Перейти к содержанию

Швеци

Сүлөөтэ Нэбтэрхы Толи — Википеэдиһээ
(Швед-һээ шэлжэн эльгээгдэбэ)
Швециин Хаанта Улас
Konungariket Sverige
Түрын туг Түрын һүлдэ
Уряа: шведээр För Sverige i tiden
«Хэзээдэшье Шведэй түлөө»
Түрын дуулалай нэрэ:
шведээр Du gamla, Du fria
«Та эртынхи, та эрхэ сүлөөтэй»
Вангай дуулал:
шведээр Kungssången «Вангай дуу»
Швеци һуури байра
Ниислэл Стокхольм
Албан хэлэн Швед
Арад түмэн  90.8% - Швед[1]
3.0% - Фин[2]
6.2% - бусад[3][4]
Түрэ засаг Үндэһэн хуулита хаанта засагта улас
 -  Хаан XVI Карл Густав
 -  Юрэнхы һайд Фредрик Райнфелдт
Уласай хурал шв. "Riksdagen"
Риксдаг
«Уласай хурал»
ДНБ (ХАШТ) 2011 оной тоосоо
 -  Бүгэдэ $381.719 тэрбүм[5] 
 -  Нэгэ хүндэ $40,393[5] 
ДНБ (Нэрлэһэн) 2011 оной тоосоо
 -  Бүгэдэ $538.237 тэрбүм[5] 
 -  Нэгэ хүндэ $56,956[5] 
ОТББЭ (2005) 23 (бага
ХХИ (2010) Increase 0.885[6] (маша һайн) (9)
Мүнгэн тэмдэгтэ Швециин крона (SEK)
Сагай бүһэ +1 (Түб Европын саг)
Интернет домэйн .se
Телефоной код +46

Швеци (шведээр Sverige), албан ёһоор Швециин Хаанта Улас (шведээр Konungariket Sverige) — Хойто Европодо Скандинавиин хахад арал дээрэ оршохо норд улас болоно. Ниислэл хото Стокхольм. Швед уласынь Норвеги (баруун зүгтэ), Финланд (зүүн хойто зүгтэ), Скагеррак, Каттегат, Эресуннын хоолойнууд (баруун үмэнэ зүгтэ) болон Балтиин тэнгистэй хилэлнэ (зүүн зүгтэ). Далайгаар Дани, Германи, Польшо, Росси, Литва, Латви, Эстони уласуудтай хилэлхэ болоод Дани уластай (баруун үмэнэ зүгтэ) Эресуннын гүүрээр холбогдодог. 1995 онд Европын Холбоондо гэшүүнээр ороһон.

449,964 км² нютаг дэбисхэрэй хэмжээгээр Швеци улас Хойто Европодо гурбадахи томо уласта тоосогдоно. Хотожоһон бүһэнүүдһээ бусад нютагуудынь хүн зоной нягташал багатай. Хүн зоной 84 хубиинь ниитэ газар нютагай 1.3 хубиие эзэлхэ хото һуурин газарта амидардаг.

Швеци улас оршон үеын үндэр хүгжэлтэй, арадшалһан улас болоод эргэдэй амидаралай түбшэн үндэр. Хубиин хэбшэл ажа үйлэдбэриин бүтээгдэхүүнэй 90 хубиие гаргаха болоод үүндэ инженерэй һалбари тэн хахадыень эзэлнэ. Энэнь Икеа, Вольво зэргэ дэлхэйдэ данһатай компанинуудые дурдахад ойлгомжотой. Хүдөө ажахы үндэһэнэй ниитэ бүтээгдэхүүнэй зүбхэн 1 хубиие эзэлдэг онсолготой. Швеци уласынь ута хугасаанай турша түмэр, зэд, модоной гол экспортлогшодой нэгэ байһан. 1890-ээд онһоо эхилэн болбосоролой болон ажа үйлэдбэриин һалбари эршэмтэй хүгжэн 20-р зуунда Швеци уласынь эдэй засаг, ниигэмэй хамгаалалай хубида хүсэрхэг улас болон дэлхэйн табсанда гаража ерэһэн болоод мүнөөдэр НҮБ-ын хүниин хүгжэлэй индексээр топ оронуудай тоондо байнга дээгүүр бэшэгдэхэ түбшэндэ хүрэһэн. Уһанай баялиг нөөсэтэй болобош нүүрһэн, газарай тоһоной нөөсөөр дутамаг.

100-аад жэлэй үмэнэ сая үлүү Шведүүд Америкын Нэгдэһэн Улас руу шэлжэн һуурижаһан гэгдэдэг. Тэдэнэй ехэнхинь газар таряалан эрхэлдэг байгаа. Ажа үлйдэбэржэлтэ хүгжэхын зэргэсээ гадаад уласһаа сагаашадые олоноор хүлээн абаха болоһон.

  1. Befolkningsstatistik. www.scb.se. 2009-06-16 үдэртэ хандаһан.
  2. På lördag kan 440 000 flagga blått och vitt (Swedish). www.scb.se (2008-12-05). 2009-06-16 үдэртэ хандаһан.
  3. Summary of Population Statistics 1960–2008. www.scb.se. 2010-06-03 үдэртэ хандаһан.
  4. Note that Swedish-speaking Finns or other Swedish-speakers born outside Sweden might self-identify as Swedish despite being born abroad. Moreover, people born within Sweden may not be ethnic Swedes.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Sweden. International Monetary Fund. 2012-04-22 үдэртэ хандаһан.
  6. Human Development Report 2010. United Nations (2010). 5 November 2010 үдэртэ хандаһан.
Европо
Австри · Азербайджан · Албани · Андорра · Беларусь · Бельги · Болгари · Босни ба Герцеговина · Ватикан · Германи · Греци · Гүржи · Дани · Ирланд · Исланд · Испани · Итали · Казахстан · Кипр · Оросой холбоото улас · Латви · Литва · Лихтенштейн · Люксембург · Мальта · Молдави · Монако · Нидерланд · Норвеги · Нэгэдэһэн Хаанта Улас · Польшо · Португал · Румыни · Сан-Марино · Серби · Словак · Словен · Турк · Унгар · Украина · Финланд · Франци · Хойто Македони · Хорвати · Черногори · Чехи · Швейцари · Швеци · Эстони