Сахюур

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
Цахиур (Si)
Атомай дугаар 14
Атомай масса 28.0855 г/моль
Үнгэ Хара сэхигэр
Электроной бүридэл [Ne] 3s2 3p2
Бүрхөөл дэхи
электроной тоо
2, 8, 4
Бодос зүйн шэнжэ шанар
Бодосой түлэб Хатуу
Нягта 2.33 г/см³
Хайлаха температура (1414 °C), 1687 K
Бусалха температура (3265 °C), 3538 K
Хайлалтын хубиин дулаан 50.21 кЖ/моль
Ууршалтын хубиин дулаан 359 кЖ/моль
Дулаан багтаамжа (25 °C) 19.789 кЖ/(моль·K)
Атомай шэнжэ шанар
Орондо тороной бүтэсэ
(Сингони)
Таладаа түбтэй куб
Эһэлдэлтын зэрэг 4
Ионизациин энерги
(эхинэй электроноор)
786.5 кЖ/моль
Атомай радиус 110 пм
Ковалентай радиус 111 пм
Si 14
28,0855
[Ne]3s23p2
Сахюур

Сахюур (латаар Silicium, Si гэжэ тэмдэглэгдэдэг) — химиин элемент юм. Атомай дугаарынь 14. Оршолон юртэмсын хэмжээндэ наймадахи, дэлхэйн сарсадаста хоёр дахи (хүшэлтүрэгшын дараа) үргэн тархалтатай элемент болоно. Дэлхэйн сарсадасай 25.7% -ые (массын) сахюур бүридүүлнэ.

Сахюурые шэл, цемент, эмнэлигтэ хэрэглэхэһээ гадна, хамагай голынь хахад дамжуулагшын үйлэдбэрилэлдэ үргэн хэрэглэнэ.

Сахюурынь ургамалай, илангаяа үбэһэлиг ургамалай метаболизмын үйлэ ажалалгаанда маша шухала үүргэ гүйсэдхэнэ.

Изотопи[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]

Нундаглаһан сахюур

22-һоо 44 хүрэтэр атом масса бүхы изотопинууд мэдэгдэжэ байгааһаа 28Si (92.23%), 29Si (4.67%), ба 3030Si (3.1%) гэһэн тогтоборитой изотопинууд, мүн Аргоной задаралаар үүдэдэг 32Si (хахад задаралай хугасаань 170 жэл) үргэн тархалтатай болоно.

Холбооһон[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]