр гэмтэн һандаба[4].
1956 ондо Познаньдо Бүгэдэ Найрамдаха Польшо Арад Уласай эзэрхүү коммунис засагта эсэргүү польшын арадай буһалгаан (мүн Познаниин зургадугаар һарын үйлэ ябадал, польшоор Poznański Czerwiec) болобо.
Аха дүү хотонууд
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Ассен (Нидерл. Assen), Нидерланд
Брно (чехи: Brno), Чехи
Һанновер (герман: Hannover), Германи
Дьёр (унгараар Győr), Унгар
Наблус (Араб: نابلس), Палестинын үндэһэтэнэй захиргаан
Ноттинһемшир (англи: Nottinghamshire), Ехэ Британи
Пловдив, Болгар
Посуэло-де-Аларкон (испан: Pozuelo de Alarcón), Испани
Ренн (француз: Rennes), Франци
Толидо (англи: Toledo), Оһайо, АНУ
Шэньчжэнь (Хитад: 深圳; пиньинь: Shēnzhèn), Хитад Улас
Харьков, Украина
Ювяскюля (фин. Jyväskylä), Финланд
.svg){kind=small}
Зүүлтэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]- ↑ 1,0 1,1 Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2016 r.. Główny Urząd Statystyczny (2016-07-22). 2016-11-04 үдэртэ хандаһан.
- ↑ В отличие от города Торуня, где родовая принадлежность названия в русском и польском языках совпадает, «Познань» в русском языке — существительное женского рода, а в польском — мужского: см.
- ↑ Загбар:ВТ-ЭСБЕ
- ↑ Barbara Bielawna.
Польшын гол хотонууд | ||
|---|---|---|
| 1,000,000+ |  | |
| 500,000+ | ||
| 200,000+ | ||
| 100,000+ | Гливице | Жешув | Забже | Ольштын | Бытом | Бельско-Бяла | Руда Шлёнска | Рыбник | Тыхы | Домброва-Гурнича | Гожув-Велькопольски | Плоцк | Эльблонг | Ополе | Валбжих | Зелёна-Гура | Влоцлавек | Тарнув | Хожув | Кошалин | Калиш | Легница | |