Перейти к содержанию

Азот

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Азот (N)
Атомай дугаар 7
Атомай масса 14,0067 (14,00643 – 14,00728)[1][2] г/моль
Үнгэ үнгэгүй
Электроной бүридэл [He] 2s2 2p3
Бүрхөөл дэхи
электроной тоо
Бодос зүйн шэнжэ шанар
Бодосой түлэб Хии
Нягта 1,250 кг · м3[3] г/см³
Хайлаха температура 63,29 K (−209,86 °C) K
Бусалха температура 77,4 K (−195,75 °C) K
Хайлалтын хубиин дулаан (N2) 0,720 кДж/моль кЖ/моль
Ууршалтын хубиин дулаан (N2) 5,57 кДж/моль кЖ/моль
Дулаан багтаамжа 29,125[4] (N2 хии) кЖ/(моль·K)
Атомай шэнжэ шанар
Орондо тороной бүтэсэ
(Сингони)
куб
Эһэлдэлтын зэрэг −3, −2, −1, 0, +1, +2, +3, +4, +5
Ионизациин энерги
(эхинэй электроноор)
1401,5 (14,53) кДж/моль (эВ) кЖ/моль
Атомай радиус 75 пм пм
Ковалентай радиус 75 пм пм

Азот гээшэ үнгэ, үнэр, амтагүй, үргэн хэрэглэгдэдэг инертнэ хии. Химиин тэмдэглэлгэнь N, атомой дугаарынь 7.

1772 ондо Даниель Резерфорд нээһэн байна. Дэлхэйн атмосферын бүтэсын 78.1%-ые бүридүүлнэ. Азот бүхы түрэлэй амиды организмуудай эд болон амин хүшэлые бүридүүлэгшэ химиин элемент юм. Хоёр тогтоборитой изотоптой, 14N - 99,635 % ба 15N - 0,365 %. Азотые анха түрүүшынхиеэ аммоний нитритые задлан гарган абаһан.

  1. Angegeben ist der von der IUPAC empfohlene Standardwert; da die Isotopenzusammensetzung dieses Elements örtlich schwanken kann, ergibt sich für die mittlere Atommasse der in Klammern angegebene Massenbereich. Siehe: Michael E. Wieser, Tyler B. Coplen: Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report). In: Pure and Applied Chemistry. 2010, S. 1, doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14.
  2. IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  3. Загбар:GESTIS.
  4. Кнунянц И. Л. (гл. ред.) Химическая энциклопедия: в 5 т. — Москва: Советская энциклопедия, 1988. — Т. 1. — С. 58. — 623 с. — 100 000 экз.