Перейти к содержанию

Ази

Ссылкэнүүдые заһаха
Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ

Ази — дэлхэйн түби.[1][2]

Ази — дэлхэйн ниитэ гадаргуугай 8.6% (хуурай газарай 29.4%)-ые эзэлдэг, мүнөөнэй дэлхэйн хүн амын 60% (3.88 тэрбум) амидардаг дэлхэйн хамагай томо түби юм. Ехэнхэ хэһэг дэлхэйн зүүн ба хойто хахадта оршодог болоод Европо түбиин хамта Евразиин эхэ газарые бүрдүүлнэ. Африка түбиһээ Улаан тэнгис, Суэцэй һубагаар, Европо түбиһээ Уралай нюруу, Кавказай нюруу, Каспиин тэнгис, Хара тэнгисээр тусгаарлагдадаг. Зүүн талаараа Номгон далай, урда талаараа Энэдхэгэй далай, хойто талаараа Хойто мүльһэн далайтай тус тус залгана.

Шумер, Хитад, Энэдхэг гэхэ мэтэ дэлхэйн хамагай анханай соёл эрхэншилүүд Ази түбида анха үүһэһэн гэжэ үзэдэг.

Улас оронуудай тобшоо

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
Бүс, улсын далбаа, улсын нэр Газар нутгийн хэмжээ
(км²) 		Хүн амын тоо
(2008 оны 7-р сарын 1-ны байдлаар.) 		Хүн амын нягтрал
(хүн/км²) 		Ниислэл
Дундад Ази:
 Казахстан[3] 2,724,927 15,666,533 5.7 Астана
 Кыргызстан 198,500 5,356,869 24.3 Бишкек
 Таджикистан 143,100 7,211,884 47.0 Душанбе
 Туркменистан 488,100 5,179,573 9.6 Ашхабад
 Узбекистан 447,400 28,268,441 57.1 Ташкент
Зүүн Ази:
 БНХАУ[4] 9,584,492 1,322,044,605 134.0 Бээжин
 Хонконг[5] 1,092 7,008,300[1] 6,417.9 —
 Макао[6] 25 460,823 18,473.3 —
 Япон 377,835 127,288,628 336.1 Токио
 Тайвань[7] 35,980 22,920,946 626.7 Тайбэй
 Хойто Солонгос 120,540 23,479,095 184.4 Пёнъян
 Урда Солонгос 98,480 49,232,844 490.7 Сөүл
 Монгол 1,565,000 2,996,082 2.0 Улаанбаатар
Хойто Ази:
 Оросой холбоото улас[8] 17,075,400 142,200,000 26.8 Москва
Зүүн Урда Ази:
 Брүнэй 5,770 381,371 66.1 Бандар Сери Бегаван
 Бирма 676,578 47,758,224 70.3 Найпьидо[9]
 Кампучи[2] 181,035 13,388,910 74 Пномпень
 Зүүн Тимор[10] 15,007 1,108,777 73.8 Дили
 Индонези[11] 1,919,440 230,512,000 120.1 Жакарта
 Лаос 236,800 6,677,534 28.2 Вьентьян
 Малайзи 329,847 27,780,000 84.2 Куала Лумпур
 Филиппина 300,000 92,681,453 308.9 Манила
 Сингапур 704 4,608,167 6,545.7 Сингапур
 Тайланд 514,000 65,493,298 127.4 Бангкок
 Вьетнам 331,690 86,116,559 259.6 Ханой
Урда Ази:
 Афганистан 647,500 32,738,775 42.9 Кабул
 Бангладеш 147,570 153,546,901 1040.5 Дака
 Бутан 38,394 682,321 17.8 Тхимпху
 Энэдхэг[12] 3,287,263 1,147,995,226 349.2 Шинэ Дели
 Мальдива 300 379,174 1,263.3 Мале
 Балба 147,181 29,519,114 200.5 Катманду
 Пакистан 803,940 167,762,049 208.7 Исламабад
 Шри Ланка 65,610 21,128,773 322.0 Коломбо
Баруун Ази:
 Армени[13] Ереван
 Азербайджан[14] 46,870 3,845,127 82.0 Баку
 Баһрэйн 665 718,306 987.1 Манама
 Кипр[15] 9,250 792,604 83.9 Никосиа
 Гүржи[16] Тибилис
 Ирак 437,072 28,221,181 54.9 Багдад
 Иран 1,648,195 70,472,846 42.8 Тегеран
 Израиль 20,770 7,112,359 290.3 Иерусалим[17]
 Иордани 92,300 6,198,677 57.5 Амман
 Кувейт 17,820 2,596,561 118.5 Кувейт хото
 Ливан 10,452 3,971,941 353.6 Бейрут
 Оман 212,460 3,311,640 12.8 Маскат
 Палестина 6,257 4,277,000 683.5 Ramallah
 Катар 11,437 928,635 69.4 Доха
 Саудай Арави 1,960,582 23,513,330 12.0 Рияд
 Сири 185,180 19,747,586 92.6 Дамаск
 Турк[18] Анкара
 Арабай Нэгэдэһэн Эмиртэ Улас 82,880 4,621,399 29.5 Абу Даби
 Йемен 527,970 23,013,376 35.4 Санаа
Ниитэ 43,810,582 4,162,966,086 89.07

Азиин уласууд

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
№ Нэрэ
1 Азербайджан
2 Арабын Нэгэдэһэн Эмир Улас
3 Армени
4 Афганистан
5 Балба
6 Бангладеш
7 Бахрейн
8 Бруней
9 Бутан
10 Вьетнам
11 Гүрж
12 Египет
13 Тимор-Лесте
14 Израиль
15 Индонези
16 Йордан
17 Ирак
18 Иран
19 Йемен
20 Казахстан
21 Камбоджа
22 Катар
23 Кипр
24 Кыргызстан
25 Кувейт
26 Лаос
27 Ливан
28 Малайзи
29 Мальдив
30 Монгол Улас
31 Мьянмар
32 Оман
33 Оросой холбоото улас
34 Узбекистан
35 Пакистан
36 Саудын Араб
37 Сингапур
38 Сири
39 Хойто Солонгос
40 Урда Солонгос
41 Таджикистан
42 Хитад
43 Таиланд
44 Туркменистан
45 Турк
46 Филиппин
47 Шри Ланка
48 Энэдхэг
49 Япон

Заалтас

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  1. ↑ 1,0 1,1 HK Census and Statistics Department. Censtatd.gov.hk. the original on 2008-05-19 үдэрһөө архивлагдаһан. 2009-08-28 үдэртэ хандаһан.
  2. ↑ 2,0 2,1 General Population Census of Cambodia 2008 - Provisional population totals, National Institute of Statistics, Ministry of Planning, released 3rd September, 2008
  3. ↑   Казахстан нь Төв Ази, Европт оршино.
  4. ↑   Гонконг, Макао болон Тайвань ороогүй болно.
  5. ↑   Хонконг нь Хятадын тусгай захиргааны бүс юм.
  6. ↑   Макао нь Хонконгийн хамт Хятадын тусгай захиргааны бүс юм.
  7. ↑   Энэ улс нь Тайвань аралд орших, тусгаар тогтносон байдал нь эргэлзээтэй улс юм. Хятадын Тайбэй гэж нэрлэгдэх нь олон.
  8. ↑   Орос улсын нутаг дэвсгэр нь Ази ба Европ тивд оршино.
  9. ↑   The administrative capital of Burma (Myanmar) was officially moved from Yangon (Rangoon) to a militarised greenfield just west of Pyinmana on 6 November 2005.
  10. ↑   East Timor is often considered a transcontinental country in Southeastern Asia and Oceania.
  11. ↑   Indonesia is often considered a transcontinental country in Southeastern Asia and Oceania; figures do not include Irian Jaya and Maluku Islands, frequently reckoned in Oceania (Melanesia/Australasia).
  12. ↑   Includes Jammu and Kashmir, a contested territory among India, Pakistan, and the PRC.
  13. ↑   Армен нь Баруун Азид орших ч, түүх болон улс төрийн хувьд Европтой илүү холбоотой.
  14. ↑   Азербайжан нь газар нутгийн хувьд Баруун Ази ба Европд оршдог.
  15. ↑   Кипр нь Газар дундын тэнгисийн зүүн сав орчимд байрлах ба түүх болон улс төрийн хувьд Европтой холбоотой юм. Гэсэн ч НҮБ Кипр-г баруу Ази хэмээн тооцдог.
  16. ↑   Гүрж нь Баруун Ази, Зүүн Европд байрлана.
  17. ↑ In 1980, Jerusalem was proclaimed Israel's united capital, following its annexation of Arab-dominant East Jerusalem during the 1967 Six-Day War. The United Nations and many countries do not recognize this claim, with most countries maintaining embassies in Tel Aviv instead.
  18. ↑   Турк нь Ази болон Европд оршдог, хүн амын 90 хувь нь лалын шашинтай Азийн улс боловч, Олимпийн хороодод Европын улс гэж явдаг. Европын холбоонд нэрээ дэвшүүлээд буй.

Хэтдээ унших

[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]
  • Lewis, Martin W. (1997). The myth of continents: a critique of metageography. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. ISBN 0-520-20743-2. 
  • Ventris, Michael (1973). Documents in Mycenaean Greek, 2nd, Cambridge: University Press. 
  • Higham, Charles. Encyclopedia of Ancient Asian Civilizations. Facts on File library of world history. New York: Facts On File, 2004.
  • Kamal, Niraj. "Arise Asia: Respond to White Peril". New Delhi:Wordsmith,2002, ISBN 978-81-87412-08-3
  • Kapadia, Feroz, and Mandira Mukherjee. Encyclopaedia of Asian Culture and Society. New Delhi: Anmol Publications, 1999.
  • Levinson, David, and Karen Christensen. Encyclopedia of Modern Asia. New York: Charles Scribner's Sons, 2002.
  • Display Maps. The Soil Maps of Asia. European Digital Archive of Soil Maps – EuDASM. 26 July 2011 үдэртэ хандаһан.
  • Asia Maps. Perry-Castañeda Library Map Collection. University of Texas Libraries. the original on 18 July 2011 үдэрһөө архивлагдаһан. 20 July 2011 үдэртэ хандаһан.
  • Asia. Norman B. Leventhal Map Center at the Boston Public Library. the original on 29 September 2011 үдэрһөө архивлагдаһан. 26 July 2011 үдэртэ хандаһан.


Энэ богони үгүүлэлые утадхажа болоно. Энэниие дэлгэрэнгы болгожо Википеэдидэ туһалаарай.
"https://bxr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ази&oldid=73116" хуудаһанһаа абтаһан